هزارمين روز حبس ميرحسين موسوی، زهرا رهنورد و مهدی کروبی نزديک میشود و «تاکنون» نه اعتراضها و تهديدهای هواداران آنها، نه پادرميانیهای حبيبالله عسگراولادی و انذارهای علی مطهری، نه درخواستهای محمد خاتمی و نه توصيه حسن روحانی برای «توبه»، به پايان اين وضعيت منجر نشده است.
اردشير اميرارجمند، سخنگوی شورای هماهنگی راه سبز اميد به راديو فردا میگويد «هيچ تغييری» در شرايط حبس آقايان موسوی و کروبی و خانم رهنورد به وجود نيامده است.
ميرحسين موسوی و همسرش زهرا رهنورد، از روز ۲۵ بهمن ۱۳۸۹ در خانه خود در خيابان پاستور تهران، جايی چسبيده به نهاد رياست جمهوری ايران، زندانی شدند.
روز آغاز حبس، روزی بود که تعدادی از هواداران آقای موسوی به فراخوان او و مهدی کروبی پاسخ مثبت داده و در حمايت از انقلابهای مصر و تونس، در تهران و برخی ديگر از شهرهای ايران تظاهرات اعتراضی برپا کرده بودند.
اين تظاهرات چندين کشته و زخمی و بازداشتی به دنبال داشت.
يک روز بعد، بيش از ۲۰۰ نماينده مجلس با سر دادن شعار «مرگ بر موسوی و کروبی»، در بيانيهای خواستار «اشد مجازات» برای «سران فتنه» شدند.
احمد جنتی، دبير شورای نگهبان، ۲۹ بهمن ۱۳۸۹ در نماز جمعه تهران، خواستار آن شد تا «سران فتنه در خانه خود زندانی شوند و تلفن و اينترنت آنها قطع شود.»
يک روز بعد نيروهای انصار حزب الله و لباس شخصی به منزل آقای کروبی، حمله کردند. دوم اسفند ۸۹، مأموران امنيتی با ورود به خانه مهدی کروبی، او و همسرش را همانجا محبوس کردند، هر چند خانم کروبی پس از چند ماه آزاد شد.
همچنان سر موضع
ميرحسين موسوی و مهدی کروبی، رهبری جنبشی را بر عهده گرفته بودند که با اعتراض به نتايج انتخابات دوره دهم رياست جمهوری در سال ۸۸ شکل گرفته و به «جنبش سبز» مشهور شد.
آقای اميرارجمند با يادآوری اينکه هيچ روند قضايی برای زندانی کردن رهبران اين جنبش طی نشده، به نقش شورای عالی امنيت ملی در زمان رياست محمود احمدینژاد و دبيری سعيد جليلی در حصر آنها اشاره میکند و البته تذکر میدهد که تصميمات اين شورا طبق قانون اساسی پس از تأييد رهبر ایران، قانونی میشود.
آيتالله خامنهای تاکنون سخنان مشخصی درباره محبوس کردن رهبران جنبش سبز بيان نکرده است.
او سهشنبه ۱۹ دی ۱۳۹۱ گفت که «برخی در سال ۸۸ برای مردم و کشور مزاحمت و ضرر بهوجود آوردند و برای خودشان نيز در زمين و در ملاءاعلی، اسباب سرشکستگی و بدبختی فراهم کردند.»
رهبر جمهوری اسلامی، يکشنبه شش مرداد سال جاری هم گفت که افرادی «در جلسات خصوصی می گويند تقلبی رخ نداده بود».
آقای خامنهای بدون اينکه نامی از اين افراد ببرد از آنها پرسيد: «پس به چه علت کشور را دچار آن ضايعات کرديد و به لبه پرتگاه برديد؟»
او خطاب به دانشجويانی که به ديدارش رفته بودند گفت: «بارها و بارها اين سوال را نه در مجامع عمومی بلکه به شکلی که قابل پاسخ دادن باشد مطرح کرده ايم پس چرا جواب نمیدهند، چرا عذرخواهی نمیکنند؟»
آقای اميرارجمند میگويد: «آقايان موسوی و کروبی همچنان بر سر موضع خود درباره تقلب در انتخابات ۸۸ هستند بنابراين منظور آقای خامنهای از اين سخنان شامل آنها نيست.»
به گفته سخنگوی شورای هماهنگی راه سبز اميد، عذرخواهی رهبران جنبش سبز «شرط محال» است که محقق نخواهد شد.
با وجود اين، آقای اميرارجمند معتقد است که اگر اين «شرط محال» رخ میداد، میتوانست به آزادی ميرحسين موسوی، مهدی کروبی و زهرا رهنورد منجر شود.
اپوزسيون در قلب پايتخت
مهدی مهدوی آزاد، تحليلگر مسائل سياسی در آلمان، هم با سخنگوی شورای راه سبز اميد همنظر است.
آقای مهدوی آزاد به راديو فردا میگويد که وضعيت آقايان موسوی، کروبی و خانم رهنورد، «قبل از آنکه استخوانی در گلوی اپوزسيون باشد، استخوانی در گلوی آقای خامنهای و حاکميت است.»
به گفته اين تحليلگر مسائل سياسی ايران، حکومت جمهوری اسلامی «همواره از تشکيل اپوزسيون قدرتمند هراس داشته اما الان با دست خود دو آلترناتيو بسيار قدرتمند را در قلب پايتخت ايجاد کرده است.»
مهدوی مهدوی آزاد و اردشير اميرارجمند هر دو معتقد هستند که رهبر جمهوری اسلامی زمانی که احساس کند برنده جدال چند ساله با رهبران جنبش سبز شخص او خواهد بود، امکان آزادی آنها را فراهم خواهد کرد.
حسن روحانی در جريان تبليغات انتخاباتی خود وعده داده بود که در صورت رئيس جمهور شدن، زمينه را برای آزادی زندانيان سياسی و پايان حصرها فراهم میکند.
او پس از آنکه به مقام رياست جمهوری رسيد هم تأکيد کرد که به اين وعدهاش وفادار خواهد بود.
اما آقای روحانی، سهشنبه ۲۵ تير، گفت که «توبه برای همه است» و بايد «راه آنهايی را که آماده بازگشت هستند، تسهيل کنيم.»
پرونده بسته نمیشود
خيلیها مخاطب اين سخنان رئيس جمهور جديد ايران را رهبران جنبش سبز دانستند و به او اعتراض کردند.
شايد به اين خاطر بود که آقای روحانی در سخنرانی روز عيد فطر خود در برابر رهبر جمهوری اسلامی و مسئولان حکومتی، ديگر از «توبه» سخن نگفت و به جای آن خواستار «گذشت و کينه زدايی» شد.
ميثم بادامچی، دکترای فلسفه سياسی از دانشگاه لوئيس رم در ايتاليا، به راديو فردا میگويد که «ممکن است» در صورت «عذرخواهی علنی» رهبران جنبش سبز، امکان آزادی آنها فراهم شود اما میپرسد که «آيا اين عذرخواهی احتمالی، پرونده انتخابات جنجالی سال ۸۸ را هم میبندد؟»
آقای بادامچی پاسخ میدهد: «آقايان موسوی و کروبی و خانم رهنورد در سال ۸۸ تبلور صدای مردم شدند.»
او میگويد: «مسئله مردمی که در طول ۳۰ سال عمر جمهوری اسلامی از وقايع دهه ۶۰ و اعدامها و شکنجهها تا سرکوبهای دوران اصلاحات و وقايع انتخابات ۸۸ را تجربه کردند، با عذرخواهی صوری رهبران جنبش سبز حل نمیشود.»