سخنگوی ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز ایران با اشاره به کاهش ۵۰ درصدی قاچاق کالا در سه سال گذشته، از نصب صدها دوربین در جاده تهران - بندرعباس برای نظارت بر کامیونهایی خبر داد که از گمرک بار حمل می کنند.
قاسم خورشیدی روز پنجشنبه، ۳۱ فروردین، در مصاحبه با خبرگزاری صداوسیما گفت که ۹۰۰ دوربین در جاده تهران - بندرعباس نصب شده و کامیونها بعد از خروج از گمرک تحت نظارت کامل خواهند بود.
به گفته آقای خورشیدی، این دوربینها با سامانه الکترونیکی سازمان راهداری مرتبط است و تشخیص می دهد که کامیون در حال حرکت بارنامه دارد یا نه و اگر بارنامه داشته باشد، باید تنها در این مسیر حرکت کند.
وی همچنین گفت که قرار است دستگاه «ایکسری مخصوصِ در حال حرکت» نیز در جاده های ایران نصب شود تا منطبق بودن بار کامیونها با بارنامه را با حرکت در کنار آنها تشخیص دهد.
وی خبر داد که یک دستگاه ایکسری که ساخت یک شرکت داخلی است در اسفندماه ۹۵ در یکی از جادههای ورودی تهران نصب شده است.
گمرک ایران روز جمعه، ۱۸ فروردین، اعلام کرده بود که به زودی همه کانتینرهای ورودی به گمرک «شهید رجایی» در بندرعباس با سیستم «ایکسری پیشرفته» بازرسی خواهند شد.
بر اساس این گزارش، ایکسریهای جدید قادرند محتویات کانتینرها و کامیونها را در حال حرکت نیز کنترل و اسکن کنند.
حبیبالله حقیقی، رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، پیشتر اعلام کرده بود که «روزانه چهار هزار کانتینر از طریق بندر شهید رجایی وارد و خارج میشود که این بندر با یک دستگاه ایکسری، تنها قادر به چک کردن ۲۰۰ کانتینر است».
در همین حال در شهریورماه سال ۹۵ محمدجعفر منتظری، دادستان کل کشور، از ورود روزانه سه هزار و ۸۵۰ کامیون از طریق بندرعباس به ایران «بدون بازرسی و نظارت» خبر داده بود.
سخنگوی ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز روز پنج شنبه همچنین گفت که میزان قاچاق در سه سال گذشته ۵۰ درصد کاهش یافته، اما حجم کالاهای قاچاق همچنان ۲۵ درصد از واردات کشور است که «رقم بسیار بزرگی محسوب میشود و میتواند برای اقتصاد کشور فوق العاده شکننده باشد».
به گفته آقای خورشیدی، حجم قاچاق کالا از مبادی رسمی و مناطق آزاد سه میلیارد دلار یعنی حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد میزان کل قاچاق و حجم قاچاق کالا از روشهای ته لنجی، مسافری و کولبری هفت میلیارد دلار یعنی ۵۰ درصد قاچاق است.
سخنگوی ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز روز دوشنبه، ۱۴ فروردین، نیز گفته بود که حجم قاچاق در سال گذشته «حدود ۱۳ میلیارد دلار» بوده است.
مقامات این ستاد حجم قاچاق در سالهای گذشته را حدود ۲۵ میلیارد دلار اعلام کرده بودند.
با این حال برخی از مقامات دولتی در درست بودن این آمارها ابراز تردید کرده اند.
از جمله اکبر ترکان، رئیس سازمان مناطق آزاد ایران، پیش از این گفته بود که ستاد مبارزه با قاچاق «برای این که بگوید من خیلی کارم مهم است، آن اوایل گفتند ۲۵ میلیارد دلار قاچاق وارد کشور می شود، اصل این مبنای صحیحی ندارد».
وی همچنین گفته بود که کالاهای قاچاق با کانتینر و در حجم بزرگ از مناطق آزاد یا گمرکها وارد کشور نمی شود.
آقای ترکان به مبدا ورود این کانتینرهای قاچاق به کشور اشاره ای نکرده بود.
پیش از این نیز برخی از شخصیتهای سیاسی در ایران با اشاره به مدیریت اسکله ها توسط سپاه پاسداران و نیروی انتظامی از دست داشتن این دو نهاد در قاچاق کالا سخن گفته اند.
در سال ۹۰ پس از این که محمود احمدی نژاد، رئیس جمهور وقت، در یک سخنرانی از اصطلاح «برادران قاچاقچی خودمان» استفاده کرد، برخی از صاحبنظران و کارشناسان در گمانهزنی خود این عبارت را به سپاه پاسداران نسبت دادند، اما محمدعلی جعفری، فرمانده کل سپاه، آن سخنان را «موضوع انحرافی» خواند.
حسن روحانی نیز در بهمن سال ۹۴ بدون ذکر نامی از دستگاه یا نهاد خاصی گفته بود که «یک دستگاه فاسدی که... میتواند کالای قاچاق وارد کند، نمیگذارد کشور رشد کند».
با این حال روشن نشد که منظور حسن روحانی از این سخنان، کدام دستگاه، نهاد یا سازمان بوده است.