سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی با بیان اینکه گفت‌وگو بر سر حقوق بشر می‌تواند یکی از محورهای «اساسی» مذاکرات نزدیک ایران و اروپا در بروکسل باشد، افزود که مذاکره مشخصی با اتحادیه اروپا بر سر سوریه در دستور کار قرار ندارد.
به گزارش روز دوشنبه (سوم آبان) خبرگزاری ایرنا، بهرام قاسمی این سخنان را در یک نشست خبری مطرح کرده و از برگزاری مذاکرات جامع ایران و اروپا در ماه دسامبر در بروکسل خبر داده است.
قرار است هیئت ایرانی در سطح معاون وزیر خارجه در این مذاکرات حضور یابد.
سخنگوی وزارت خارجه در عین حال افزود که «به دلیل نوع نگرش ما و اروپایی‌ها به حقوق بشر، این گفت‌وگوها از گذشته وجود داشته و ادامه خواهد یافت.»
وی اضافه کرد: «اما الزاماً این گفت‌وگوها حول و حوش حقوق بشر نیست و مسائل زیادی با اروپایی‌ها مطرح خواهیم کرد.»
به گفته قاسمی، علاوه بر این، موضوعات مختلفی چون فناوری، سرمایه‌گذاری و ایرانیان مقیم اروپا هم می‌تواند در
دیدار مذاکره‌کنندگان ایرانی و اروپایی به بحث گذاشته شود.
وی همچنین گفت که «نگاه ما به مقوله حقوق بشر از نگاه اسلامی ویژگی خاصی دارد که شاید برای برخی از آنها قابل درک نباشد، ما می‌توانیم سخنان آنها را بشنویم و نگاه خود را هم به آنها اعلام کنیم.»
با آنکه قرار است مذاکره‌کنندگان این دور از گفت‌وگوها میان ایران و اروپا را هیئتی متشکل از متخصصان حوزه‌های مختلف همراهی کند، اما سخنگوی وزارت خارجه می‌گوید که تهران «در این گفت‌وگوها هیئت مشخص حقوق بشری» نخواهد داشت.
مردادماه سال جاری نیز صادق لاریجانی، رئیس قوه قضائیه جمهوری اسلامی از «ستاد حقوق بشر، شورای عالی امنیت ملی و وزارت خارجه» درخواست کرد بحث و گفت‌وگو دربارهٔ حقوق بشر را با اروپایی‌ها باز کنند.
وی در عین حال، گفت‌وگو دربارهٔ حقوق‌بشر با اروپا را مشروط به «دوطرفه» بودن مباحث اعلام کرده و افزوده بود که «اروپا باید دربارهٔ موارد متعددی از نقض حقوق بشر توضیح دهد.»
محمدجواد لاریجانی، دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضائیه هم در همان ماه گفته بود که مذاکرات حقوق بشری با اتحادیه اروپا، اقدامی مبتنی بر خواست «نظام» است، ولی این مذاکرات مشروط به مواردی خواهد بود.
وی افزوده بود که در گفت‌وگوی تعاملی با اروپایی‌ها دربارهٔ حقوق بشر ترکیبی از مسئولان قضایی، حقوقدانان و سیاست‌مداران علاقه‌مند به حوزه حقوقی شرکت خواهند کرد.
سازمان‌های بین‌المللی فعال در حوزه حقوق بشر سال‌هاست که نسبت به نقض حقوق بشر در ایران انتقاد می‌کنند.
جمهوری اسلامی همواره این انتقادها و از جمله گزارش‌های دوره‌ای احمد شهید، گزارشگر پیشین ویژه حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران را «مغرضانه و غیرمنصفانه» ارزیابی می‌کند.
مذاکره دربارهٔ سوریه «در دستور کار نیست»
سخنگوی وزارت خارجه ایران همچنین هرگونه دستور کار مشخص دربارهٔ سوریه در گفت‌وگوهای ایران و اروپا را رد کرد.
وی این موضوع را در پاسخ به پرسشی دربارهٔ صحبت‌های اخیر فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا مبنی بر اینکه این اتحادیه به زودی مذاکرات خود با ایران و عربستان را در ارتباط با بحران سوریه آغاز می‌کند، بیان کرد.
بهرام قاسمی گفت: «در حال حاضر مذاکره مشخصی با اتحادیه اروپا به صورت جلسه و یا اجلاس مشخصی در این ارتباط در دستور کار نیست. البته ما رایزنی‌ها و تماس‌هایی با اتحادیه اروپا و کشورهای عضو آن در مورد مسائل منطقه، دوجانبه و بین‌المللی داریم.»
وی افزود که «خانم موگرینی مواضع خود را اعلام کردند و اشاره کردند که این دو کشور در بحث سوریه نقش‌آفرین هستند، البته این نقش‌آفرینی می‌تواند وجوه مختلفی داشته باشد.»
قاسمی نقش و جایگاه ایران و عربستان در بحران سوریه را «مشخص» دانسته و افزود که این موضوع «بر اتحادیه اروپا نیز پوشیده نیست.»
تشدید اختلاف‌ها میان ایران و عربستان بر سر موضوعاتی چون بحران سوریه، بحرین و یمن، موجب جنگ نیابتی دو کشور در منطقه شده است.
جمهوری اسلامی متحد نزدیک بشار اسد در سوریه است و سیاست‌های عربستان در یمن و بحرین را «مداخله‌جویانه» می‌داند.
مسئله ایجاد دفاتر حافظ منافع ایران و کانادا
سخنگوی وزارت خارجه ایران در مورد نتیجه آخرین گفت‌وگوهای ایران و کانادا گفت: «مذاکرات کارشناسی بین دو کشور هم‌چنان ادامه دارد و ما امیدواریم با حل و فصل برخی از مسائل باقی مانده بین دو کشور در مرحله نخست بتوانیم برای داشتن دفاتر حافظ منافع در پایتخت دو کشور به تفاهم برسیم.»
بهرام قاسمی در ادامه با ذکر اینکه «هنوز برخی از مسائل حقوقی و سیاسی بین دو کشور وجود دارد» افزود که «اگر در این مورد تفاهمات لازم انجام شود ما می‌توانیم گام‌های بعدی را برداریم.»