خالد مشعل پس از ۴۵ سال وارد اراضی فلسطینی شد

خالد مشعل بلافاصله پس از ورود به سرزمین‌های فلسطینی زمین را بوسید

خالد مشعل، رئیس دفتر سیاسی حماس، برای نخستین بار در ۴۵ سال گذشته و برای اولین بار در عمر خود، ظهر روز جمعه، هفدهم آذر، وارد نوار غزه شد.

آقای مشعل با کاروانی از اتوبوس‌های هواداران خود از طریق گذرگاه زمینی الرفح میان مصر و غزه وارد این باریکه شد و از سوی اسماعیل هنیه، نخست وزیر حماس، در غزه مورد استقبال قرار گرفت.

مشعل در سخنرانی خود در شهر غزه در کنار هنیه و نیز در میان محافظان بسیار در سخنان کوتاهی گفت که همواره در آرزوی ورود به غزه، «شهری که در قلب او جای دارد»، به سر برده و این آرزو امروز جامه عمل پوشیده است.

خالد مشعل برای شرکت در آیین بیست و پنجمین سالروز برپایی جنبش اسلام‌گرای حماس وارد غزه شده است؛ رشته مراسمی به همین مناسبت از روزهای گذشته در غزه آغاز شده است که شنبه با حضور خالد مشعل در آن، به اوج خود خواهد رسید.

از سپتامبر سال ۱۹۹۳ که دولت وقت اسرائیل و سازمان آزادی‌بخش فلسطین پیمان صلح اسلو را امضا کردند و بر اساس آن، تشکیلات خودگردان فلسطینی برپا شد، بسیاری از سران حماس با نکوهش شدید و رد این پیمان، به نشانه اعتراض، زندگی در خارج از سرزمین‌های فلسطینی و در کشورهای عربی را ترجیح دادند و برخلاف یاسر عرفات، محمود عباس و بسیاری از سران سازمان آزادی‌بخش فلسطین به این سرزمین بازنگشتند.

خالد مشعل در حالی روز جمعه وارد غزه شد که قرار بود رمضان عبدالله شلح، دبیرکل سازمان جهاد اسلامی فلسطین، نیز یک روز بعد وارد غزه شود، اما گزارش‌های منطقه‌ای از جمله در روزنامه «القدس» حاکی از آن است که شلح این سفر را از بیم حمله هوایی اسرائیل برای کشتن او لغو کرده است.

به نوشته روزنامه «القدس»، این احتمال مطرح است که مصر به شلح پیام داده بود که در صورت رفتن به غزه، اسرائیل از کشتن او ابایی نخواهد داشت؛ یک مقام ارشد جهاد اسلامی فلسطین در گفت‌و‌گو با «القدس» این خبر را نه تایید کرد و نه رد.

خالد مشعل سه هفته پس از کشته شدن احمد سعید خلیل الجعبری که به مثابه رئیس ستاد نیروهای مسلح حماس بود، وارد غزه شده است.

آقای مشعل، ۵۶ ساله، در رام‌الله در کرانه باختری به دنیا آمد، اما در حالی که تنها ۱۱ سال داشت، در نتیجه شکست اعراب از اسرائیل در نبرد سال ۱۹۶۷، همراه با خانواده‌اش به کویت مهاجرت کرد و در آنجا تا لیسانس در رشته فیزیک از دانشگاه کویت تحصیل کرد و مدتی نیز به تدریس همین رشته پرداخت.

خالد مشعل تا سال ۱۹۹۰ که عراق به کویت حمله کرد و فلسطینی‌های مقیم این امیرنشین به دلیل حمایت از صدام حسین اخراج شدند، در کویت زندگی می‌کرد و سپس اخراج شد و راهی کشورهای عربی دیگر گردید.

مشعل در سال ۱۹۹۶ به عنوان رئیس دفتر سیاسی حماس، جنبشی که هشت سال پیش از آن در غزه برپا شده بود، انتخاب شد.

یک سال بعد به خاطر ترور‌ها و انفجارهای پی‌درپی که حماس در شهرهای اسرائیل به راه انداخت، نیروهای موساد با پاشیدن ماده سمی به سوی گوش مشعل از یک بطری که به ظاهر کوکاکولا در آن بود، در خیابانی در امان در اردن، در صدد کشتن مشعل برآمدند.

مشعل در آستانه مرگ بود، اما ملک حسین پادشاه وقت اردن بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر وقت اسرائیل، را تهدید کرد که اگر مشعل بمیرد، نیروهای بازداشتی موساد در اردن را محاکمه خواهد کرد.

نتانیاهو نه تنها پادزهر ویژه آن سم را توسط افراییم هالوی، رئیس وقت موساد، به دست ملک حسین رساند، بلکه به درخواست ملک حسین شیخ احمد یاسین را نیز که در زندان اسرائیل بود، آزاد کرد و سال‌ها بعد یاسین را کشت.

مشعل نجات یافت، اما اردن نیز او را در اولین فرصت به دلیل تبانی با ایران برای عملیات تروریستی در اردن اخراج کرد.

مشعل سال‌ها در سوریه زندگی می‌کرد، اما با خیزش مردمی در سوریه، حماس از حکومت بشار اسد دور شد. نیروهای امنیتی سوریه دو ماه پیش دفا‌تر حماس را در برابر دوربین‌های تلویزیونی مهر وموم کردند و به فلسطینی‌های مقیم سوریه نسبت به حمایت از معارضین مسلح هشدار دادند و دولت سوریه در بیانیه‌ای مشعل را «دربه‌دری که سال‌ها نان‌خور سوریه بوده» معرفی و از او به سختی انتقاد کرد.

مشعل در دو سال گذشته میان قطر، مصر و سودان در تردد بوده است. این جنبش سه هفته پیش رسما دفتر خود در قاهره را افتتاح کرد.

خالد مشعل ماه گذشته در مصاحبه با کریستین امانپور از شبکه سی‌ان‌ان گفت که دیگر نامزد احراز پست رهبری حماس نمی‌شود.

همه شواهد نشان می‌دهد که خالد مشعل خود را برای به دست گرفتن رهبری کل فلسطینی‌ها پس از اتحاد دوباره غزه و کرانه باختری آماده می‌کند.

اسرائیل وحماس پس از یک تنش نظامی هشت روزه، دو هفته پیش با میانجی‌گری مصر به توافق آتش‌بس دست یافتند و از آن زمان آرامش کامل به دو سوی مرز غزه و اسرائیل بازگشته است.

حال با رفتن مشعل به غزه و نظر به ملاقات‌هایی که او به تازگی با محمود عباس در مصر داشت، این احتمال مطرح است که ابومازن نیز برای تکمیل آشتی فتح و حماس وارد غزه شود.

به گفته برخی از ناظران، ورود مشعل به غزه، جناح تندرو‌تر حماس در داخل سرزمین‌های فلسطینی را تضعیف می‌کند و از اهمیت جایگاه اسماعیل هنیه و محمود الزهار کم خواهد کرد، هرچند که دست‌کم در آینده نزدیک معلوم نیست که آقای مشعل بخواهد برای همیشه در غزه بماند.