تحقیق یک خبرنگار حوزه امور جاسوسی و اطلاعاتی در یک روزنامه اسرائیلی مدعی است که کا.گ.ب، سازمان اطلاعات و امنیت مخفی شوروی، موفق شده بود شماری از اسرائیلی‌های دارای تبار روسی و اروپای شرقی را به خدمت خود درآورد.
دکتر رونن برگمن خبرنگار روزنامه یدیعوت آخرونوت و نویسنده کتاب‌هایی در زمینه ایران و جاسوسی در خاورمیانه در تحقیق خود مدعی است که مهره‌های زیادی از روس‌های دارای تابعیت اسرائیلی برای کا.گ.ب کار می‌کردند.
این تحقیق در شماره روز جمعه هفتم آبان این روزنامه با عنوان «در خدمت مام میهن، روسیه» منتشر شده است.
|برای دریافت تازه‌ترین خبرها به تلگــــرام رادیو فردا بپیوندید|
به تازگی در یک گزارش رسانه‌ای اسرائیلی ادعا شد که محمود عباس رهبر تشکیلات خودگردان فلسطینی از زمانی که در شوروی درس می‌خوانده، جاسوس کا.گ.ب بوده است؛ در پی انتشار این گزارش از سوی شبکه اول تلویزیون اسرائیل، در حالی که فلسطینی‌ها شدیداً به آن واکنش نشان دادند، برخی از رسانه‌های اسرائیلی تلویحاً گفتند که اگر روزی مدارک شوروی برملا شود معلوم خواهد شد که کدامیک از مقامات اسرائیل هم در خدمت کا.گ.ب بوده‌اند.
حال گزارشگر حوزه جاسوسی اسرائیل گزارش تحقیقی خود را منتشر کرده است؛ رونن برگمن می‌گوید این پژوهش را با استناد به شماری از مدارکی که از سوی کا.گ.ب در اختیار گرفت، آغاز کرد.
این گزارشگر امور اطلاعاتی می‌گوید هر چند شماری از این افراد دیگر زنده نیستند اما «هنوز افرادی نیز برای نهاد اطلاعات مخفی روسیه در اسرائیل کار می‌کنند».
برگمن می‌گوید، موفقیت عمده کا.گ.ب و همچنین گ.ر.یو، سازمان اطلاعات نظامی شوروی، در به کارگیری افرادی در راستای هدف‌های خود در اسرائیل مربوط به زمانی است که سازمان امنیت داخلی اسرائیل، شباک، قدرت امروزی را نداشت که همه شهروندان این کشور را به‌دقت زیر نظر دارد.
این گزارش تأکید دارد، واسیلی میتروکین یکی از بلندپایگان پیشین کا.گ.ب، «مدارک محرمانه» زیادی را در مورد وجود «مهره‌های روسی» در اسرائیل در اختیار داشت.
واسیلی متروکین در دهه نود میلادی به غرب گریخت، و به نوشته یدیعوت آخرونوت، «گنجینه‌ای از مدارکی را که سنگین‌ترین مُهر طبقه‌بندی شده» داشت با خود به همراه برد.
متروکین به دلیل مقام بالایی که در کا.گ.ب داشت، توانسته بود از اسناد بسیاری رونوشت گرفته و نزد خود نگاه دارد بدون آنکه موجب شک شود.
اسناد او به لندن رسید، و به نوشته یدیعوت آخرونوت، از آنجا بود که سازمان‌های مخفی امنیتی بریتانیا اطلاعات در مورد به کارگیری مهره‌های جاسوسی کا.گ.ب در میان ساکنان اسرائیل را با سازمان امنیت اسرائیل نیز در میان گذاشتند.
واسیلی متروکین پیش از مرگ گفته بود، زمانی که به حقایق کشتارها و سرکوبگری‌هایی پی برد که شوروی انجام داده، وجدانش او را آرام نگذاشت.
متروکین که خود عاشق دیدن رقص‌های باله بود، برای مثال اعتراف کرده بود که به خواسته کا.گ.ب، برای رودولف نوریف، رقصنده نام‌آور باله، یک تصادف جاده‌ای ترتیب داده بود، زیرا نوریف از شوروی به غرب گریخته بود.
برگمن نوشته است، «یک مقام ارشد اطلاعاتی اسرائیل زمانی که برای نخستین بار این اطلاعات را دریافت کرد، دچار شوک شد».
بر اساس این گزارش، این مدارک موجب برملا شدن نام و فعالیت شماری از مهره‌های اطلاعاتی دیگری شد که کا.گ.ب در غرب به کار گرفته بود.
به نوشته این گزارشگر، چند عضو مجلس، مقاماتی از دستگاه‌های اطلاعاتی، مهره‌هایی از رسانه‌ها و افرادی در ارتش اسرائیل به هدف‌های کا.گ.ب کمک کرده بودند.
این گزارش می‌گوید، شماری از مهندسان روسی که با عنوان یهودی بودن به اسرائیل مهاجرت کردند، در «پروژه‌های محرمانه» اسرائیل کار می‌کردند ولی «سربسته‌ترین» رازهای امنیتی و اطلاعاتی این طرح‌ها را به سازمان امنیت شوروی منتقل می‌کردند.
