فیلم سینمایی «از رئیس جمهور پاداش نگیرید» با نام پیشین «پاداش» ساخته کمال تبریزی پس از ۷ سال توقیف در حالی اکران شده که سینماهای حوزه هنری آنرا تحریم کردهاند و یکی از بیلبوردهای تبلیغاتی آن نیز شبانه پاره شده است.
کمال تبریزی «پاداش» را سال ۸۷ جلوی دوربین برد. فیلمنامه اولیه این فیلم «از رئیس جمهور پاداش نگیرید» نام داشت و توسط رضا مقصودی(نویسنده لیلی با من است) و محمد رحمانیان نوشته شده بود. این فیلم با نام «پاداش» ساخته و آماده شد و پس از ۷ سال در موقع اکران، دوباره نام اولیهاش «از رئیس جمهور...» بر روی آن گذاشته شد.
«پاداش» در همان دولت اول محمود احمدینژاد توقیف شد. محمد حسینی، وزیر وقت ارشاد، درباره این فیلم در روزهای پایانی دی ماه سال ۸۸ گفته بود که «وقتی فیلمی معیارها و موازین ارزشی را رعایت نکند قطعا توقیف میشود و ما در این موارد تسامح و مصالحه نمیکنیم و قانون را کنار نمیگذاریم.»
بدین ترتیب و با گفته وزیر ارشاد وقت، «پاداش» برای ۷ سال به توقیف رفت. مشکلات ممیزی فیلم کمال تبریزی درحدی بود که گفته میشد برای رفع سوتفاهمها، حتی لازم است بخشهای از آن مجدد فیلمبرداری شود تا فیلم مجوز اکران عمومی بگیرد.
«پاداش» در دوره دوم محمود احمدینژاد و در زمان مدیریت جواد شمقدری هم که تعدادی از فیلمهای قدیمی توقیفی مانند «به رنگ ارغوان»، «تسویه حساب» و «آتشکار» فرصت اکران پیدا کردند، اجازه نمایش نگرفت.
اما در دولت یازدهم، بالاخره فیلم توقیفی کمال تبریزی این فرصت را پیدا کرد که برای اولین بار روی پرده برود و در وزارت ارشاد برای عدهای از اهالی رسانه نمایش داده شود.
پس از نمایش خصوصی این فیلم، تا حدودی از حساسیتها کاسته شد و تهیه کننده و پخش کننده آن، در مقاطع مختلفی اعلام کردند که فیلم «پاداش» در موقعیت مناسب روی پرده خواهد رفت.
سال ۹۳، موقعیت خوبی برای اکران فیلمهای مشکلدار نبود. از یک سو برای نمایش «عصبانی نیستم» حواشی زیادی پیش آمد و از سوی دیگر «خانه پدری» پس از یکی دو روز از پرده پایین کشیده شد.
اما در سال ۹۴ سازمان سینمایی عزم خود را برای اکران تعدادی از فیلمهایی که دارای پروانه نمایش نیز بودند، جزم کرد و به نوبت آثاری مانند «قصهها» ساخته رخشان بنیاعتماد، «گس» ساخته کیارش اسدیزاده و «سپس هم از رئیس جمهور پاداش نگیرید» به کارگردانی کمال تبریزی روی پرده رفتند.
ضمنا دو فیلم ساخته شده در سال ۹۳، «استراحت مطلق» ساخته رضا کاهانی و «نهنگ عنبر» به کارگردانی سامان مقدم که پیشتر گفته میشد ممکن است کمی موقع اکران حاشیه ساز شوند نیز در سه ماهه اول سال ۹۴ اکران شدند.
«پاداش» یا «از رئیس جمهور پاداش نگیرید»؛ کاراکتر اصلی قصه(با بازی حسن معجونی)، همانند فیلم «لیلی با من است» و یا «مارمولک» در موقعیتی نسبتا مشابه و ناخواسته قرار میگیرد و مجبور میشود برای حفظ آبرو و اعتبار خود، علیرغم میل باطنی، تظاهر به انجام کارهایی کند که خوشایندش نیست.
این فیلم داستان یک مدیر دولتی را روایت میکند که ناخواسته به سفر حج میرود و در آنجا اتفاقات غیرمنتظرهای برایش رخ میدهد و سرانجام متحول میشود.
بخشی از سکانسهای مهم «پاداش» در زمان برگزاری مراسم حج فیلمبرداری شد و در زمان ساخت فیلم، شایعاتی مبنی بر کمک فرزند یکی از سران مهم جمهوری اسلامی به کمال تبریزی و گروهش برای فیلمبرداری در عربستان به گوش میرسید.
از تحریم تا تخریب بیلبورد
«پاداش» سومین فیلم اکران شده در سال ۹۴ است که در سینماهای حوزه هنری فرصت اکران پیدا نکرده و توسط این نهاد تحریم شده است. پیشتر، سینماهای زیرمجموعه حوزه هنری در سراسر ایران، از نمایش فیلمهای «نهنگ عنبر» و «قصهها» نیز خودداری کرده بودند.
پس از اکران کم و سر و صدای فیلم توقیفی کمال تبریزی در ماه رمضان، آنهم با اعلام اینکه برخی از صحنههای آن مجددا فیلمبرداری شده است، سایت خبرآنلاین از پاره شدن بیلبورد تبلیغاتی این فیلم در تهران خبر داد.
در خبر این سایت آمده که بیلبورد تبلیغاتی این فیلم در تقاطع خیابانهای مطهری و میرزای شیرازی تهران، پاره شده است. آنهم در حالی که تیزرهای تبلیغاتی «پاداش» از تلویزیون ایران این روزها در حال پخش است..
اما کمال تبریزی با وجود اکران فیلم «پاداش»، یک فیلم دیگر را نیز همچنان در توقیف دارد: «خیابانهای آرام». این فیلم آرام و بی سر و صدا در سال ۸۹ در کشور ارمنستان فیلمبرداری شد، در جشنواره فجر همان سال، آرام و بیصدا در روزهای آخر چند نمایش محدود داشت و پس از آن هم برای مدت نامعلومی توقیف شد.
داستان فیلم در یک شهر و کشور فرضی میگذرد؛ بخشی از نیروی پلیس این شهر، با همدستی برخی از عوامل گرداننده دولت آن کشور، افرادی را دستگیر میکند، برخی را به قتل میرساند و در مجموع ایجاد ناامنی میکند. بخشی دیگر از پلیس نیز با مدیریت پشت پرده همان بخش اول، پیگیر حوادث است و میخواهد امنیت را برقرار کند؛ یک خبرنگار هم (با بازی نیکی کریمی) پیگیر ماجراهاست و با توجه سانسور شدیدی که وجود دارد، سعی میکند مسائل را دنبال کند.
مخالفین فیلم، برخی اشارات موجود در آن، مانند دزدیده شدن مجسمهها در شهر، تولید انرژی هستهای در خانه و بعضی ماجراهای دیگر را شیطنت کارگردان عنوان کردند که خواسته به نوعی مسائل داخل ایران، به خصوص حوادث بعد از انتخابات ۸۸ را به صورت غیرمستقیم به تصویر بکشد.
شاید پس از نمایش «پاداش»، بخت «خیابانهای آرام» هم برای اکران عمومی باز شود.