انجام سفر هشت‌روزه محمود احمدی‌نژاد رئیس دولت ایران به چهار کشور چپ‌گرای آمریکای لاتین، در اوج تنش سیاسی مابین تهران و واشنگتن بر سر باز نگاهداشتن تنگه هرمز، و طی بحرانی‌ترین شرایط مالی و اقتصادی سال‌های اخیر در جمهوری اسلامی، نشانه کاهش تأثیرگذاری او بر امور اجرایی کشور و رضایت دادن به ایفای نقش رئیس تشریفاتی دولت است.
حساسیت شرایط جاری در منطقه در حدی است که کشور ترکیه، وزیر خارجه خود را به‌منظور ارزیابی تازه‌ترین تحولات مربوط راهی تهران ساخته و رئیس جمهور روسیه را، طی اقدامی کم‌سابقه، به گفت‌وگوی تلفنی با همتای ایرانی خود ساخته وادار ساخته‌است.
در جبهه داخلی نیز، مجلس شورای اسلامی به‌منظور بررسی بحران مالی جاری در کشور و ارزیابی عوارض ادامه کاهش ارزش پول ملی، که کنترل آن از اختیار بانک مرکزی خارج و عملا در وضعیت «سقوط آزاد» قرا گرفته، روز یکشنبه بار دیگر جلسه محرمانه‌ای برگزار خواهد کرد.
حساسیت و اهمیت وضعیت کنونی در منطقه، هوگو چاوز، اولین میزبان رئیس دولت ایران و هیئت پرتعداد همراه او طی سفر در دست انجام به آمریکای لاتین را وادار ساخت تا طی بیانیه‌ای رسمی، بر «انجام سفر احمدی‌نژاد علی‌رغم بحران کنونی در خلیج فارس» تاکید نماید.
در صورتی که سفر احمدی‌نژاد در وضعیت کنونی به روسیه و یا چین و یا حتی ترکیه و عربستان صورت می‌گرفت، گمانه میانجی‌گری، اعلام آمادگی برای مذاکره، و یا جستجوی راه حل‌های اضطراری به‌منظور کاهش بحران، می‌توانست غیبت طولانی رئیس دولت ایران را در رأس امور اجرایی کشور به نوعی توجیه کند.
در نقطه مقابل کشورهای یاد شده، چهار کشور چپ‌گرای ونزوئلا، نیکاراگوا، کوبا و اکوادور (میزبان‌های سفر تفریحی رئیس دولت ایران به آمریکای لاتین)، نسبت به منطقه کاملا بیگانه و در آن از حداقل نفوذ و تاثیرگذاری نیز بی‌بهره‌اند.
از این لحاظ سفر کنونی احمدی‌نژاد به آمریکای لاتین، که پنجمین دیدار او از این منطقه دوردست یاد شده‌است، و در صورت مبتلا نشدن چاوز به سرطان قرار بود در میانه سال گذشته انجام شود، طی دشوارترین زمان ممکن، به نامناسب ترین مقصدهای متصور صورت می‌گیرد.
دعوت به مذاکره هسته‌ای در غیبت صالحی
طی سفر در دست انجام رئیس دولت ایران به چهار کشور آمریکای لاتین، به‌جز مهدی غضنفری وزیر صنعت و تجارت و مجید نامجو وزیر انرژی، علی اکبر صالحی وزیر خارجه نیز احمدی‌نژاد را همراهی می‌کند.
در عین حال دولت ایران اعلام داشته که آماده پذیرایی از بازرسان آژانس و ازسرگیری مذاکرات با گروه ۱+۵ در ماه ژانویه جاری است.
به دلیل اهمیت انجام بازرسی‌ها و مذاکرات اتمی مربوط، بنا بر گزارش‌های منابع خبری ترکیه و روسیه، این موضوع در دستور گفت‌وگوهای دو روزه داوود اوغلو وزیر خارجه ترکیه با مقامات ایرانی و همچنین گفت‌وگوی تلفنی روز ۵ ژانویه مدودف با احمدی‌نژاد قرار داشته‌است.
