در پی اعدام چند افغان در ایران، سرنوشت مبهم زندانیان افغان

روز شنبه، پنج اسفند، ولایت تخار در شمال افغانستان شاهد خاک‌سپاری پنج شهروند افغان بود که در ایران اعدام شده بودند.

به گزارش بخش افغانستان رادیواروپای‌آزاد/رادیوآزادی، ایران این پنج شهروند افغان را به جرم قاچاق مواد مخدر اعدام کرده است.

در همین زمینه، وب‌سایت خبری پژواک در افغانستان نوشته است که مردمی که امروز در مراسم خاک‌سپاری اعدام‌شدگان افغان شرکت کرده بودند، حکومت افغانستان را متهم کردند که نتوانسته است از حقوق اتباع خود دفاع کند.

خاک‌سپاری یک مهاجر افغان اعدام‌شده در ایران در جل دراق افغانستان

در همین حال یک زندانی افغان به نام محمد نوروزی در تماس تلفنی به بی‌بی‌سی گفته است که در یک هفته گذشته ۲۰ نفر از شهروندان افغان در زندانی که او نگهداری می‌شود اعدام شده‌اند.

محمد موسی محمودی، رئیس اجرایی کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان، به خبرنگار بخش افغانستان رادیواروپای‌آزاد درباره روند رسیدگی به جرم افرادی که در ایران محاکمه یا اعدام می‌شوند، گفت: «با توجه به گزارش‌هایی که نسبت به عدم اجرای پروسه محاکمه عادلانه در جریان محاکمه از این افراد و در بسیاری موارد منتشر شده است، تا جایی که بسیاری از شهروندان مقیم در این کشور‌ها به ما اطلاع داده‌اند، این مسائل رعایت نمی‌شود.»

سه سال پیش هم به دنبال اعدام شش شهروند افغان در ایران، رنگین دادفر اسپنتا، مشاور امنیت ملی افغانستان، از سفیر ایران در افغانستان خواست تا موافقت‌نامه مبادله زندانیان میان دو کشور هر چه زود‌تر اجرا شود.

بالاخره نزدیک به دو سال پیش در فروردین‌ماه سال ۱۳۹۰ ایران و افغانستان موافقت‌نامه استرداد مجرمان را امضا کردند.

اما این قرارداد بیشتر حول محور استرداد مجرمانی می‌گردد که از سوی کشور خود تحت پیگرد قضایی قرار گرفته‌اند.

محمد موسی محمودی، رئیس اجرایی کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان، در مورد پیگیری وضعیت زندانیان افغان در ایران به وسیله دولت افغانستان می‌گوید: به خاطر تراکم تعداد اشخاص و تراکم زندان‌ها اصلا پوشش کامل خدمات قضایی و کنسولی که لازم است برای شهروندان افغانی در بیرون از افغانستان ایجاد شود را نتوانسته‌اند در بیرون از کشور ایجاد کنند و یک قسمت شکایت‌هایی وجود دارد.

«ما امیدواریم با توجه به حقوق شهروندان افغان در ایران با مسئولیتی که دولت افغانستان در این مورد دارد، در این زمینه منابع کافی، توجه کافی و همچنین توافق‌هایی که لازم است در این میان بین دو کشور انجام شود تا افغان‌های ما در ایران هم بتوانند به همه امکانات و حمایت‌های قانونی و حقوقی که در کشورهای مطبوع خودشان از آن‌ها برخوردارند برخوردار باشند.»

پاییز امسال روزنامه «هشت صبح» چاپ کابل به نقل از جماهیر انوری، وزیر مهاجران دولت افغانستان، نوشت که نزدیک به ۵۰ هزار پناهجوی افغان در ایران به صورت قانونی ثبت شده‌اند و یک میلیون و ۴۰۰ هزار پناهجوی افغان دیگر بدون داشتن مدرک اقامت در ایران به سر می‌برند.

وزیر مهاجران افغانستان درباره پیگیری‌های کشورش در مورد اطلاعات مربوط به زندانیان افغان در ایران گفته بود که هر زمانی که ما در این مورد سوال کرده‌ایم، آن‌ها به شکلی از اشکال از موضوع طفره می‌روند و ما را در سردرگمی قرار می‌دهند.

بنا به گزارش سایت‌های خبری در افغانستان، در مجموع حدود پنج هزار و ۸۰۰ متهم افغان در زندان‌های ایران نگهداری می‌شوند که ۱۲۰۰ تن از آن‌ها به اعدام محکوم شده‌اند.