این روز‌ها آسمان تنیس حرفه‌ای جهان ستاره‌سوز شده است. در آخرین گرنداسلم سال، مهمانی غم‌انگیز خداحافظی نخبگان این رشته ورزشی برپاست. جایی که کیم کلایسترز بلژیکی و اندی رادیک آمریکایی آخرین حضورشان در وادی رقابت‌های حرفه‌ای را سپری کردند.
این ماجرا به قدری فضای یواس اوپن ۲۰۱۲ را تحت الشعاع قرار داده که وقتی سرینا ویلیامز مقابل ماکارووا از روسیه پیروز شد، پشت میکروفن با بغض خطاب به تماشاگران گفت که او نیز دارد نزدیک می‌شود به زمان خداحافظی. اما واکنش آنی هواداران باعث شد بگوید: «من نمی‌توانم از شما جدا شوم. نمی‌توانم جایی بروم وقتی شما اینجا هستید.»
راجر فدرر نیز هر لحظه ممکن است زمانی را برای خداحافظی تعیین کند. او پس از برتری مقابل بیورن فائو از آلمان، در مصاحبه زنده وسط زمین با سوالی معنادار درباره اعلام خداحافظی رادیک مواجه شد. فدرر خود در مرحله یک چهارم نهایی، ناباورانه و در رقابتی پر اشتباه، به توماس بردیچ از جمهوری چک باخت.
این در حالی است که رافائل نادال نیز اگرچه فقط ۲۶ ساله است، به شدت از مصدومیت‌های مزمن خود مستاصل شده و حتی ناگزیر برای اولین بار در دوران فعالیتش از حضور در یواس اوپن هم بازماند.
پرسش هواداران پرشمار این ورزش مفرح، جانشینانی است که باید جای خالی ستاره‌های پر فروغ دهه گذشته را پر کنند و بدرخشند. در آمریکا فعلاً اثری از یک تنیس باز جواندیده نمی‌شود که بتواند مثل رادیک به رتبه یک جهان برسد. برای دختران بلژیکی هم کلایسترز شدن، فعلاً رویایی بیش نیست.
اندی رادیک هم ۳۰ سالگی را بهترین زمان دانست برای خداحافظی. هواداران در طول تورنمنت، حمایتی بی‌نظیر از او صورت دادند و چشم‌های خیس او پس از ناکامی مقابل دل پوترو، اشک بسیاری از حاضرین در ورزشگاه از جمله همسرش بروکلین دکر را درآورد.
شماره یک پیشین جهان، سابقه قهرمانی در یواس اوپن ۲۰۰۳ را دارد. او سه بار به فینال ویمبلدون رسید که آخرین بار سال ۲۰۰۹ بود و یکی از بهترین فینال‌های تاریخ ویمبلدون را با راجر فدرر برگزار کرد. رقابتی که در ست تمام نشدنی پنجم، ۱۶-۱۴ به سود فدرر ثبت شد!
رادیک چهار بار به نیمه نهایی اوپن ملبورن رسید. او در پنج فینال گرنداسلم حضور داشت که فقط بار نخست به قهرمانی رسید. اگرچه روی خاک رس تبحر نداشت اما روی چمن تنیس باز زبده‌ای بود و روی هاردکورت هم سه بار مقابل نادال، سه بار روبروی فدرر و پنج بار در برابر جوکوویچ به پیروزی رسید.
بدرود، نابغه بلژیکی
کیم کلایسترز در یواس اوپن امسال هم در انفرادی بازی کرد، هم در دو نفره و هم در مختلط. در هیچ کدام اما حتی به دور سوم هم نرسید تا برای دومین بار از دنیای قهرمانی خداحافظی کند.
او وقتی مقابل لورا رابسون در ورزشگاه آرتور‌اش شکست خورد، امیدوار بود که دست کم با همراهی باب برایان بتواند در مسابقات مختلط، پایانی شاد‌تر را برای خود رقم بزند. این زوج اما نیمه شب در زمین کم تماشاگر شماره ۱۷ ناکام ماند و کلایسترز نیز به جمع بازنشستگان افسانه‌ای تنیس زنان همچون مارتینا ناوراتیلووا، اشتفی گراف، بیلی جین‌کینگ، جنیفر کاپریاتی، مونیکا سلز و مارتینا هینگیس پیوست.