با توجه به سوابق صالحی در منصب سفیر پیشین ایران در آژانس و ریاست او بر سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی، و به‌ویژه منصب کنونی وی در کسوت وزیر خارجه که او را مستقیما در ارتباط با وزیران خارجه کشورهای عضو گروه ۱+۵ قرار می‌دهد، تعبیر ساده غیبت او در تهران، همزمان با اعلام آمادگی برای انجام گفت‌وگوهای هسته‌ای، غیر جدی بودن دولت جمهوری اسلامی در مورد آغاز گفت‌وگوهای سازنده با جامعه جهانی و در سر نداشتن قصد سازش با آژانس تلقی خواهد شد.
دستاورد سفر قبلی
احمدی‌نژاد که دید و بازدیدهای پرهزینه او از چاوز شکل ثابت و قراردادی بخود گرفته، طی سفر ماه نوامبر سال ۲۰۰۹ به ونزوئلا، ۱۲ تفاهمنامه همکاری با آن کشور به امضاء رساند.
در سفر جاری انتظار می‌رود که اهمیت این «تفاهمنامه»ها بار دیگر مورد تاکید قرار گیرد!
واقعیت این است که کشورهای آمریکای لاتین شرکای طبیعی تجارت خارجی ایران محسوب نمی‌شوند. بعد مسافت، رشد اندک صنعتی، تفاوت‌های فرهنگی، انجام دادوستدهای آزاد بازرگانی میان ایران و کشورهای کوچک آمریکای لاتین را بی‌خاصیت و غیر مولد ساخته‌است.
از این لحاظ، توسعه مناسبات ایران با این کشورها رنگ سیاسی گرفته، و در نتیجه احساسات مشترک ضد آمریکایی، به صورت تحمیلی در دستور کار دولت‌ها قرار داده شده‌است.
شاید جدی‌ترین بخش از اقامت سه‌روزه احمدی‌نژاد در ونزوئلا، حضور وی در بیمارستان پرهزینه‌ای است که ایران به سبک کمک‌های پزشکی به شیعیان جنوب لبنان، در کاراکاس بنا کرده.
در عین حال دور از انتظار نیست که همانند سال ۲۰۰۹، مخالفان دولت چاوز، در مسیر احمدی‌نژاد اجتماع کرده و بار دیگر او را «دیکتاتور» و «میهمان ناخوانده» بخوانند.
گام دوم از سفر تشریفاتی احمدی‌نژاد به آمریکای لاتین، شرکت تمام‌عیار در مراسم تحلیف دانیل اورتگا، رئیس جمهور نیکارگوا، بعد از پیروزی وی در انتخابات ریاست جمهوری آن کشور است.
بعد از ماناگوا، احمدی‌نژاد عازم کوبا خواهد شد تا از فیدل کاسترو، رهبر پیشین آن کشور در هاوانا عیادت بعمل آورد.
تکرار شعارها
آخرین مرحله از سفر بی‌هنگام، بدون توجیه منطقی، و پرهزینه و طولانی احمدی‌نژاد به آمریکای لاتین، که طی یکی از بحرانی‌ترین شرایط ممکن در منطقه انجام می‌شود، به کشور اکوادور خواهد بود.
میزان مجموع دادوستدهای تجاری ایران با چهار کشور کوچک چپ‌گرا در آمریکای لاتین کمتر از ده درصد مبادلات تجاری ایران با کشور همسایه، ترکیه است.
در عین حال ادامه سیاست فرار به جلو، که در گذشته عقب‌نشینی از آمریکا به اروپا، و چشم‌پوشی از اروپا به امید توسعه مناسبات با آسیا را در دستور کار خود قرار داده، اینک با سرخوردگی در بخش بزرگی از آسیا، جمهوری اسلامی را متوجه کشورهای کوچک آمریکای لاتین ساخته‌است.
