نشریه «فارن پالیسی» روز جمعه، ۳۰ تیرماه، در گزارشی اختصاصی به نقل از سه منبع «نزدیک به کاخ سفید» که به نام‌شان اشاره نشده از نارضایتی دونالد ترامپ از وزیر خارجه‌اش در زمینه برجام خبر داد.
این نشریه در گزارش خود همچنین اشاره می‌کند که آقای ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده، در پی این نارضایتی از «گروهی از کارمندان معتمد کاخ سفید» خواسته است تا به دنبال تهیه «پرونده‌ای بالقوه» برای اثبات عدم پایبندی ایران به نص برجام در مهلت ۹۰ روزه آینده باشند.
فارن پالیسی نام و نشان منابع خود را منتشر نکرده، اما توضیح می‌دهد که سه منبع «یا برای مشارکت در این کار دعوت شده یا از تصمیم رئیس‌جمهور در این باره خبردار شده‌اند».
طبق توافقی که بین شش قدرت جهانی یعنی گروه ۵+۱ از جمله آمریکا با ایران در تیرماه ۹۴ حاصل شد، وزارت خارجه ایالات متحده موظف است هر ۹۰ روز به کنگره این کشور اطلاع دهد که آیا جمهوری اسلامی به مفاد برجام پایبند بوده است یا خیر.
در راستای همین توافق، دولت دونالد ترامپ روز سه‌شنبه، ۲۷ تیرماه، در کنگره ایالات متحده تأیید کرد که ایران به مفاد توافق اتمی و برنامه جامع اقدام مشترک، در پیوند با آن، همچنان پایبند مانده، هرچند خلاف «روح» آن عمل کرده است.
همزمان یک مقام ارشد دولت آمریکا گفت که تأییدیه فعلی همراه با «سوء ظن» به تهران است و تحریم‌های غیراتمی در راه است.
فارن پالیسی در گزارش روز جمعه خود در همین زمینه می‌گوید که دونالد ترامپ از همین امر ناخشنود است و علاقه داشته است که گزینه «اعلام عدم پایبندی تهران» به برجام را نیز داشته باشد.
طبق گزارش فارن پالیسی، آقای ترامپ معتقد است که وزارت خارجه آمریکا و در رأس آن رکس تیلرسون در این کار ناکام بوده و شکست خورده است.
در ادامه این گزارش آمده است که آقای ترامپ روز سه‌شنبه هفته گذشته به گروهی در کاخ سفید این مأموریت را داده است که «مطمئن شوند در مهلت ۹۰ روزه آینده این اتفاق تکرار نخواهد شد».
به گفته یکی از منابع بی‌نام و نشان فارن پالیسی، رئیس‌جمهور آمریکا «به کاخ سفید گفته است که می‌خواهد ۹۰ روز دیگر در نقطه‌ای معین [اعلام عدم پایبندی ایران به برجام] باشد و وظیفه این گروه آن است که او را به آن نقطه برسانند».
به گفته سه منبع نشریه فارن پالیسی، ترامپ در دوره قبل یعنی سه ماه پیش «مشخصاً از تیلرسون خواست تا زمینه اعلام عدم پایبندی [ایران] را آماده کند و تیلرسون موفق به این کار نشد».
این گزارش می‌گوید که ترامپ در ماه آوریل یعنی همان سه ماه پیش از تیلرسون خواسته است که از جمله با متحدان خارجی آمریکا گفت‌وگو کرده و «مطمئن شود که آنها هم در کنار آمریکا هستند»، اما به گفته یک منبع «تیلرسون هیچ کاری نکرد».
به گفته این منابع، هنوز برای نتیجه‌گیری درباره این خط‌مشی تازه «زود است» و جزئیات بیشتر احتمالاً پس از جلسه‌ای مشخص خواهد شد که قرار است «اوائل هفته آینده» برگزار شود.
شان اسپایسر، سخنگوی کاخ سفید، روز دوشنبه، ۲۶ تیرماه، اعلام کرد که رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه آمریکا، به زودی نظر خود را در خصوص پایبندی ایران به «برنامه جامع اقدام مشترک» یا «برجام» اعلام می‌کند.
به گفته فارن پالیسی، در همان روز دوشنبه که در واقع ضرب‌الاجل دولت ترامپ برای اعلام پابندی یا عدم پایبندی ایران بود دونالد ترامپ با رکس تیلرسون جلسه‌ای داشته که به سرعت به بن‌بست رسیده است.
به گفته یک منبع، در این جلسه دو نفر از جمله استیو بنن، استراتژیست کاخ سفید و مشاور بسیار نزدیک به آقای ترامپ، چند بار از آقای تیلرسون پرسیده‌اند که فواید تأیید پایبندی ایران را برای امنیت ملی آمریکا بشمرد، و او «نتوانست پاسخ دهد».
فارن پالیسی به نقل از مشاور رسانه‌ای آقای تیلرسون ناتوانی او در پاسخ به این گونه پرسش‌ها را تکذیب می‌کند.
دونالد ترامپ، از منتقدان سرسخت مذاکرات و توافق تهران با گروه ۵+۱، بود و وعده داده بود در صورت پیروزی در انتخابات آن را کنار بگذارد.
پس از پیروزی آقای ترامپ، مقام‌های دولت آمریکا بر کنار گذاشتن یک‌طرفه توافق اتمی تأکید چندانی نکرده، اما چند بار گفته‌اند که آن را مورد بازبینی کامل قرار خواهند داد.
تهران متهم است که به رغم قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل، بارها دست به آزمایش موشکی بالیستیک زده است که از آنها می‌توان برای حمل کلاهک هسته‌ای استفاده کرد.
قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت که پس از حصول توافق هسته‌ای وین و با هدف تأیید آن صادر شد، از ایران می‌خواهد که از توسعه موشک‌های بالیستیک که قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای داشته باشند، خودداری کند.
ایران با تکیه بر همین موضوع می‌گوید که آزمایش‌های موشکی‌اش در تضاد با توافق اتمی نیست، و «موشک‌های آزمایش‌شده با هدف حمل کلاهک‌های هسته‌ای مورد آزمایش قرار نگرفته‌اند».