تلاش روسیه برای احیا مذاکرات هسته‌ای؛ «موافقت ایران با طرح گام‌به‌گام»

محمود احمدی نژاد (راست)، رییس جمهور ایران، همراه با دمیتری مدودیف، همتای روسی اش.

گزارش های رسیده حاکی است که معاون ریاست ‌جمهوری روسیه قرار است در دیدار روز دوشنبه خود با محمود احمدی نژاد، رییس جمهور ایران، مسئله از سرگیری گفت ‌و گوهای هسته ‌ای که از ماه ژانویه متوقف شده را مطرح کند. همزمان یک عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس هم از «موافقت ایران با طرح گام به گام روسیه» خبر داده ‌است.

به گزارش خبرگزاری رویترز، نیکولای پاتروشف، معاون امور شورای امنیت ریاست‌ جمهوری روسیه قرار است در زمینه طرح «گام به گام روسیه» برای از سرگیری گفت‌ و گوهای هسته‌ای و لغو مرحله به مرحله تحریم های تهران با رییس جمهور ایران مذاکره کند.

سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، روز چهاردهم ژوئیه در مورد رویکرد «گام به گام» مسکو با باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا گفت و گو کرد.

بر پایه این رویکرد، به ازای هر پاسخی که ایران به پرسش‌های مرتبط با شفاف‌سازی برنامه هسته‌ای خود بدهد، تحریم‌کنندگان ایران هم باید به همان نسبت تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی ایران را کاهش دهند.

روز شنبه، حسین نقوی حسینی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، از «اعلام موافقت ایران با طرح گام به گام روسیه» خبر داد و افزود که جمهوری اسلامی موافقت خود با طرح نام‌برده را به اطلاع مقامات روسیه رسانده‌است.

وی در گفت‌وگو با «باشگاه خبرنگاران جوان» گفت که موافقت خود با این طرح را به اطلاع مقام‌های روسیه رسانده‌ایم «ولی آنها هنوز اقدامی عملی در این راستا انجام نداده‌اند.»

حسین نقوی حسینی اظهار داشت: «اگر هم‌پیمانان غربی روسیه در چهارچوب طرح گام به گام پیش بروند؛ جمهوری اسلامی ایران نیز مانند گذشته اعلام آمادگی می‌کند، تا به موازات پاسخ‌گویی شفاف به سؤالات آژانس، دامنه تحریم‌ها محدود شود.»

پس از اعلام «طرح گام به گام» وزیر امور خارجه روسیه، نمایندگان مجلس ایران با آن مخالفت کردند، سپس محمود احمدی‌نژاد به آن واکنش منفی نشان داد، ولی در نهایت علی‌اکبر صالحی، وزیر خارجه ایران، از آن استقبال کرد.

علاءالدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، پیشنهاد تازه روسیه را «بازگشت به نقطه اول» ارزیابی کرده‌است و محمود احمدی‌نژاد نیز در سخنرانی اخیر خود در کرمان اعلام کرد که ایران گام خود را برداشته و با آژانس همکاری کرده، اکنون نوبت آنهاست که گامشان را بردارند.

به دنبال طرح این پیشنهاد از سوی روسیه، هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا، در یک نشست خبری مشترک با همتای روسی خود اعلام کرد، کشورش پیشنهاد گفت‌وگوی هسته‌ای گام‌به‌گام با ایران را بررسی کرده و به زودی گروهی از کارشناسان را برای رایزنی‌های بیشتر در این زمینه به روسیه اعزام خواهد کرد.

یوگنی ساتانوسکی، رئیس مرکز مطالعات خاورمیانه روسیه، در گفت‌وگو با رادیو فردا درباره طرح مسکو گفت که هدف دیپلمات‌های روسیه از طرح پیشنهاد «گام به گام» صرفا «مذاکره به خاطر مذاکره کردن» است، و «در مجموع، چنین طرح هایی شانس موفقیت ندارند.»

رضا تقی‌زاده، کارشناس مسائل سیاسی و برنامه هسته‌ای ایران، نیز در گفت‌وگو با رادیو فردا این پیشنهاد روسیه را ادامه همان سیاست «چماق و هویج» کشورهای غربی برای حل مناقشه هسته‌ای ایران ارزیابی کرد؛ سیاستی که تاکنون دولتمردان ایران را وادار به همکاری با جامعه جهانی و شفاف‌سازی برنامه هسته‌ای خود نکرده‌است.

آمریکا و غرب ایران را متهم می‌کنند که قصد تولید بمب اتمی دارد ولی تهران همواره این اتهام را رد کرده و هدف برنامه هسته‌ای خود را صلح‌آمیز عنوان کرده است.

روسیه پیش از این نیز برای حل مناقشه هسته‌ای ایران پیشنهاداتی ارائه کرده بود که از جمله آنها می توان به تشکیل یک کنسرسیوم غنی‌سازی مشترک با ایران در خاک روسیه، تشکیل بانک سوخت هسته‌ای در سایت غنی‌سازی «آنگارسک» روسیه، و مجاب کردن ایران به انتقال بخشی از ذخایر اورانیوم با غلظت پایین خود به روسیه برای تبدیل به صفحه سوخت قابل استفاده برای رآکتور آزمایشگاهی امیرآباد تهران.