گزارشها حاکی است بامداد یکشنبه ۱۹ مرداد یک فروند هواپیمای مسافربری در شهرک مسکونی آزادی در حاشیه فرودگاه مهرآباد و در نزدیکی ورزشگاه آزادی تهران پس از آنکه موتور راست آن خاموش شده سقوط کردهاست.
برخی گزارشها از کشته شدن تمامی سرنشینان این هواپیما خبر میدهند. دیگر گزارشها، تعداد مجروحان این سانحه را بین ۳ تا ۹ نفر اعلام میکنند.
به گزارش خبرگزاری ایرنا، خبرهای اولیه این سانحه حاکی از کشته شدن ۴۰ سرنشین این هواپیما است که حدود هفت نفر از آنها کودک بودهاند.
یک مقام آگاه در سازمان هواپیمایی کشوری اعلام کرد که این هواپیما ۴۸ سرنشین داشته و هنگام بلند شدن از باند فرودگاه مهرآباد در انتهای باند دچار سانحه شدهاست.
بر اساس گزارشهای میدانی خبرگزاری فارس، هیچ یک از مسافران و خدمه هواپیما در این حادثه زنده نماندهاند و مصدومان حادثه عابران و کارکنان کارخانه شیشهسازی مینا در شهرک آزادی هستند که حدود ۳ تا ۷ نفر آنها به بیمارستان منتقل شدهاند.
یکی از شاهدان حادثه به خبرگزاری مهر گفت: «هواپیما با سرعت بالایی با زمین برخورد کرد و به طور کامل شعلهور شد و تنها بال عقب هواپیما سالم مانده است.»
شاهد عینی دیگری به خبرگزاری فارس گفت که: «در زمان سقوط ابتدا قسمت انتهایی این هواپیما جدا شد و در کنار کارخانه شیشهسازی مینا در شهرک آزادی به زمین افتاد.»
این شاهد عینی تصریح کرد: «قسمت سر این هواپیما پس از جدا شدن در قسمت حفاظت شده صنایع دفاع با زمین برخورد کرد و شعلههای آتش تمام منطقه را فرا گرفت.» به گفته این شاهد عینی، محل سقوط هواپیما در منطقه مسکونی نبوده است.
یکی دیگر از شاهدان این حادثه به فارس گفت: «خوشبختانه هواپیما نزدیکی بازار هفتگی یکشنبهبازار سقوط کرد تقریبا ۵۰۰ متر آن طرفتر و شاید کمتر؛ در غیر این صورت کلی تلفات جانی داشت.»
نامعلوم بودن علت حادثه
در همین حال حسین درخشان، سخنگوی سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر ایران، به ایرنا گفت: «اما هنوز اطلاعات دقیقی در مورد نوع هواپیما و علت حادثه در دست نیست به همین منظور تعدادی از کارشناسان سازمان امداد و نجات برای بررسی بیشتر به محل سقوط هواپیما اعزام شدهاند.»
به نوشته خبرگزاری فارس، گفته میشود این هواپیما از نوع ایران ۱۴۰ و متعلق به شرکت هواپیمایی سپاهان بوده و به مقصد طبس فرودگاه مهرآباد را ترک کردهاست.
در این باره محمد ایلخانی مدیر عامل شرکت فرودگاهها در گفتوگو با خبرگزاری فارس، اظهار داشت: «ساعت ۹:۲۰ دقیقه امروز هواپیمای مسیر تهران - طبس متعلق به شرکت هواپیمایی سپاهانایر هنگام بلند شدن از انتهای باند فرودگاه مهرآباد یک موتور خود را از دست میدهد و در شمال جاده مخصوص کرج سقوط میکند.»
وی ادامه داد: «در این هواپیما خدمه پروازی شامل دو نفر خلبان، دو نفر مهماندار، دو نفر گروه فنی و دو نفر گارد امنیت پرواز بودهاست.»
مدیر عامل شرکت فرودگاهها بیان کرد: «در این پرواز ۳۴ مسافر بزرگسال، ۳ نوزاد زیر دو سال و ۳ کودک زیر ۱۲ سال حضور داشتند.
ایلخانی بیان کرد: «این هواپیما قطعاً سقوط داشتهاست و احتمال زنده ماندن مسافران آن کم است و شاید چندین نفر از این پرواز زنده مانده باشند.»
به نوشته فارس، احمد صادقی رئیس مدیریت بحران شهر تهران در رابطه با آخرین جزئیات حادثه هواپیمایی اعلام کرد که این هواپیما متعلق به صنایع هوایی ایران بوده و برای انجام کار تجاری به مقصد طبس پرواز کرده است.
وی ادامه داد: «تعداد سرنشینان این هواپیما به همراه گروه پروازی ۴۵ نفر بودند که در هنگام بلند شدن از زمین با مانع برخورد کرده و ۵ مسافر به بیرون از هواپیما پرتاب شدند.»
صادقی گفت: «یک نفر از مسافران پرتاب شده فوت کرده و ۳ نفر به بیمارستان منتقل شدهاند.»
