شمس‌الدین حسینی، وزیر امور اقتصادی و دارایی ایران، در گفت‌وگو با آخرین شماره هفته‌نامه «تجارت فردا»، چاپ تهران، اظهار داشت که در سال جاری خورشیدی، ۱۳۹۲، با توجه به تحریم‌ها و کاهش درآمدهای نفتی، کشور نیازمند افزایش درآمدهای مالیاتی است.
رادیوفردا در گفت‌وگو با فریدون خاوند، کارشناس و استاد اقتصاد در پاریس، نخست از او درباره امکان‌پذیر بودن افزایش مالیات‌ها در ایران می‌پرسد.
فریدون خاوند: وزیر امور اقتصادی و دارایی در این گفت‌وگو می‌گوید که به نظر او تداوم تحریم‌ها در سال جاری حداقل به سنگینی سال ۹۱ است. او اضافه می‌کند که در این وضعیت باید خوش‌بینانه گفت که درآمد دولت از محل نفت به اندازه سال قبل خواهد بود.
او از این حرف نتیجه می‌گیرد که با توجه به هزینه‌ها، دچار کسری بودجه هستیم و برای رفع کسری بایستی مالیات را تقویت کنیم.
نکته مهمی که می‌شود در رابطه با سخنان آقای حسینی مطرح کرد این است که در سال جاری تحریم‌ها بیشتر از سال گذشته است و درآمد حاصل از نفت هم کمتر از سال پیش خواهد بود. بنابراین کسری بودجه هم طبعا زیادتر است و باید آن را تامین کرد.
راهی که آقای وزیر پیشنهاد می‌کند افزایش مالیات‌هاست که، به گفته او، برای رسیدن به این هدف دولت درخواست دو فوریتی شدن لایحه مالیاتی را ارائه کرده است تا کسری بودجه را جبران کند.
مسئله این است که در وضعیت موجود اقتصادی از مردمی که زیر فشار بحران اقتصادی و تورم کمر خم کرده‌اند، نمی‌شود انتظار داشت که مالیات بیشتری بپردازند.
واحدهای تولیدی بخش خصوصی هم اغلب در وضعیت زاری قرار دارند و در این شرایط امپراتوری‌های عظیم مالی باقی می‌مانند؛ از جمله ستاد اجرایی فرمان امام خمینی، قرارگاه خاتم‌الانبیا، بنیاد مستضعفان و غیره که مالیات نمی‌پردازند.
دولت توان این را دارد که از این نهادهای پرقدرتی که شما نام بردید مالیات بگیرد؟
مسئله همین است. در کشورهای پیشرفته جهان، سهم مالیات در تولید ناخالص داخلی ۲۰ تا ۳۰ درصد است.
در ایران بر پایه خوش‌بینانه‌ترین ارزیابی‌ها این رقم هفت تا هشت درصد است و دلیل آن هم این است که شمار بزرگی از واحدهای متعلق به نهادهای شبه‌دولتی که هیچ دستگاهی بر آنها کنترل ندارد از مالیات می‌گریزند.
به هر حال عمر این دولت به سر آمده است و دولت آتی هم با کوهی از مشکلات ناشی از کسری بودجه روبه‌رو خواهد شد و چاره‌ای جز استقراض از بانک مرکزی و در واقع چاپ اسکناس ندارد که پیامد آن هم دامن زدن هر چه بیشتر به نرخ تورم است.
با توجه به صحبت‌های شما، می‌دانید که وزیر امور اقتصادی و دارایی در گفت‌وگو با نشریه تجارت فردا تلویحا می‌پذیرد که انتظار نداشته که تحریم‌های اقتصادی، این‌چنین شدید و موثر باشد.
دقیقا. چون که در همین مصاحبه می‌گوید که تحریم بانک مرکزی یا تحریم نفت کاملا غیر قابل تصور بود، ولی انجام شد.
رادیوفردا در گفت‌وگو با فریدون خاوند، کارشناس و استاد اقتصاد در پاریس، نخست از او درباره امکان‌پذیر بودن افزایش مالیات‌ها در ایران می‌پرسد.
فریدون خاوند: وزیر امور اقتصادی و دارایی در این گفت‌وگو می‌گوید که به نظر او تداوم تحریم‌ها در سال جاری حداقل به سنگینی سال ۹۱ است. او اضافه می‌کند که در این وضعیت باید خوش‌بینانه گفت که درآمد دولت از محل نفت به اندازه سال قبل خواهد بود.
او از این حرف نتیجه می‌گیرد که با توجه به هزینه‌ها، دچار کسری بودجه هستیم و برای رفع کسری بایستی مالیات را تقویت کنیم.
نکته مهمی که می‌شود در رابطه با سخنان آقای حسینی مطرح کرد این است که در سال جاری تحریم‌ها بیشتر از سال گذشته است و درآمد حاصل از نفت هم کمتر از سال پیش خواهد بود. بنابراین کسری بودجه هم طبعا زیادتر است و باید آن را تامین کرد.
راهی که آقای وزیر پیشنهاد می‌کند افزایش مالیات‌هاست که، به گفته او، برای رسیدن به این هدف دولت درخواست دو فوریتی شدن لایحه مالیاتی را ارائه کرده است تا کسری بودجه را جبران کند.
مسئله این است که در وضعیت موجود اقتصادی از مردمی که زیر فشار بحران اقتصادی و تورم کمر خم کرده‌اند، نمی‌شود انتظار داشت که مالیات بیشتری بپردازند.
واحدهای تولیدی بخش خصوصی هم اغلب در وضعیت زاری قرار دارند و در این شرایط امپراتوری‌های عظیم مالی باقی می‌مانند؛ از جمله ستاد اجرایی فرمان امام خمینی، قرارگاه خاتم‌الانبیا، بنیاد مستضعفان و غیره که مالیات نمی‌پردازند.
دولت توان این را دارد که از این نهادهای پرقدرتی که شما نام بردید مالیات بگیرد؟
مسئله همین است. در کشورهای پیشرفته جهان، سهم مالیات در تولید ناخالص داخلی ۲۰ تا ۳۰ درصد است.
در ایران بر پایه خوش‌بینانه‌ترین ارزیابی‌ها این رقم هفت تا هشت درصد است و دلیل آن هم این است که شمار بزرگی از واحدهای متعلق به نهادهای شبه‌دولتی که هیچ دستگاهی بر آنها کنترل ندارد از مالیات می‌گریزند.
به هر حال عمر این دولت به سر آمده است و دولت آتی هم با کوهی از مشکلات ناشی از کسری بودجه روبه‌رو خواهد شد و چاره‌ای جز استقراض از بانک مرکزی و در واقع چاپ اسکناس ندارد که پیامد آن هم دامن زدن هر چه بیشتر به نرخ تورم است.
با توجه به صحبت‌های شما، می‌دانید که وزیر امور اقتصادی و دارایی در گفت‌وگو با نشریه تجارت فردا تلویحا می‌پذیرد که انتظار نداشته که تحریم‌های اقتصادی، این‌چنین شدید و موثر باشد.
دقیقا. چون که در همین مصاحبه می‌گوید که تحریم بانک مرکزی یا تحریم نفت کاملا غیر قابل تصور بود، ولی انجام شد.