هزاران شهروند شوروی به این انگیزه که یکی از بستگان نزدیک آنها یهودی بوده، در دو موج به اسرائیل آمدند؛ یکی در دهه هفتاد میلادی و دیگری در دهه نود میلادی قرن بیستم. اما از دهه پنجاه میلادی که اندکی بعد از تشکیل اسرائیل، یهودیان روسی به اسرائیل مهاجرت می‌کردند، نفوذی‌های کا.گ.ب و گ.ر.یو در میان آنها «کاشته» شدند.
یدیعوت آخرونوت می‌نویسد، نهادهای اطلاعاتی شوروی بی تردید افراد زیادی از این روس‌ها را به خدمت گرفته بودند و هنوز شماری از آنها می‌توانند در خدمت روسیه باشند و اگر افرادی هنوز این کار را می‌کنند حتماً زیرک‌ترین آنها هستند.
یک عضو پیشین شباک به این روزنامه گفته است، برخی از مهاجرانی که در دهه هفتاد به خدمت گرفته شده بودند، پس از شک ما به آنها، خود را تسلیم کردند؛ گروه دیگری نیز بودند که خود کا.گ.ب دیگر با آنها تماس نگرفت ولی محتمل است که گروه سومی وجود دارند که اگر زنده باشند تا به امروز دستگیر نشده‌اند.
زیو آونی که برای موساد و وزارت خارجه اسرائیل کار می‌کرد، در سال ۱۹۵۶ دستگیر، محاکمه و محکوم شد.
لوی لوچیان لوی که در نهادهای امنیتی اسرائیل به کار گرفته شده بود، در سال ۱۹۵۷ دستگیر شد.
پروفسور کورت سیتا پزشک مهاجر آمده از چکسلواکی و استاد دانشگاه علمی فنی تخنیون در کوره اتمی دیمونای اسرائیل به کار گرفته شد اما در سال ۱۹۶۰ دستگیر و زندانی شد.
مهم‌ترین این مهره‌ها «ییسرائل بار» بود که در دفتر داوید بن گوریون اولین نخست وزیر اسرائیل کار کرد و در سال ۱۹۶۱ دستگیر و به ۱۵ سال حبس محکوم و در زندان فوت شد یا خودکشی کرد.
پروفسور آوراهام مارکوس کلینبرگ و همسرش خانم واندا دانشمندان مرکز علمی وایزمن در سال ۱۹۸۳ دستگیر شده و پروفسور کلینبرگ به اتهام جاسوسی وخیم به ۲۰ سال حبس محکوم شد.
سرهنگ شیمون لوینسون عضو ارشد ارتش و مسئول موساد در اتیوپی که داوطلبانه از سال ۱۹۸۳ برای کا.گ.ب کار می‌کرد، در سال ۱۹۹۱ دستگیر و به اتهام «ضربه جدی به امنیت اسرائیل» به ۱۲ سال حبس محکوم شد.
به نوشته این گزارش، کا.گ.ب یهودیانی را از قبل برای هدف‌های خود آموزش داده بود که حدس می‌زد با مهاجرت به اسرائیل در مناصب مهم به خدمت گرفته شوند؛ برای مثال در اسناد متروکین از مهره‌هایی که کا.گ.ب روی آنها حساب کرده بود، با لقب‌های «لوئیس»، «جیمی» و «تموز» نام برده شده است.
بعدها «تموز» یکی از روزنامه‌نگاران مهم در خاورمیانه شد، ولی به نوشته یدیعوت آخرونوت، شباک اسرائیل با شناسایی او، وی را به «جاسوس متقابل» مبدل کرد.
بر اساس این گزارش، یکی از ارشدترین عواملی که کا.گ.ب به خدمت گرفته بود، یک افسر ارشد از اعضای ستاد کل ارتش اسرائیل بود.
برگمن می‌گوید، از آنجا که این افراد فوت شده‌اند، او از راه گفت‌وگو با اعضای خانواده، دوستان و آشنایان آنها تلاش کرده به شواهدی در مورد رفت‌وآمدهای این «مهره‌ها» با عوامل وقت کا.گ.ب دست یابد.
افرائیم سنه، پسر موشه سنه، به یاد آورده که پدرش هر پنج‌شنبه شب در خانه ملاقات‌هایی با افرادی از «دیپلمات‌هایی از بلغارستان» داشت و آنها با هم سیگار برگ می‌کشیدند و گفت‌وگو می‌کردند اما اینکه این «دیپلمات‌ها» رابطین بین موشه سنه با کا.گ.ب بوده‌اند را «قویا» رد می‌کند.
موشه سنه در آن زمان از سیاستمداران بارز اسرائیلی محسوب می‌شد. پسر وی، افرائیم سنه، بعدها مدت‌ها در دولت‌های حزب کارگر وزیر و یک دوره نیز معاون وزیر دفاع بود.
دیگر افراد خانواده‌ها نیز قویاً ارتباطات افراد نام برده شده را رد کرده و یا گفته‌اند از ربط دادن آنها با شوروی یا روسیه «شوکه» شده‌اند.
یدیعوت آخرونوت از مهاجران دیگری نیز به عنوان نمونه‌هایی از مهره‌های جاسوسی برای کا.گ.ب نام برده است: الیعزر گرانوت نماینده کنست و بعدها سفیر اسرائیل در آفریقای جنوبی، یعکوو ریفتین نماینده کنست، یعکوو وردی از مسئولان ارشد در پیشبرد مناسبات محرمانه اسرائیل با همسایگان، و خانم آویوا ستن روزنامه‌نگار.