طرف ایرانی چرا پیشنهاد مذاکرات را مستقیماً با اشتون مطرح نمی‌کند؟

«مایکل مان»، سخنگوی کاترین اشتون، سرپرست هیئت مذاکره‌کننده با ایران، روز جمعه گفت زمان و مکان دور بعدی گفت‌وگوها را به ایران پیشنهاد داده‌ایم اما تهران هنوز به آن پاسخ نداده‌است.

در آن سوی ماجرا سعید جلیلی، سرپرست گروه مذاکره‌کننده ایرانی هم که به هند رفته بود روز جمعه گفت ایران پیشنهاد خود را با روسیه در میان گذاشته‌است.

با این حال آقای جلیلی هم تایید کرد که مکان و زمان گفت‌وگوها قطعی نشده‌است.

گزارش علیرضا کرمانی در مورد روند مذاکرات هسته‌ای

بهروز بیات، کارشناس پیشین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ساکن وین در این باره می‌گوید: «حالا چرا طرف ایرانی از طریق مستقیم با خانم اشتون پیشنهادش را مطرح نکرده است؟ و آقای جلیلی از طریق روسیه می‌خواهد تماس بگیرد؟ به نظر می‌آید که دولت جمهوری اسلامی طفره می‌رود.

اگر این پیشنهاد زمان و مکان روی میز است، این که به این پیشنهاد نپردازی بلکه بروی و به طور غیر مستقیم بخواهی از طریق روسیه کار را انجام بدهی، آیا نشانه این است که دولت ایران هنوز هم می‌خواهد برای خودش زمان بخرد و یا اینکه هنوز آمادگی توافق را ندارد؟ توجیه این احتمالات مشکل است.»

در یک سال گذشته تهران سه دور مذاکره با شش قدرت جهانی را که گروه ۱+۵ خوانده می‌شوند، پشت سر گذاشت در حالی که این گفت‌وگوها نتیجه‌ای در بر نداشت و در عوض تحریم‌های بین‌‌المللی علیه ایران هم سخت‌تر و سخت‌تر شد.

گیر کار کجاست؟ به فرض روشن شدن زمان و مکان دور بعدی گفت‌وگوها می‌توان امیدوار بود این بار دو طرف به نتیجه‌ای برسند؟

رضا تقی‌زاده، تحلیل‌گر مسائل پرونده اتمی ایران ساکن بریتانیا در این باره می‌گوید: «آنچه که مورد انتظار ایران بوده‌است رسیدن به خلع سلاح بین‌المللی و هدایت اقتصاد جهانی و مسئله فلسطین و مسائل دیگری بوده‌است که در بسته خودش گنجانده و در طول مذاکرات گذشته هم بر آنها اصرار ورزیده‌است.

حال آنکه جامعه جهانی می‌خواهد تنها در مورد برنامه اتمی ایران با این کشور به گفت‌وگو بنشیند و موفق شود به خنثی شدن آنچه که از آن به عنوان «خطر اتمی ایران» یاد می‌شود.»

اما در این میان یک چیز روشن است. پیش از دور بعدی گفت‌وگوها میان ایران و شش قدرت جهانی، قرار است کمتر از دو هفته دیگر نمایندگان اتمی ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به گفت‌وگو بنشینند.

یک سالی می‌شود که آژانس علاوه بر پرسش‌های بی‌پاسخ پیشین، اصرار دارد تا از تاسیسات نظامی پارچین در نزدیکی تهران هم بازدید کند.
جایی که به گفته آژانس احتمالا ایران در آنجا دست به آزمایش چاشنی انفجاری بمب اتمی زده‌است.

بهروز بیات می‌گوید کلید کار برای توافق با جامعه جهانی به نتیجه رسیدن گفت‌وگوهای ایران و آژانس است:
«شرط توافق گروه ۱+۵ با جمهوری اسلامی ایران این است که ماموریت آژانس در روشن کردن وضعیت جنبه‌های نظامی برنامه هسته‌ای با موفقیت همراه باشد.

با توجه به اینکه آقای «مایکل مان» گفته‌است که ما محل و زمان مذاکرات را به ایران پیشنهاد داده‌ایم، معنای آن می‌تواند این باشد که می‌خواهند فشاری ایجاد کنند که ایران در مذاکراتش با آژانس به توافق برسد.
مثلا ایران در مورد مسئله پارچین که آژانس خیلی بر روی آن تاکید دارد به توافق برسد.»

در همین حال وزیر خارجه روسیه هم گفته‌است که امیدوار است نمایندگان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی این بار به توافقی قطعی برسند.
روسیه می‌گوید که لغو مرحله‌ای تحریم‌ها، پاسخ مناسبی به همکاری تهران خواهد بود.