بی‌شک محمود احمدی‌نژاد در فاصله دیدار تفریحی-تشریفاتی خود از چهار کوچک آمریکای لاتین و هنگام قرار گرفتن در کنار، چاوز، اورتگا، رائول کاسترو و رافائل کوررا، فرصت خواهد یافت، کمبودهای اخیر دسترسی به تریبون‌های خارجی را تا حدودی جبران و بار دیگر «سلطه آمریکای جهان‌خوار بر منطقه» را محکوم سازد.
حساسیت شرایط جاری در منطقه در حدی است که کشور ترکیه، وزیر خارجه خود را به‌منظور ارزیابی تازه‌ترین تحولات مربوط راهی تهران ساخته و رئیس جمهور روسیه را، طی اقدامی کم‌سابقه، به گفت‌وگوی تلفنی با همتای ایرانی خود ساخته وادار ساخته‌است.
در جبهه داخلی نیز، مجلس شورای اسلامی به‌منظور بررسی بحران مالی جاری در کشور و ارزیابی عوارض ادامه کاهش ارزش پول ملی، که کنترل آن از اختیار بانک مرکزی خارج و عملا در وضعیت «سقوط آزاد» قرا گرفته، روز یکشنبه بار دیگر جلسه محرمانه‌ای برگزار خواهد کرد.
حساسیت و اهمیت وضعیت کنونی در منطقه، هوگو چاوز، اولین میزبان رئیس دولت ایران و هیئت پرتعداد همراه او طی سفر در دست انجام به آمریکای لاتین را وادار ساخت تا طی بیانیه‌ای رسمی، بر «انجام سفر احمدی‌نژاد علی‌رغم بحران کنونی در خلیج فارس» تاکید نماید.
در صورتی که سفر احمدی‌نژاد در وضعیت کنونی به روسیه و یا چین و یا حتی ترکیه و عربستان صورت می‌گرفت، گمانه میانجی‌گری، اعلام آمادگی برای مذاکره، و یا جستجوی راه حل‌های اضطراری به‌منظور کاهش بحران، می‌توانست غیبت طولانی رئیس دولت ایران را در رأس امور اجرایی کشور به نوعی توجیه کند.
در نقطه مقابل کشورهای یاد شده، چهار کشور چپ‌گرای ونزوئلا، نیکاراگوا، کوبا و اکوادور (میزبان‌های سفر تفریحی رئیس دولت ایران به آمریکای لاتین)، نسبت به منطقه کاملا بیگانه و در آن از حداقل نفوذ و تاثیرگذاری نیز بی‌بهره‌اند.
از این لحاظ سفر کنونی احمدی‌نژاد به آمریکای لاتین، که پنجمین دیدار او از این منطقه دوردست یاد شده‌است، و در صورت مبتلا نشدن چاوز به سرطان قرار بود در میانه سال گذشته انجام شود، طی دشوارترین زمان ممکن، به نامناسب ترین مقصدهای متصور صورت می‌گیرد.
دعوت به مذاکره هسته‌ای در غیبت صالحی
طی سفر در دست انجام رئیس دولت ایران به چهار کشور آمریکای لاتین، به‌جز مهدی غضنفری وزیر صنعت و تجارت و مجید نامجو وزیر انرژی، علی اکبر صالحی وزیر خارجه نیز احمدی‌نژاد را همراهی می‌کند.
در عین حال دولت ایران اعلام داشته که آماده پذیرایی از بازرسان آژانس و ازسرگیری مذاکرات با گروه ۱+۵ در ماه ژانویه جاری است.
به دلیل اهمیت انجام بازرسی‌ها و مذاکرات اتمی مربوط، بنا بر گزارش‌های منابع خبری ترکیه و روسیه، این موضوع در دستور گفت‌وگوهای دو روزه داوود اوغلو وزیر خارجه ترکیه با مقامات ایرانی و همچنین گفت‌وگوی تلفنی روز ۵ ژانویه مدودف با احمدی‌نژاد قرار داشته‌است.
