تحریم‌ها و حساب‌های بسته ایرانی‌ها در کانادا

  • جواد کوروشی
در روزهای گذشته خبرهایی مبنی بر بستن حساب‌های بانکی عده‌ای از ایرانیان مقیم کانادا منتشر شده است. گفته می‌شود پس از محدودیت‌هایی که برخی بانک‌های کانادایی در سال‌های گذشته برای ایرانیان قائل شده‌اند، اخیرا بانک «تورنتو دومینین بنک» یا «تی دی بانک» حساب‌های مشتریان ایرانی خود را بسته است.

رادیوفردا در آغاز گفت‌وگویی با احمد تبریزی، بنیانگذار موسسه خیریه پریا در کانادا، از چند و چون تصمیم این بانک پرسیده است.

احمد تبریزی: ظرف سه چهار هفته گذشته تعدادی ای‌میل و تلفن از دوستانی داشتم که صاحب حساب در بانک تی دی کانادا بودند و گفته‌اند که همراه با یک نامه، موجودی حساب‌شان را بسته‌اند و گفته‌اند که دیگر شما نمی‌توانید در این بانک فعالیت بانکی داشته باشید.

ضمیمه این تصمیم‌گیری هم یک نامه است که حاوی یک ماده قانونی مربوط با سال ۲۰۱۱ دولت کانادا است که در این قانون محدودیت‌هایی برای فعل و انفعالات بانکی ایران و یا حساب‌های بانکی ایرانیان در نظر گرفته شده است.

البته در آن ماده قانونی یا نامه‌ای که خطاب به ایرانی‌های ساکن کانادا ارسال شده توضیحات کاملی داده نشده است که عطف به کدام بخش این قانون، حساب ایرانی‌ها بسته و مسدود می‌شود. بلکه خیلی کلی‌گویی کرده‌اند.

برای ایرانیانی که تابعیت کشور کانادا را هم دارند آیا این محدودیت‌ها اعمال می‌شود؟

تعریف کلی در این مورد نیست. بحث به این صورت بوده است که محدودیتی برای فعل و انفعالات مالی و بانکی بین ایران و کسانی که ایرانی هستند و حساب‌های بانکی‌شان در کانادا است، ایجاد شده است.

در آن قانون صحبتی در مورد این که آن ایرانی‌ها، تابعیت کانادا را داشته یا نداشته باشند، نشده است. مهم این است که این پولی که به حساب شما واریز می‌شود از ایران آمده باشد یا این که بانک مطلع شود که این پول از ایران آمده است.

یعنی این محدودیت شامل انتقال پول از ایران به کانادا و بالعکس می‌شود؟

از طریق بانک از کانادا به ایران که اصلا نمی‌شود پولی حواله بانکی کرد. از ایران هم به طور مستقیم به هیچ بانک کانادایی نمی‌شود پول منتقل کرد.

این قانون جدیدی نیست، بلکه الان حدود سه سال است که این محدودیت وجود دارد که هیچ بانک ایرانی نمی‌تواند به طور مستقیم پولی را از ایران به یک بانک کانادایی حواله کند و یا حتی به بانک‌های غربی. بانک‌های غربی بزرگ که منافع بانکی و تجاری در آمریکا دارند کاملا مشمول این کنترل شده‌اند. بنابراین هیچ کدام از نقل و انتقالات بانکی به کانادا به صورت مستقیم اتفاق نمی‌افتاده است و اگر هم اتفاق می‌افتاده به طور غیرمستقیم به عنوان مثال پولی از ایران می‌رفته دبی از دبی به بانکی در اروپا منتقل می‌شده و از بانک اروپایی به بانکی در کانادا واریز می‌شده است.

حالا تحت چه شرایطی بانک تی دی این تشخیص را داده است که جلوی این ماجرا به این صورت واکنش نشان دهد، امر کاملا مشخصی نیست. مقداری تعجب‌آور است که یک‌باره چنین تصمیمی را دارند اعمال می‌کنند.

چه تعداد از ایرانی‌ها مقیم کانادا شامل این محدودیت‌ها می‌شوند؟

معلوم نیست. ببینید. هفته قبل کنگره ایرانیان در تورنتو یک جلسه داشت که حدود ۶۰ یا ۷۰ نفر از کسانی که مشمول این محدودیت شده بودند در این جلسه شرکت کرده بودند.

این مشکل، محدود به دوستان مقیم تورنتو هم نبوده و حتی تا جایی که من خبر دارم در ونکوور هم این اتفاق افتاده است. به هر حال تا به حال ۷۰ نفری جمع شدند و مشکل‌شان را مطرح کردند.

کنگره ملی ایرانیان در این زمینه دارد فعالیت‌هایی انجام می‌دهد. با روزنامه‌ها و نشریات و تلویزیون‌های مختلف دارد گفت‌و‌گو می‌کند. دیروز هم اگر اشتباه نکنم در نیویورک تایمز در این مورد مقاله‌ای نوشته شده بود. امروز هم سی‌بی‌سی مطالبی نوشته بوده است.

ولی در مجموع خود جامعه ایرانی مقیم کانادا هم در این زمینه دارد فعالیت‌هایی انجام می‌دهد. برای این که سه سال قبل وقتی محدودیت‌های فعل و انفعالات بانکی به طور کلی در جهان غرب نسبت به بانک‌های ایرانی آغاز شد یک زمزمه‌هایی هم در کانادا شد که بعد از مذاکره با دولت معلوم و مشخص شد که دولت کانادا هیچ محدودیت سیاسی در این مورد قائل نبوده و این یک تصمیم بیزنیسی بانک‌ها به طور مستقل بوده است.

بالطبع نمی‌شد فشاری به بانک‌ها اعمال کرد. چون مثلا فلان بانک کانادایی می‌گوید که من میلیارد‌ها دلار در آمریکا فعل و انفعالات بانکی و تجاری دارم و برای یک رقم ناچیز در ایران نمی‌خواهم شرایط تجاری خودم را در آمریکا به خطر بیندازم، چرا که خزانه‌داری آمریکا می‌گوید که اگر با بانک‌های ایرانی مراوده مالی داشته باشی، من مانع فعل و انفعالاتت در آمریکا خواهم شد.

نهایتا این که فعل و انفعالات رسمی تجاری بین بانک‌های ایرانی و کانادایی از سه سال قبل قطع بود. تا اخیرا که دیگر در مورد اشخاص این محدودیت‌ها اتفاق افتاد، دیگر داستان جدایی بود که برای بانک تی دی و برخی از ایرانیان مقیم کانادا رخ داده و الان تقریبا همه گروه‌های ایرانی در کانادا در حال مذاکره و فعالیت هستند که بتوانند برای حل این مشکل راه حلی پیدا کنند.