دستور ویژه روحانی برای «توقف سدسازی» در اطراف دریاچه ارومیه

بخشی از بستر خشک‌شده دریاچه ارومیه.

حمید چیت چیان، وزیر نیرو، از دستور ویژه رییس‌جمهوری ایران برای توقف سدسازی در حوزه آبریز دریاچه ارومیه خبر داد و اعلام کرد که مصوبه دولت احمدی‌نژاد مربوط به ساخت خط آهن گرگان به بجنورد نیز «به خاطر جلوگیری از تضییع بیت‌المال» لغو شده‌است.

به گزارش خبرگزاری مهر، حمید چیت چیان با اشاره به دستور حسن روحانی برای تشکیل کارگروه ویژه احیای دریاچه ارومیه اعلام کرد: «سدهای در دست مطالعه بر روی حوزه آبریز دریاچه ارومیه متوقف خواهد شد و احتمال این وجود دارد که سدهای در دست ساخت نیز متوقف شود.»

وی که روز دوشنبه ۱۸ شهریور در یک برنامه تلویزیونی سخن می‌گفت افزود: «از سوی دیگر بر روی انتقال آب از حوزه‌های ارس، دریاچه خزر و سایر حوزه‌ها به دریاچه ارومیه در حال بررسی و مطالعه هستیم.»

به گفته وزیر نیرو، در این کارگروه ویژه «تاکنون تمامی مطالعات انجام گرفته در گذشته مورد بررسی قرار گرفته و برخی طرح‌های اجرایی از این مطالعات اتخاذ شده و همچنین بررسی بیش از ۳۰ پیشنهاد ارائه شده از سوی مراکز علمی کشور برای احیای دریاچه ارومیه در دستور کار این کارگروه قرار دارد.»

آقای چیت چیان با ذکر این‌که «هم‌اکنون دوران تنش و بحران آبی در ایران فرا رسیده است» گفت که «در بخش مدیریت عرضه اگر بخواهیم بیش از این سد بسازیم، بیش از این به منابع آبی کشور افزوده نخواهد شد و فقط در برخی نقاط بسیار محدود مرزی نیاز به ساخت سد وجود دارد.»

وزیر نیرو با تاکید بر اینکه «در شرایط فعلی ایران حدود ۱٫۵ برابر متوسط جهانی در بخش کشاورزی آب مصرف می‌کند»، یادآور شد: «هم اکنون تراز آب‌های زیرزمینی ایران منفی شده است.»

وضعیت بحرانی دریاچه ارومیه طی سال‌های گذشته موضوع اعتراض‌های گوناگونی بوده که در میان شهروندان ایرانی و برخی نمایندگان مجلس و مقام‌های ایرانی بروز پیدا کرده است.

این اعتراضات به برگزاری چندین راهپیمایی در تبریز و ارومیه نیز انجامیده است.

دریاچه ارومیه در حال خشک شدن است و این خشک شدن، نگرانی‌های زیست‌محیطی دیگری از جمله باقی ماندن انبوه نمک و پخش شدن آن در سطح ایران و نابودی زیست‌گاه‌های طبیعی را به همراه دارد.

حسن عباس‌نژاد، مدیرکل محیط زیست آذربایجان غربی، ۲۵ مرداد ماه اعلام کرد تنها یک‌سوم از مساحت دریاچه ارومیه باقی مانده است.

دریاچه ارومیه و «نجات» آن از وعده‌های انتخاباتی حسن روحانی بوده‌است.

لغو مصوبه دولت پیشین در پروژه ریلی

وزیر نیروی ایران همچنین از لغو مصوبه دولت پیشین مربوط به پروژه راه‌آهن گرگان-بجنورد و بجنورد-مشهد که توسط وزارت راه اجرا می‌شود خبر داد و دلیل آن را «جلوگیری از تضییع بیت‌المال» اعلام کرد.

به گزارش مهر، وی در توضیح گفت: «مجموع ارزش اموالی که طی این اقدام واگذار می‌شد، بیش از ۱۲ هزار و ۶۰۰ میلیارد بود در حالی که ارزش پیش‌پرداخت ۶۰۰ میلیارد تومان ذکر شده بود.»

وی با بیان اینکه این پروژه راه‌آهن اجرا می‌شود، گفت: «جلوی واگذاری سهام شرکت را گرفتند و قرار شد ۱۵ درصد پیش‌پرداخت از جای دیگر پرداخت شود. البته این دولت آمد و جلوی تضییع بیت‌المال را گرفت.»

آقای چیت چیان در پایان یادآور شد: «۶۰۰ میلیارد تومان پیش‌پرداخت با تلاش وزارتخانه‌های اقتصاد و راه به صورت واگذاری نفت یا یک شرکت دیگر اما به ارزش تعیین شده انجام خواهد شد، ضمن اینکه ارزش سهام شرکتی که قرار بود واگذار شود و جلوی آن گرفته شد بیش از ۲۱ برابر ارزش پیش‌پرداخت و بالغ بر سه برابر ارزش کل پروژه بود.»

در همین حال خبرگزاری مهر خبر می‌دهد که احمد صادقی، معاون وزیر راه و شهرسازی، روز دوشنبه با انتقاد شدید از اظهارات وزیر نیرو مبنی بر جلوگیری از تضییع بیت‌المال ۱۲ هزار میلیاردی در پروژه ریلی یادشده، گفت: «نمی‌توان به راحتی و با لغو یک مصوبه، دولت قبل را متهم به فساد و تضییع حقوق بیت‌المال کرد.»

وی اظهار داشت: «وقتی برای انجام ندادن یک پروژه، مصوبه‌ای را لغو می‌کنند تا در برابر مردم پاسخگو نباشند، نباید دولت قبل را متهم به فساد کنند.»

احمد صادقی گفته است: «پروژه راه‌آهن گرگان-بجنورد قرار بود که از سوی آستان قدس رضوی و به صورت فایناس با یک شرکت چینی به اجرا برسد که به طور معمول در پروژه‌های فایناس ۸۵ درصد از سوی فاینانسور و ۱۵ درصد از سوی دولت پرداخت می‌شود.»

وی افزود: «دولت به شرطی این را پذیرفت که آستان قدس ۱۵ درصد سهم دولت معادل ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلیارد تومان را بپردازد و به ازای آن، ۴۵ درصد از سهام شرکت مهاب قدس براساس اصل ۴۴ قانون اساسی به آستان قدس واگذار شود.»

به گفته آقای صادقی، «دولت به تنهایی نمی‌تواند تمامی این منابع را تامین کند و باید با قرارداد فاینانس آن را به اجرا برساند.»