کلیشه‌ای در خانواده ورزش جهان وجود دارد که تاکید می‌کند قهرمانان دو بار می‌میرند. یکی به مرگ طبیعی و قبل از آن، زمانی که از دنیای قهرمانی خداحافظی می‌کنند. کلایسترز پیش این یک بار مرده بود. زمانی که فقط ۲۴ سال داشت اما با سابقه قهرمانی در یواس اوپن، دو بار حضور در فینال رولان گاروس، یک بار فینال اوپن استرالیا و دو بار نیمه نهایی ویمبلدون، از تنیس خداحافظی کرده بود.
از ۱۸ سالگی در سطح اول دنیای تنیس بازی می‌کرد. پدرش فوتبالیست تیم ملی بلژیک بود و مادرش قهرمان ژیمناستیک این کشور. خواهر کوچکترش الکه elke هم قهرمان دونفره جوانان ویمبلدون در سال ۲۰۰۲. الکه دو سال بعد به خاطر مصدومیت از تنیس خداحافظی کرد.
کیم کلایسترز هم وقتی سال ۲۰۰۷ در تورنمنت خاک رس ورشو مغلوب یولیا واکولنکو از اوکراین شد، به محض بازگشت به بلژیک در سایت خود خطاب به هوادارانش نوشت: «زمان بچه‌داری است و آشپزی. بازی با سگ‌هایم، پرداختن به دوستان و خانواده. سوار و پیاده شدن از هواپیما کافی است. خواندن شایعات و دروغ‌های روزنامه‌ها هم بس است.»
خودش هم گمان نمی‌برد که ضمن برآورده کردن تمام آرزو‌ها، مجدداً به تنیس بازخواهد گشت تا با حضور فرزندش در ورزشگاه، افتخارات به مراتب بیشتری نسبت به دوران پیشین را کسب کند! ازدواج او با برایان لینچ بسکتبالیست گمنام آمریکایی، تلخی‌های نامزدی نافرجام با لیتون هیوئیت ستاره تنیس استرالیا را نداشت.
بریان و کیم بر سر بازگشت او به تنیس و در شرایطی که نوزادی در آغوش داشت، به تفاهم کامل رسیدند. دو سال بعد از نخستین خداحافظی، کلایسترز به دنیای بی‌رحم حرفه‌ای‌ها بازگشت و همه را بهت زده کرد.
دوست دوران کودکی و رقیب دیرینه‌اش ژوستین هنن هم که خود روزی قهرمان جهان بود، به تنیس بازگشت اما نتوانست مانند کلایسترز مقابل نسل جدید و دختران تازه‌نفس تنیس جهان مقاومت کند.
مادری که طلسم را شکست
سال ۲۰۰۹ در در ست دوم نیمه نهایی یواس اوپن مقابل سرینا ویلیامز، عصبانیت ویلیامز از داور خط و تهدید او به اینکه توپ را توی حلقش فرو خواهد کرد، باعث توقف مسابقه شد.
سرانجام نیز داور رای به محرومیت ویلیامز از ادامه مسابقه داد. ویلیامز راکتش را به صندلی کنار زمین کوبید و پس از دست دادن با رقیب، به رختکن رفت.
کلایسترز ۲۶ ساله هم پس از حدود دو سال و نیم دوری از می‌ادین، به فینال راه یافت و با غلبه بر کارولینه ووزنیاکی از دانمارک قهرمان شد. یعنی اولین مادری که بعد از ۲۹ سال توانسته جام را بالای سر ببرد. هم دختر ۱۸ ماهه‌اش توی دستانش بود و هم جام قهرمانی! کیم همچنین اولین تنیس باز زن تاریخ بود که به عنوان می‌ه‌مان و با وایلدکارت در گرنداسلم شرکت کرده و قهرمان شده!
نیمه نهایی داغ ۲۰۰۹ یواس‌اوپن بین کلایسترز و ویلیامز، سال بعد هم تکرار شد و باز تنیس باز چیره‌دست بلژیکی به فینال رسید. جایی که به آسانی مقابل زوناره‌وا (روسیه) پیروز شد و از عنوان قهرمانی‌اش دفاع کرد.