در همین حال امین صابرینیا رئیس اورژانس کشور به خبرگزاری ایسنا، گفت: «بنابر اخبار اولیه، ۵ مصدوم این حادثه جهت کامل شدن خدمات درمانی به بیمارستان امام منتقل شدند اما متاسفانه مابقی مسافران سر صحنه جان خود را از دست دادند.»
این در حالی است که حسین درخشان، سخنگوی سازمان امداد و نجات هلال احمر اعلام کردهاست که «تمام سرنشینان هواپیمای سانحه دیده در غرب تهران جان خود را از دست داده و نیروهای امدادی در حال خارج کردن اجساد کشته شدگان از داخل لاشه هواپیما هستند.»
به نوشته ایرنا، رمضان شریف، مسئول روابط عمومی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، انتشار برخی اخبار مبنی بر اینکه هواپیمایی که بامداد یکشنبه در تهران سقوط کرده متعلق به سپاه است، را تکذیب کرد.
همچنین به گزارش خبرگزاری فارس، اداره کل تبلیغات دفاعی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح انتشار برخی شایعات مبنی بر اینکه مسافران هواپیمای سقوط کرده در تهران از کارکنان وزارت دفاع بودهاند، را تکذیب کرد.
علیاصغر ناصربخت معاون سیاسی انتظامی فرمانداری تهران در گفتوگو با خبرگزاری فارس وابستگی نظامی این هواپیما را تأیید نکرد اما اظهارداشت: «خلبان این هواپیما اوکراینی بوده و چند کودک نیز در این هواپیما بودهاند.»
مدیر مرکز اطلاعرسانی پروازهای فرودگاه مهرآباد نیز روز یکشنبه با ذکر اینکه «هیچ تأخیری در انجام دیگر پروازهای مهرآباد رخ نخواهد داد» اعلام کرد که «پس از وقوع سانحه سقوط هواپیمای ایران ۱۴۰ همه پروازهای فرودگاه بینالمللی مهرآباد به قوت خود باقی است و سر زمان مقرر انجام میشود.»
«به هواپیمای ایران ۱۴۰ نباید اجازه پرواز داده میشد»
مهرداد لاهوتی، عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی، روز یکشنبه به خبرگزاری ایرنا گفت که «سازمان هواپیمایی نباید به شرکت دارنده این هواپیما اجازه پرواز میداد.»
وی افزود: «پرواز آزمایشی اولین فروند از این هواپیما (ایران ۱۴۰) در اصفهان سقوط کرده بود و اعضای کمیسیون هم در جریان دو بار بازدید از مراحل ساخت این هواپیما نگرانی خود را اعلام کرده بودند که نباید به این شرکت اجازه پرواز داده شود تا شاهد چنین حادثه تلخی باشیم.»
این نماینده مجلس در ادامه اضافه کرد: «برای سازمان هواپیمایی کشوری که باید بروز چنین اتفاقی را پیشبینی میکردند، متأسفم.»
سوانح مکرر با «ایران - ۱۴۰» در ایران
هواپیمای «ایران - ۱۴۰» که با مشارکت اوکراین و روسیه در ایران مونتاژ میشود در گذشته نیز چندین نمونه سقوط و آتش گرفتن موتور را تجربه کردهاست.
ازجمله در بهمنماه ۸۷ سقوط یک فروند از هواپیماهای «ایران - ۱۴۰» در نزدیکی شاهینشهر اصفهان، به کشته شدن تمامی سرنشینان آن انجامید.
اولین حادثه مرگبار سقوط «آن - ۱۴۰» (آنتونف) که نمونه ایرانی آن «ایران - ۱۴۰» خوانده میشود، در ۲۳ دسامبر سال ۲۰۰۲ اتفاق افتاد که طی آن تمامی ۴۵ سرنشین اوکراینی و روسی هواپیما به قتل رسیدند. سرنشینان یادشده مدیران بلندپایه و کادر فنی شرکتهای صنایع هوایی روسیه و اوکراین بودند که برای حضور در مراسم مونتاژ دومین هواپیمای «ایران - ۱۴۰» عازم شاهینشهر اصفهان بودند.
یک سال بعد، پرواز دیگری از همین نوع هواپیما، در حالی که تعدادی از مسئولان ایرانی برای بازدید از خط مونتاژ «ایران - ۱۴۰» و مشاهده اولین هواپیمای مونتاژ شده عازم اصفهان بودند دچار حادثه شد و به نشستن اضطراری تن داد.
دو سال پس از آن نیز، در ماه اوت سال ۲۰۰۵، یک فروند دیگر از این نوع هواپیما ضمن پرواز مجبور به انحراف مسیر و حرکت به سمت اراک شد و پس از نشستن اضطراری در فرودگاه آن شهر از باند خارج و بشدت آسیب دید. علت آن حادثه «آتش گرفتن موتور هواپیما» اعلام شد.
در سال ۲۰۰۶ و به دنبال تکرار حادثههای مختلف، گفته شد که ایران ممکن است مشارکت در طرح تولید این هواپیماها را متوقف سازد. شرکت «هسا» در آن زمان با صدور بیانیهای این مطلب را رد کرد.