«کاهش» توان میانجی‌گری اعراب در بحران اسرائیل و حماس

با گذشت شش روز از حملات هوایی اسرائیل به غزه و افزایش ساعت به ساعت کشته‌شدگان در این منطقهٔ تحت کنترل حماس، هنوز هیچ نشانه‌ای از فروکش کردن بحران دیده نمی‌شود.
با این حال به نظر می‌رسد از روز شنبه، تحرکات بین‌المللی برای کنترل این منازعه خونین شدت گرفته است.

گزارش مهرداد قاسمفر از مسئله میانجی‌گری اعراب در بحران غزه

وزرای خارجه کشورهای عربی در قاهره روز شنبه گرد آمدند تا درباره درگیری‌های اسرائیل و حماس در نوار غزه که تاکنون به کشته شدن بیش از ۱۲۵ فلسطینی انجامیده گفت‌وگو کنند.

کویت به عنوان رئیس دوره‌ای اتحادیه عرب درخواست برگزاری این نشست اضطراری میان اعضا را مطرح کرده‌است. تاکنون میان کشورهای عربی در واکنش به بحران میان اسرائیل و حماس که از روز سه‌شنبه گذشته و با حملات مداوم هوایی اسرائیل به غزه آغاز شد، هیچ هماهنگی دیده نشده‌است.

مصر به عنوان یک میانجی سنتی در منازعات میان اسرائیل و حماس می‌گوید تلاش‌هایش برای کاهش خشونت‌ها تاکنون با سرسختی و عدم استقبال مواجه بوده‌است.

حسن هاشمیان، تحلیل‌گر جهان عرب، درباره علت تاخیرها در این واکنش می‌گوید:

«در این میان من متعقدم که سه عامل خیلی مهم است. عامل اول این که کشورهای عربی برخلاف سال ۲۰۰۹ که توانستند دور هم جمع شوند و آن موقع سوریه و برخی کشورهای دیگر که الان تغییراتی در آنها صورت گرفته حاضر بودند. در حال حاضر اختلافات در گروه کشورهای عربی خیلی زیاد است و به این خاطر تحرک سیاسی را یک مقدار مشکل می‌کند. مسئله دوم این است که اینها امیدوار بودند که شورای امنیت یک قطعنامه‌ای در رابطه با اوضاع غزه و حمله اسرائیل صادر کند همانطور که در ۲۰۰۹ قطعنامه ۱۸۶۰ صادر شد. منتها شورای امنیت فقط به موضوع کمک‌های انسانی به غزه بسنده کرد.

مسئله سوم هم توازن قوایی که در خود جنگ الان رخ داده. قدرت آتش حماسی‌ها خیلی بالا است. و نسبت به سال ۲۰۰۹ خیلی متفاوت است. تاکنون ۴۱۰ موشک به داخل اسرائیل اهدافی مانند تل‌آویو، به فرودگاه بن گوریون، مراکز مهم تجمع ارتشیان اسرائیل به اینها حمله شده. تلفات خیلی سنگینی هم وارد کردند و یک مقداری اوضاع را عوض کردند. ضمن اینکه جهان عرب انتظار داشت همانند گذشته کشور مصر وارد شود و یک نوع آتش‌بس فوری بین دو طرف برقرار کند.»

از سویی ویلیام هیگ، وزیر خارجه بریتانیا، نیز از آنچه که «شرایط انسانی و باختن زندگی‌ها در غزه بر اثر پنج روز بمباران اسرائیل» خوانده، به شدت ابراز نگرانی کرده‌است.

آقای هیگ که در توئیترش از بیان این نگرانی در گفت‌وگو با محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی خبر داده، افزوده‌است که به زودی بیانیه‌ای هم از سوی بریتانیا در این باره منتشر خواهد شد.

آسوشیتدپرس می‌نویسد این سخنان آقای هیگ با موضع رسمی که بریتانیا تاکنون در این باره گرفته و در سخنان دیوید کامرون نخست وزیر بریتانیا با بنیامین نتانیاهو همتای اسرائیلی‌اش تلفنی مطرح شده، فاصله زیادی دارد. آقای کامرون اسرائیل را برای پاسخ دادن به موشک‌پرانی‌های حماس محق دانسته بود.

مهران براتی، تحلیل‌گر سیاسی در آلمان:

«به طور سنتی همیشه مواضع دولت بریتانیا در رابطه با فلسطین و اسرائیل موضع نزیک به موضع کاخ سفید بوده. در حالی که آمریکا در این میان پیشنهاد میانجی‌گری کرده. حالا احتمالاً دولت بریتانیا هم خودش را به این پیشنهاد میانجی‌گری ملحق خواهد کرد.»

روز شنبه تونی بلر نخست‌وزیر پیشین بریتانیا به عنوان نماینده اتحادیه اروپا سازمان ملل متحد، آمریکا و روسیه به قاهره وارد شد تا در گفت‌وگویی با مقامات مصری برای پایان این درگیری فشارها را افزایش دهد.