رئیس جمهوری ایران در سفر به خوزستان ضمن اشاره به این که مشکلات ریزگردها مربوط به سال‌های اخیر نیست، تذکر داد که زمان وقوع مشکلات «جای کار حزبی و مچ‌گیری نیست و در این زمان باید دست یکدیگر را بگیریم».
به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، حسن روحانی روز پنج‌شنبه، پنجم اسفند، در سفر به خوزستان تاکید کرد که پدیده ریزگردها «مربوط به روزها و سال‌های اخیر نیست» و «همه کشورهای منطقه از جمله کشورهای جنوب خلیج فارس با آن درگیر هستند».
از روز ۲۳ بهمن بحران ریزگردها چند بار باعث قطعی آب در شهرهای استان خوزستان شده، و پیش از آن در هشتم بهمن پس از وقوع توفان گرد و غبار در ده شهر استان خوزستان، برق و آب و اینترنت اهواز قطع و ادارت و مدارس این شهر تعطیل شد.
آقای روحانی روز پنج‌شنبه از صداوسیما و دیگر رسانه‌ها خواست بررسی کنند که آیا مشکل گرد و خاک و سیل تنها در ایران روی می‌دهد یا در سایر کشورها نیز وجود دارد.
وی تاکید کرد: «زمان وقوع مشکلات در استان، جای کار حزبی و مچ‌گیری نیست و در این زمان باید دست یکدیگر را بگیریم.»
رئیس جمهور ایران با اشاره به اقدامات دولت برای مقابله با بحران ریزگردها و قطع آب و برق در روزهای گذشته گفت که «اگر چه از وقوع ریزگرد ناراحت می‌شویم، اما از مقابله با آن مایوس نیستیم».
وی اضافه کرد: «به همان نسبتی که یک اهوازی به سختی نفس می کشد همه ایرانی ها احساس غم و اندوه می کنند که این مسئله را در جریان تخریب ساختمان پلاسکو هم شاهد بودیم.»
در روزهای گذشته نمایندگان اصولگرای مجلس و رسانه های اصولگرا شدیدا از عملکرد دولت روحانی در برخورد با بحران ریزگردها انتقاد کرده‌اند.
مقامات دولت پیش از این تاکید کرده اند که بحران ریزگردها در استان خوزستان به دلیل اقداماتی چون خشک کردن تالاب هورالعظیم برای استخراج نفت در دولت محمود احمدی‌نژاد، رئیس جمهور سابق، و همچنین تثبیت نکردن کانون‌های بحران رخ داده است.
در همین حال آقای روحانی نیز عامل اصلی ایجاد کانون های گرد و غبار را خشکسالی و تامین نشدن حق‌آبه تالاب‌ها دانست و افزود: «از نخستین سفر به خوزستان اعلام کردم که استفاده سایر شهرستان ها از رودخانه کارون تنها برای آب آشامیدنی مجاز است و هنوز نیز بر همان قرار هستم.»
وی تاکید کرد که مشکل ریزگردها می تواند «نقطه عطفی برای تصمیمات و اقدامات مهم برای آینده بهتر باشد».
در پی قطع آب و برق در برخی نقاط استان خوزستان، هفته گذشته دست‌کم پنج بار، گروهی از شهروندان اهواز و دیگر شهرهای استان خوزستان در مقابل ساختمان استانداری تجمع کرده‌اند.
در پی این اعتراضات، فرماندهی انتظامی خوزستان روز جمعه با صدور اطلاعیه‌ای هرگونه تجمع در مقابل استانداری خوزستان را از روز شنبه، ۳۰ بهمن، ممنوع اعلام کرد.
پس از این اتفاقات، معاون اول رئیس جمهور ایران، روز سوم اسفند مصوبه هیئت دولت مبنی بر اختصاص ۳۰ میلیارد تومان با هدف «تثبیت کانون‌های بحرانی گردوغبار» در کوتاه‌مدت را به پنج وزارتخانه و سازمان ابلاغ کرد.
محمود حجتی، وزیر جهاد کشاورزی، نیز در سفر به خوزستان اعلام کرد که حدود شش هزار هکتار از منطقه جنوب شرق اهواز که در یک طرف آن آزادراه اهواز به ماهشهر و در طرف دیگر هور شادگان قرار دارد، تا پایان سال نهال‌کاری خواهد شد.
