حملات نژادپرستانه در روسيه؛ کور يا هدفدار؟

  • علیرضا کرمانی

تظاهرات گروه های نژادی مختلف در مسکو در اعتراض به اقدامات گروه های نژادپرست در روسيه در سال ۲۰۰۶ (عکس ايتارتاس)

افزايش بيسابقه شمار قربانيان گروه های نژادپرست روسيه، رييس جمهوری های کشورهای تازه استقلال يافته را که در مسکو گرد هم آمده بودند، بر آن داشت تا اين موضوع را نيز در دستور کار نشست بگنجانند و با حضور ولاديمير پوتين به بحث در باره آن بپردازند.

برجای ماندن نزديک به بيست نفر کشته و پنجاه نفر زخمی، آن هم در يک دوره دو ماهه، يعنی از ابتدای سال ۲۰۰۸ تا کنون، از دو برابر شدن ميزان حمله های نژادپرستان روسی در دوره زمانی مشابه خبر می دهد.


مهاجران کاری از ديگر کشورهای تازه استقلال يافته؛ مانند ارمنی ها، ازبک ها، تاجيک ها، قرقيزها و گرجی ها و نيز شهروندان غير اسلاو روسيه، مانند چچنی ها و اهالی تاتارستان، قربانيان اصلی حمله های گروههای نژادپرست روسيه، به شمار می روند.


در سال ۲۰۰۷ شصت و هفت نفر به دست گروه های نژادپرست کشته شدند و ۵۵۰ نفر نيز بر اثر فرود آمدن ضربه های پی در پی کارد، به شدت زخمی شدند.


اگرچه در دو ماهی که از سال ۲۰۰۸ می گذرد، موردی از حمله به ايرانيان گزارش نشده است، اما در سال های ۲۰۰۶ و ۲۰۰۷ در هر سال به دو نفر ايرانی حمله شد که آخرين مورد آن به کشته شدن احمد رضا خرمی، فرزند يکی از کارکنان سفارت جمهوری اسلامی ايران در مسکو انجاميد.

رييس جمهوری روسيه در سخنرانی خود در سال ۲۰۰۷ و در روز ملی روسيه، به دولت آن کشور هشدار داده و اعلام کرده بود«جنايت های گروه های تروريستی نژادپرست ضربه ای جدی به حيثيت بين المللی روسيه می زند.»


آيا حمله ها تنها نتيجه احساسات کور نژادپرستانه است يا هدف های اقتصادی و سياسی پنهانی را هم دنبال می کند؟ دکتر طاهر عبدالجبار، اقتصاددان و استاد دانشگاه تکنولوژی های مدرن در تاجيکستان که از نزديک به مسايل روسيه و جمهوری های تازه استقلال يافته آشناست، به راديو فردا می گويد:«علت های اقتصادی دارد؛ گروه هايی در روسيه هستند که می خواهند مهاجران از کشورهای به اصطلاح همسود، کمتر به روسيه بروند، چرا که بر اين نظر هستند که مردم روسيه بی کار می مانند.»


او در باره پشتيبانان سياسی اين گروه ها می گويد:«گروه هايی سياسی نيز هستند که از آنها پشتيبانی می کنند و جوان هايی را پيدا می کنند و آنها را روانه اين گونه کارها می کنند.»


در ميان کشته شدگان جنايت های تازه گروه های نژادپرست، هفت نفر از شهروندان قرقيزستان به چشم می خورد.


پارلمان قرقيزستان در روزهای گذشته ناگزير شد مصوبه ای را برای کمک به بازماندگان قربانيان به تصويب برساند.


جمشيد، يک شهروند تاجيک که پيش از اين مدتی را در سنت پترزبورگ به کار و زندگی مشغول بوده و يک بار هم مورد حمله قرار گرفته است، در پاسخ به اين پرسش که گروه های نژادپرستی که به «کله پوستی» مشهورند، چيست؟ به راديو فردا می گويد:«مقصد اساسی اسکين هدها اين است که روسيه را از خلق های ديگر جز روس ها، پاکسازی کنند. آنها خلق های ديگر مانند تاجيک ها و ازبک ها را سياه می نامند، هر چند که در واقع اينان سياه نيستند.»


اگرچه در دو ماهی که از سال ۲۰۰۸ می گذرد، موردی از حمله به ايرانيان گزارش نشده است، اما در سال های ۲۰۰۶ و ۲۰۰۷ در هر سال به دو نفر ايرانی حمله شد که آخرين مورد آن به کشته شدن احمد رضا خرمی، فرزند يکی از کارکنان سفارت جمهوری اسلامی ايران در مسکو انجاميد.


روز يکشنبه ۲۵ شهريور ۱۳۸۶، در شهرک ديپلمات نشين مسکو که جزو محدوده های حفاظت شده توسط پليس ديپلماتيک روسيه است، در حالی که فرزند ديپلمات ايرانی از دانشگاه به خانه باز می گشت، در فاصله بسيار کوتاه ايستگاه اتوبوس نزديک به شهرک تا رسيدن به در ورودی، مورد حمله يک مرد سياه پوش قرار گرفت که ضربه های پيدرپی کارد بلند خود را بر تن او فرود آورد.


مورد ديگر حمله به ايرانيان در سال ۲۰۰۷ حمله به آموزگار ايرانی مدرسه ايرانيان در مسکو بود. در اين حمله، آموزگار ايرانی به سختی مجروح شد، اما در نهايت از اين سوء قصد جان سالم به در برد.


در سال ۲۰۰۶ نيز به دو تن از فرزندان کارکنان سفارت جمهوری اسلامی در مسکو حمله شده بود که هر دو مورد به بستری شدن طولانی مدت آنان در بيمارستان انجاميد.


آيا دولت و پليس روسيه اگر بخواهند، می توانند جلو اين حمله های تروريستی را بگيرند؟ دکتر طاهر عبدالجبار پاسخ می دهد:«بله؛ می توانند. در لفظ اين حرف را می زنند. رييس جمهوری، ولاديمير پوتين، در سخنرانی خود به همين نکته اشاره کرد که ما شديدا با آنها مبارزه خواهيم کرد. اما اينکه تا چه اندازه موفق شوند، مساله ای ديگر است.»


حمله های نژادپرستان از زمان دستور رييس جمهوری روسيه به هيئت وزيران برای توقف اين گونه حمله ها در سال ۲۰۰۷، نه تنها کاهش نيافته است، بلکه با افزايش آمار حملهها در سال ۲۰۰۸، اين بار ولاديمير پوتين ناگزير شده است در جمع سران کشورهای مستقل هم سود نيز قول برخورد جدی با نژادپرستان را بدهد.