محمود بهمنی، رئیس کل این بانک ایران که برای شرکت در اجلاس صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی به واشنگتن رفته با کریستین لاگارد، مدیرعامل صندوق بین‌المللی پول در حاشیه این اجلاس دیدار و درباره مسائل پولی، بانکی و تحریم بانک مرکزی ایران از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا گفت‌وگو کرده‌است.
Your browser doesn’t support HTML5
گفت‌وگوی مینا بهارمست با مهرداد عمادی در مورد ایران و صندوق بین‌المللی پول
رئیس کل بانک مرکزی ایران در دیدار با رئیس صندوق بین‌المللی پول گفته‌است که ایران به‌عنوان یکی از اعضای این صندوق، انتظار دارد این نهاد از آن حمایت کند.
محمود بهمنی همچنین از صندوق بین‌المللی پول خواسته تا برای جبران فشار ناشی از تحریم نفتی ایران بر کشورهای کم‌درآمد واردکننده نفت، منابع لازم را در اختیار این کشورها بگذارد.
مهرداد عمادی مشاور مالی و حقوقی اتحادیه اروپا، صندوق بین‌المللی پول را موظف به جبران خسارات ناشی از تحریم نفتی ایران نمی‌داند:
مهرداد عمادی: این در هیچ چهارچوبی جزو وظایف صندوق بین‌المللی پول نیست، برای اینکه بخش عمده تحریم‌های ایران را سازمان ملل تعیین کرده‌است و در این چهارچوب هم صندوق بین‌الملل و هم بانک جهانی از سازمان‌هایی هستند که همواره از لحاظ قانونی از تصویبات حقوقی سازمان ملل پیروی می‌کنند.
مسئله دیگری که به نظر من آقای بهمنی نسبت به آن کم توجه بودند این است که هم صندوق و هم بانک جهانی نگرانی‌هایی از عدم شفافیت بانکی ایران داشته‌اند.
و بخشی از توجیه تحریم‌ها فقط به خاطر پروژه اتمی ایران نبوده‌است. به خاطر فعالیت‌هایی که در چهارچوب پول‌شویی و خرید و فروش‌های بسیار سوء ظن برانگیز ایران بود.
در این چهارچوب من تصور می‌کنم که شاید انگیزه عمده آقای بهمنی این بوده که از کانال خانم لاگارد و بانک جهانی استفاده کنند و فشار سیاسی برای برداشتن این تحریم‌ها ایجاد کنند، ولی در زیر پوشش اقتصاد این کشورهای کم‌درآمد اگر واقعا قرار است ما نگران جایی باشیم، بایستی نگران اقتصاد ایران باشیم.
چین و روسیه از اعضای صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی هستند و با ایران روابط نزدیکی دارند، این دو کشور گرچه با تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران مخالفت کرده‌اند اما به قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران رای مثبت داده‌اند. چرا چین و روسیه با وجود روابط نزدیک با ایران، صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی را مجبور به حمایت از ایران نمی‌کنند؟
بله این سوال بسیار خوبی است. بخصوص که اگر نگاه کنیم می‌بینیم که اخیرا سهم چین در سرمایه پشتوانه صندوق خیلی بالا رفته‌است، به خاطر اینکه سهم اقتصاد چین در عرصه جهانی بالا رفته بود.
همین که چین و مقامات روسیه نه تنها به این اشاره نکردند بلکه مقامات روسیه دو هفته پیش به این نکته اشاره داشتند که ایران باید رفتارهایش را در چهارچوب مشکلات و تضادهایی که با آژانس ایجاد کرده، به سرعت تغییر دهد.
من تصور می‌کنم که هم چین و هم روسیه از میزان پیشرفت‌ها و شفاف‌سازی‌هایی که در طول شش ماه اخیر ایران در رفتارش انجام داده‌است راضی نبوده‌اند، به خاطر فشارهایی که خود اینها از غرب دریافت کرده‌اند.
تامین مالی پروژه‌های عمرانی، مشمول تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران نمی‌شود، چرا صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی از دادن مثلا وام برای ساخت شکبه فاضلاب تهران خودداری کرده‌اند؟
تحریم‌ها تا به حال متمرکز بر سرمایه‌گذاری‌های ساختاری و زیربنیاد اقتصاد ایران نبوده‌اند. چون اینها سرویس‌هایی بوده‌اند که برای شهروندان هستند و عملا زیربنای اقتصاد مدنی کشور ما هستند.
اما چیزی که به نظر من مهم است و شما هم به آن اشاره کردید این است که مثلا فعالیت شهری و ساخت شبکه فاضلاب تهران در چهارچوب فعالیت‌هایی قرار می‌گیرد که فقط در طول ۲۰ سال اخیر، هشت مورد آن را مثل شبکه آب شهر قاهره یا تصفیه آب فاضلاب برای کشاورزی در بنگلادش، درست همان پروژه‌هایی است که همیشه بانک جهانی اجرا می‌کند و همیشه هم موفق بوده‌است.
همین اخیرا ایران یک تقاضا مطرح کرد برای وام و برای توسعه یکی از سیستم‌های دانشگاهی در تهران بزرگ و در غرب ایران که آنهم رد شد.
رد شدن این تقاضاها و عدم تمایل این سازمان‌ها برای همکاری به نبود شفافیت در اقتصاد ما برمی‌گردد و این که در سال ۲۰۰۷ یک پروژه‌ای بود در بانک جهانی که وقتی گزارش آن از ایران برگشت، یکی از سرخط‌های آن که مطرح شد این بود که حساب‌های مالی این پروژه بسیار کدر و ناشفافند.
منظورم از کدر بودن، وجود فساد مالی و پولی است.
رئیس کل بانک مرکزی ایران در دیدارش با رئیس صندوق بین‌المللی پول به هدفمندسازی یارانه‌ها، مالیات بر ارزش افزوده و اصلاحات ساختاری سیستم بانکی در ایران اشاره کرده‌است.
البته تعدیل اقتصادی و اصلاح نظام بانکی ایران، برنامه‌ای است که صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی سال‌ها پیش اجرای آن ضروری دانسته بودند.