به گفته آقای حجتی، در مرحله اول ۳۰ تا ۴۰ هزار هکتار از اراضی «بیشترین مشکلات را برای مردم اهواز ایجاد کرده» و در طرح جامع حدود ۸۰۰ هزار از اراضی این استان نهال‌کاری خواهد شد.
وزیر جهاد کشاورزی روز پنج‌شنبه نیز در سفر آقای روحانی به خوزستان گفت که عملیات مهار کانون های ریزگرد در ۴۲ هزار هکتار از کانون‌های «فوق بحرانی» خوزستان تا سه ماه آینده اجرا می شود.
خشک شدن تالاب هورالعظیم به دلیل سدسازی های ترکیه و اقدامات صدام حسین
رئیس جمهوری ایران در ادامه سخنان خود ریزگردها را «یک مسئله پیچیده» دانسته و افزود: «بخشی از این معضل داخلی است که باید برای مهار آن تلاش شود و برای کانون های خارجی نیز باید از طریق دیپلماتیک اقدام کنیم.»
وی اضافه کرد: «خشک شدن تالاب هورالعظیم از سال ها قبل با سدسازی های ترکیه و اقدامات صدام برای مبارزه با مجاهدان آغاز شد.»
معصومه ابتکار، رئیس سازمان محیط زیست، پیش از این بارها اعلام کرده که منشأ حدود ۷۰ درصد از گردوغبار در ایران کشورهای خارجی از جمله عراق و عربستان هستند.
به گفته خانم ابتکار، به دلیل قدرت گرفتن گروه داعش در سوریه و عراق امکان همکاری مشترک با این کشورها درباره این موضوع وجود ندارد و برای این کشورها «اولویت‌های دیگری مطرح است».
در همین حال محمد درویش، مدیرکل دفتر مشارکت‌های مردمی سازمان محیط زیست، روز شنبه، ۲۹ خرداد، ترکیه و عربستان سعودی را متهم کرده بود که باعث «تشدید» پدیده ریزگردها در کشورهای منطقه شده‌اند.
به گفته آقای درویش، «عربستان با برداشت از سفره‌های آب فسیلی‌اش موجب شده که منابع تولید گردو خاک در این کشور دستِ کم پنج میلیون هکتار افزایش پیدا کند» و این گرد و خاک به کشورهای دیگر می‌رود.
وی همچنین گفته بود که دولت ترکیه نیز ۳۸ میلیارد مترمکعب آب که باید از کشورهای سوریه و عراق وارد بین‌النهرین یا میان‌رودان می‌شده را ظرف ۱۵ سال با ساخت سد «مهار» کرده است.
اجرای طرح‌های آب و فاضلاب با اعتبارات صندوق توسعه ملی
رئیس جمهوری ایران در سفر به خوزستان همچنین وعده داد که به زودی طرح هایی برای کاهش آلودگی هوا در این استان اجرا می‌شود.
آقای روحانی گفت که طرح آماک (طرح جمع آوری گازهای همراه نفت) تا ۱۵ روز دیگر راه‌اندازی خواهد شد.
وی همچنین وعده داد که طرح های آب و فاضلاب خوزستان از محل اعتبارات صندوق توسعه ملی و یا اعتبارات فاینانس اجرا خواهد شد.
وی همچنین گفت که طرح های آب و فاضلاب خوزستان از ابتدای شروع به کار دولت یازدهم پیگیری شده است، اما این طرح ها با اعتبارات معمولی قابل اجرا نیست.
موضوع آب آشامیدنی برخی از شهرهای خوزستان از جمله خرمشهر در ده سال گذشته بارها خبرساز شده است.
در کنار بحران ریزگردها موضوع انتقال آب از خوزستان به استان‌های همجوار نیز در سال‌های گذشته اعتراض‌هایی را به دنبال داشته است.
در این زمینه محسن حیدری، امام جمعه موقت اهواز، به تازگی گفت که شورای عالی آب کشور «به منظور تامین آب آشامیدنی»، اجازه انتقال آب استان خوزستان را به شش استان مجاور داده، و حجم سالانه آب انتقالی از استان خوزستان یک میلیارد و ۲۶۰ میلیون متر مکعب است.