وزیر امور خارجه ایران «تصور» تمدید مذاکرات اتمی با گروه ۱+۵ را «دشوار» دانست؛ وی درعین حال تاکید کرد که هنوز نشانههای اراده سیاسی برای رسیدن به توافق را در طرف غربی مشاهده نکردهاست.
آقای ظریف، روز چهارشنبه، ۸ دی، در مصاحبهای با خبرگزاری فارس، درباره تمدید مذاکرات اتمی ایران با گروه ۱+۵ در صورت عدم حصول توافق گفت: «بسیار دشوار است که بخواهم تصور کنم این زمان قابل تمدید باشد.»
وی اضافه کرد: «دور قبل هم فکر میکردیم به تمدید نیازی نیست و بدون تمدید باید به نتیجه برسیم و در این دور نیز همین دیدگاه را داریم. به نظر میرسد در جمهوری اسلامی در این دور، کسی آمادگی تمدید را نداشته باشد.»
وزیر امور خارجه ایران روز چهارشنبه در مصاحبهای با خبرگزاری مهر نیز گفت: «ضرورت دارد اگر طرف غربی به دنبال دستیابی به توافق است سریعتر اقدام کند چون بالاخره زمان محدود است و صبر جمهوری اسلامی هم برای رسیدن به راه حل بیانتها نیست.»
ایران و شش قدرت جهانی که در آذرماه پارسال به توافق ششماهه هستهای دست یافتند، تاکنون دو بار به خاطر عدم حصول توافق بر سر تفاهم جامع هستهای، توافق موقت ژنو را تمدید کردهاند. قرار شدهاست که طرفین تا ماه مارس به یک «توافق سیاسی» دست یابند و تا ۱۰ تیرماه توافق نهایی هستهای حاصل شود.
وزیر امور خارجه ایران، روز دوشنبه ۲۹ دی، مذاکرات با جان کری، همتای آمریکاییاش، را «صریح و جدی» توصیف کرده و گفته بود: «مذاکرات پیچیده شدهاست و ما وارد جزئیات شدهایم و اگر طرف مقابل آمادگی داشته باشد آمادهایم تا در ماه بهمن و سالگرد پیروزی انقلاب به نتیجه برسیم.»
آقای ظریف روز چهارشنبه در مصاحبهای با روزنامه اعتماد درباره این سخنان خود تصریح کرد: «اگر اراده سیاسی وجود داشته باشد امکان حصول توافق وجود دارد، نه در هر شرایطی. این اگر یک اگر بزرگ است.»
وی اضافه کرد: «رسیدن به این اراده سیاسی موضوع بسیار مهمی است که ما هنوز نشانههای آن را در طرف مقابلمان مشاهده نکردهایم.»
سخنان آقای ظریف در حالی است که مرضیه افخم، سخنگوی وزارت خارجه ایران روز چهارشنبه گفت: «فاصلهها بین ایران و طرفهای مذاکرهکننده هستهای اندکی کمتر شدهاست و امیدواریم با اراده سیاسی به تفاهم سیاسی برسیم.»
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، دوشنبه ششم بهمن گفتهاست که امکان دارد «در همین چند هفته آینده میان ایران و قدرتها یک توافق نهایی هستهای بدست آید»، اما این توافق (از دید اسرائیل) «بد» و «غیرقابل قبول» خواهد بود.
در همین حال، کنگره ایالات متحده که اکثریت آن در اختیار جمهوریخواهان است تلاش میکند تحریمهای جدیدی را علیه تهران به تصویب برساند، اما باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا هشدار داده که این اقدام کنگره به معنای شکست دیپلماسی خواهد بود و بنابراین آن را وتو خواهد کرد.
وزیر خارجه ایران روز چهارشنبه در مصاحبه خود با خبرگزاری مه رنیز گفت: «در حال حاضر نیز در کلیات این دو موضوع توافق شدهاست یعنی برنامه هستهای ایران در حد غنیسازی خواهد بود، هیچیک از تاسیسات هستهای ایران بسته نخواهد شد، تحریمها برداشته خواهد شد و بحث نظارتها طبق توافق ژنو وجود دارد.»
آقای ظریف اضافه کرد: «راجع به جزئیات اینکه تحریمها چه وقت برداشته میشود و در برابر چه اقداماتی این کار انجام میشود به نظر من کاملا مشخص است اما هنوز طرف مقابل روی این موضوعات توافق نکردهاست.»
برداشته شدن یکجای تحریمها از جمله خواستههای ایران در مذاکرات اتمی با گروه ۱+۵ اعلام شدهاست.
موضوع شمار سانتریفیوژها، ظرفیت غنیسازی و تاسیسات غنیسازی ایران در فردو از اختلافات اساسی میان طرفها در مذاکرات هستهای به شمار میرود و آیتالله خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، پیشتر با کاهش غنیسازی مخالفت کرده بود.
«برخی اظهار نظرها ابزار فشار طرف مذاکره شدهاست»
آقای ظریف در مصاحبه روز چهارشنبه خود با روزنامه اعتماد همچنین گفت که برخی سخنان مخالفان توافق ژنو برای ایران «هزینه ایجاد کرده» و «ابزار فشار» طرف غربی بر ایران شدهاست.
وی از منتقدان خواست که در انتقادها و اظهارنظرها فقط «منافع ملی» مد نظر باشد و افزود: «من الان حتی نمیتوانم در این حوزه بعضی اظهارنظرهایی را که در یک سال گذشته صورت گرفته و ابزار فشار توسط طرف مذاکره بر ما شده را اعلام کنم.»
وی اضافه کرد: «در بعضی اوقات در روند مذاکرات به ما اعلام میشد که خودتان دارید این حرفها را میزنید و در داخل خودتان اینگونه توافق را تعریف میکنند. البته بحمدالله از همه اینها عبور کردهایم اما همه این موارد برای ما هزینه ایجاد کردهاست.»
از آغاز مذاکرات هستهای ایران در دولت آقای روحانی، اصولگرایان، بهویژه شاخه تندروی آن، انتقادات شدیدی از عملکرد تیم مذاکرهکننده هستهای مطرح کردهاند.
در هفته گذشته نیز تعدادی از اصولگرایان از پیادهروی وزیر خارجه ایران و آمریکا انتقاد کرده بودند.
۲۱ نماینده مجلس ایران با طرح سوال از محمدجواد ظریف، از او خواستهاند تا درباره پیادهروی با همتای آمریکاییاش، توضیح دهد.
خطیبان نماز جمعه تهران و مشهد در سخنان روز جمعه سوم بهمن ماه خود، از پیادهروی آقای ظریف همراه با جان کری، در ژنو سوئیس، انتقاد کرده بودند.