با توجه به سوابق صالحی در منصب سفیر پیشین ایران در آژانس و ریاست او بر سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی، و به‌ویژه منصب کنونی وی در کسوت وزیر خارجه که او را مستقیما در ارتباط با وزیران خارجه کشورهای عضو گروه ۱+۵ قرار می‌دهد، تعبیر ساده غیبت او در تهران، همزمان با اعلام آمادگی برای انجام گفت‌وگوهای هسته‌ای، غیر جدی بودن دولت جمهوری اسلامی در مورد آغاز گفت‌وگوهای سازنده با جامعه جهانی و در سر نداشتن قصد سازش با آژانس تلقی خواهد شد.
دستاورد سفر قبلی
احمدی‌نژاد که دید و بازدیدهای پرهزینه او از چاوز شکل ثابت و قراردادی بخود گرفته، طی سفر ماه نوامبر سال ۲۰۰۹ به ونزوئلا، ۱۲ تفاهمنامه همکاری با آن کشور به امضاء رساند.
در سفر جاری انتظار می‌رود که اهمیت این «تفاهمنامه»ها بار دیگر مورد تاکید قرار گیرد!
واقعیت این است که کشورهای آمریکای لاتین شرکای طبیعی تجارت خارجی ایران محسوب نمی‌شوند. بعد مسافت، رشد اندک صنعتی، تفاوت‌های فرهنگی، انجام دادوستدهای آزاد بازرگانی میان ایران و کشورهای کوچک آمریکای لاتین را بی‌خاصیت و غیر مولد ساخته‌است.
از این لحاظ، توسعه مناسبات ایران با این کشورها رنگ سیاسی گرفته، و در نتیجه احساسات مشترک ضد آمریکایی، به صورت تحمیلی در دستور کار دولت‌ها قرار داده شده‌است.
شاید جدی‌ترین بخش از اقامت سه‌روزه احمدی‌نژاد در ونزوئلا، حضور وی در بیمارستان پرهزینه‌ای است که ایران به سبک کمک‌های پزشکی به شیعیان جنوب لبنان، در کاراکاس بنا کرده.
در عین حال دور از انتظار نیست که همانند سال ۲۰۰۹، مخالفان دولت چاوز، در مسیر احمدی‌نژاد اجتماع کرده و بار دیگر او را «دیکتاتور» و «میهمان ناخوانده» بخوانند.
گام دوم از سفر تشریفاتی احمدی‌نژاد به آمریکای لاتین، شرکت تمام‌عیار در مراسم تحلیف دانیل اورتگا، رئیس جمهور نیکارگوا، بعد از پیروزی وی در انتخابات ریاست جمهوری آن کشور است.
بعد از ماناگوا، احمدی‌نژاد عازم کوبا خواهد شد تا از فیدل کاسترو، رهبر پیشین آن کشور در هاوانا عیادت بعمل آورد.
تکرار شعارها
آخرین مرحله از سفر بی‌هنگام، بدون توجیه منطقی، و پرهزینه و طولانی احمدی‌نژاد به آمریکای لاتین، که طی یکی از بحرانی‌ترین شرایط ممکن در منطقه انجام می‌شود، به کشور اکوادور خواهد بود.
میزان مجموع دادوستدهای تجاری ایران با چهار کشور کوچک چپ‌گرا در آمریکای لاتین کمتر از ده درصد مبادلات تجاری ایران با کشور همسایه، ترکیه است.
در عین حال ادامه سیاست فرار به جلو، که در گذشته عقب‌نشینی از آمریکا به اروپا، و چشم‌پوشی از اروپا به امید توسعه مناسبات با آسیا را در دستور کار خود قرار داده، اینک با سرخوردگی در بخش بزرگی از آسیا، جمهوری اسلامی را متوجه کشورهای کوچک آمریکای لاتین ساخته‌است.
بی‌شک محمود احمدی‌نژاد در فاصله دیدار تفریحی-تشریفاتی خود از چهار کوچک آمریکای لاتین و هنگام قرار گرفتن در کنار، چاوز، اورتگا، رائول کاسترو و رافائل کوررا، فرصت خواهد یافت، کمبودهای اخیر دسترسی به تریبون‌های خارجی را تا حدودی جبران و بار دیگر «سلطه آمریکای جهان‌خوار بر منطقه» را محکوم سازد.