او بار اول در حالی از تنیس خداحافظی کرده بود که هیچ‌گاه نتوانسته بود جام قهرمانی تنیس آزاد استرالیا را نصیب خود کند. سال ۲۰۱۱ به این آرزوی خود نیز رسید و از سخت‌ترین قرعه ممکن، نتایجی اعجاب انگیز رقم زد.
در گام اول، دینارا سافینا شماره یک سابق از روسیه را ۶-۰ و ۶-۰ شکست داد. در یک چهارم نهایی از سد رادونسکای لهستانی که الان شماره ۲ جهان است، گذشت. سپس زوناره‌وا را مغلوب کرد و در فینال هم از کمند لی‌نا (چین) عبور کرد.
سال ۲۰۱۲ با وجود مصدومیت شدید تا نیمه نهایی اوپن ملبورن صعود کرد. تداوم مصدومیت باعث شد حضور منظمی در ادامه فصل نداشته باشد. پس از ناکامی در دور چهارم ویمبلدون، در یک چهارم نهایی المپیک لندن به ماریا شاراپووا باخت و بالاخره در یواس اوپن، جایی که بزرگ‌ترین افتخارات دوران قهرمانی‌اش را آنجا رقم زده است در ۲۹ سالگی از ورزش حرفه‌ای خداحافظی کرد.
این ماجرا به قدری فضای یواس اوپن ۲۰۱۲ را تحت الشعاع قرار داده که وقتی سرینا ویلیامز مقابل ماکارووا از روسیه پیروز شد، پشت میکروفن با بغض خطاب به تماشاگران گفت که او نیز دارد نزدیک می‌شود به زمان خداحافظی. اما واکنش آنی هواداران باعث شد بگوید: «من نمی‌توانم از شما جدا شوم. نمی‌توانم جایی بروم وقتی شما اینجا هستید.»
راجر فدرر نیز هر لحظه ممکن است زمانی را برای خداحافظی تعیین کند. او پس از برتری مقابل بیورن فائو از آلمان، در مصاحبه زنده وسط زمین با سوالی معنادار درباره اعلام خداحافظی رادیک مواجه شد. فدرر خود در مرحله یک چهارم نهایی، ناباورانه و در رقابتی پر اشتباه، به توماس بردیچ از جمهوری چک باخت.
این در حالی است که رافائل نادال نیز اگرچه فقط ۲۶ ساله است، به شدت از مصدومیت‌های مزمن خود مستاصل شده و حتی ناگزیر برای اولین بار در دوران فعالیتش از حضور در یواس اوپن هم بازماند.
پرسش هواداران پرشمار این ورزش مفرح، جانشینانی است که باید جای خالی ستاره‌های پر فروغ دهه گذشته را پر کنند و بدرخشند. در آمریکا فعلاً اثری از یک تنیس باز جواندیده نمی‌شود که بتواند مثل رادیک به رتبه یک جهان برسد. برای دختران بلژیکی هم کلایسترز شدن، فعلاً رویایی بیش نیست.
اندی رادیک هم ۳۰ سالگی را بهترین زمان دانست برای خداحافظی. هواداران در طول تورنمنت، حمایتی بی‌نظیر از او صورت دادند و چشم‌های خیس او پس از ناکامی مقابل دل پوترو، اشک بسیاری از حاضرین در ورزشگاه از جمله همسرش بروکلین دکر را درآورد.
شماره یک پیشین جهان، سابقه قهرمانی در یواس اوپن ۲۰۰۳ را دارد. او سه بار به فینال ویمبلدون رسید که آخرین بار سال ۲۰۰۹ بود و یکی از بهترین فینال‌های تاریخ ویمبلدون را با راجر فدرر برگزار کرد. رقابتی که در ست تمام نشدنی پنجم، ۱۶-۱۴ به سود فدرر ثبت شد!
رادیک چهار بار به نیمه نهایی اوپن ملبورن رسید. او در پنج فینال گرنداسلم حضور داشت که فقط بار نخست به قهرمانی رسید. اگرچه روی خاک رس تبحر نداشت اما روی چمن تنیس باز زبده‌ای بود و روی هاردکورت هم سه بار مقابل نادال، سه بار روبروی فدرر و پنج بار در برابر جوکوویچ به پیروزی رسید.
