اتحادیه اروپا به ایران میگوید که اگر خواهان توافقی هستهای برای برچیده شدن تحریمها است باید در خصوص تحقیقات معوقمانده آژانس بینالمللی انرژی اتمی با آژانس همکاری کند.
خبرگزاری آسوشیتدپرس روز دوشنبه ۱۸ خرداد نوشت که این مطلب در بیانیهای آمده که از سوی اتحادیه اروپا صادر شده و قرار است در نشست روز دوشنبه آژانس بینالمللی انرژی اتمی ارائه شود.
به نوشته آسوشیتدپرس در این بیانیه آمدهاست که «ایران هرگونه کار بر روی جنگافزار هستهای، یا علاقه به دستیابی به این جنگافزار، را رد میکند و درخواستهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای همکاری در زمینه تحقیقات مربوط به این مسئله را نیز رد کردهاست.»
این بیانیه همچنین میافزاید که «کامل شدن تحقیقات در مورد این اتهامات، امری اساسی برای رسیدن به توافق هستهای است» و «ایران باید محدود شدن فعالیتهای کنونی هستهای خود را قبول کند.»
کمالوندی: ایران برداشت خود از پروتکل الحاقی را میتواند بپذیرد
درحالیکه وزیر خارجه ایران «گلچین کردن» از پروتکل الحاقی در پیمان منع گسترش سلاحهای اتمی را امکانپذیر ندانستهاست، سخنگوی سازمان انرژی اتمی میگوید، ایران «برداشت خود» از این پروتکل را «میتواند» بپذیرد.
براساس متن منتشر شده در وبسایت شبکه العالم، وابسته به صدا و سیمای جمهوری اسلامی، بهروز کمالوندی، روز یکشنبه ۱۷ خرداد، در مصاحبهای با این شبکه همچنین تأکید کرد که مصاحبه با دانشمندان هستهای یا «بازجویی» و «چیزهایی از این قبیل» در پروتکل الحاقی وجود ندارد.
آقای کمالوندی گفت: «اکنون که درحال رفتن به سوی پروتکل الحاقی هستیم، از یک طرف در بیرون (خارج از کشور) چنین تلقی ایجاد میشود که هر زمان بخواهند میتوانند به هر کجا ورود پیدا کنند که چنین نیست.»
وی اضافه کرد: «در نتیجه این تبلیغ... در داخل این نگرانی ایجاد میشود که نکند... چنین شود.»
سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: «به نظر من یک حد وسطی وجود دارد که این نگرانی را برطرف کند... یکی از بخشهای پیچیده مذاکرات نیز همین است که داریم پیگیری میکنیم.»
آقای کمالوندی در بخش دیگری از سخنان خود تأکید کرد: «طبیعتاً ما بر اساس یک برداشت عمومی که همه کشورها با هم اجماع دارند بعلاوه برداشت خودمان را میتوانیم بپذیریم نه یک پروتکل الحاقی که هر کسی میتواند در خارج از کشور برداشت خودش را داشته باشد.»
در هفتههای گذشته مسئله دسترسی به مراکز نظامی ایران بر اساس پروتکل الحاقی در پیمان منع گسترش سلاح هستهای معروف به انپیتی و همچنین مصاحبه با دانشمندان هستهای ایران برای حل «مسائل باقیمانده» بین ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی به موجی از رویاروییها بین تیم مذاکرهکننده هستهای و مخالفان آنها در ایران منجر شدهاست.
علاءالدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ایران، تأکید کردهاست که حتی در صورت تصویب پروتکل الحاقی در مجلس ایران، بازدید از مراکز نظامی و مصاحبه با دانشمندان هستهای از اجرای این پروتکل «مستثنی» خواهد شد.
با این حال محمدجواد ظریف، وزیر خارجه، روز شنبه، ۱۶ خرداد، گفت که «گلچین کردن» بعضی از بخشهای این پروتکل «به هیچ عنوان» امکانپذیر نیست.
آقای کمالوندی در بخش دیگری از سخنان خود هدف از تفسیرهای «موسع» از پروتکل الحاقی را «ایجاد اختلال در مذاکرات» دانست.
وی تأکید کرد: «اینطور نیست که پروتکل یک مجوز عام دادهاست که آنها میتوانند در هر زمانی به هر جایی مراجعه کنند.»
سخنگوی سازمان انرژی اتمی در عین حال گفت که پروتکل الحاقی شامل بازرسیهای «روتین، دورهای و حتی سرزده» میشود.
وی اضافه کرد: «این بازرسیها هم تعریف شدهاست که با کشور عضو به یک توافق میرسد که این دورههای زمانی به چه نحوی باشد، ولی در پروتکل این مقداری بیشتر هست.»
بر پایه پروتکل الحاقی در پیمان منع گسترش سلاح هستهای یا همان انپیتی که ایران در تفاهم اتمی لوزان اجرای داوطلبانه آن را پذیرفته، بازرسان آژانس انرژی اتمی مجاز خواهند بود هر زمان که لازم میدانند از تأسیسات هستهای ایران بازرسی سرزده داشته باشند.
با این حال لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه، در اردیبهشت ماه گفته بود که تهران اعلام کردهاست برای صدور اجازه ورود بازرسان خارجی به تأسیسات به ۲۴ روز فرصت احتیاج دارد.
«بارها از پارچین بازدید داشتهاند»
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران در مصاحبه خود همچنین خبر داد که بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی درگذشته از سایت پارچین «یک بار ۴ مورد و بار دیگر ۷ یا ۸ مورد» نمونهبرداری کردهاند.
وی اضافه کرد: «آنها در این ۱۲ سال همکاری ایران با آژانس با این همه دسترسیها و اطلاعات خودشان بالاخره باید به یک جمعبندی برسند.»
آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز جمعه ۸ خرداد در گزارشی محرمانه که خبرگزاری رویترز به آن دست یافته، اعلام کردهاست که همچنان خواهان پاسخگویی ایران به پرسشهای خود دربارهٔ دسترسی به پایگاه نظامی پارچین است.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی مشکوک است که ایران طی سالهای گذشته به آزمایش چاشنیهای انفجاری قابل استفاده در ساخت بمب هستهای در سایت نظامی پارچین دست زدهاست.
این نهاد بینالمللی که بر برنامه اتمی ایران نظارت میکند، میگوید که علی رغم نمونهبرداریهایی که در بازرسیهای قبلی از این تأسیسات داشته، به اطلاعات جدیدی دست یافته و باید دوباره از پارچین نمونهبرداری شود، اما تهران در سالهای گذشته از بازدید مجدد بازرسان آژانس از پارچین ممانعت کردهاست.