بدرود، نابغه بلژیکی
کیم کلایسترز در یواس اوپن امسال هم در انفرادی بازی کرد، هم در دو نفره و هم در مختلط. در هیچ کدام اما حتی به دور سوم هم نرسید تا برای دومین بار از دنیای قهرمانی خداحافظی کند.
او وقتی مقابل لورا رابسون در ورزشگاه آرتور‌اش شکست خورد، امیدوار بود که دست کم با همراهی باب برایان بتواند در مسابقات مختلط، پایانی شاد‌تر را برای خود رقم بزند. این زوج اما نیمه شب در زمین کم تماشاگر شماره ۱۷ ناکام ماند و کلایسترز نیز به جمع بازنشستگان افسانه‌ای تنیس زنان همچون مارتینا ناوراتیلووا، اشتفی گراف، بیلی جین‌کینگ، جنیفر کاپریاتی، مونیکا سلز و مارتینا هینگیس پیوست.
کلیشه‌ای در خانواده ورزش جهان وجود دارد که تاکید می‌کند قهرمانان دو بار می‌میرند. یکی به مرگ طبیعی و قبل از آن، زمانی که از دنیای قهرمانی خداحافظی می‌کنند. کلایسترز پیش این یک بار مرده بود. زمانی که فقط ۲۴ سال داشت اما با سابقه قهرمانی در یواس اوپن، دو بار حضور در فینال رولان گاروس، یک بار فینال اوپن استرالیا و دو بار نیمه نهایی ویمبلدون، از تنیس خداحافظی کرده بود.
از ۱۸ سالگی در سطح اول دنیای تنیس بازی می‌کرد. پدرش فوتبالیست تیم ملی بلژیک بود و مادرش قهرمان ژیمناستیک این کشور. خواهر کوچکترش الکه elke هم قهرمان دونفره جوانان ویمبلدون در سال ۲۰۰۲. الکه دو سال بعد به خاطر مصدومیت از تنیس خداحافظی کرد.
کیم کلایسترز هم وقتی سال ۲۰۰۷ در تورنمنت خاک رس ورشو مغلوب یولیا واکولنکو از اوکراین شد، به محض بازگشت به بلژیک در سایت خود خطاب به هوادارانش نوشت: «زمان بچه‌داری است و آشپزی. بازی با سگ‌هایم، پرداختن به دوستان و خانواده. سوار و پیاده شدن از هواپیما کافی است. خواندن شایعات و دروغ‌های روزنامه‌ها هم بس است.»
خودش هم گمان نمی‌برد که ضمن برآورده کردن تمام آرزو‌ها، مجدداً به تنیس بازخواهد گشت تا با حضور فرزندش در ورزشگاه، افتخارات به مراتب بیشتری نسبت به دوران پیشین را کسب کند! ازدواج او با برایان لینچ بسکتبالیست گمنام آمریکایی، تلخی‌های نامزدی نافرجام با لیتون هیوئیت ستاره تنیس استرالیا را نداشت.
بریان و کیم بر سر بازگشت او به تنیس و در شرایطی که نوزادی در آغوش داشت، به تفاهم کامل رسیدند. دو سال بعد از نخستین خداحافظی، کلایسترز به دنیای بی‌رحم حرفه‌ای‌ها بازگشت و همه را بهت زده کرد.
دوست دوران کودکی و رقیب دیرینه‌اش ژوستین هنن هم که خود روزی قهرمان جهان بود، به تنیس بازگشت اما نتوانست مانند کلایسترز مقابل نسل جدید و دختران تازه‌نفس تنیس جهان مقاومت کند.
مادری که طلسم را شکست
سال ۲۰۰۹ در در ست دوم نیمه نهایی یواس اوپن مقابل سرینا ویلیامز، عصبانیت ویلیامز از داور خط و تهدید او به اینکه توپ را توی حلقش فرو خواهد کرد، باعث توقف مسابقه شد.
سرانجام نیز داور رای به محرومیت ویلیامز از ادامه مسابقه داد. ویلیامز راکتش را به صندلی کنار زمین کوبید و پس از دست دادن با رقیب، به رختکن رفت.
کلایسترز ۲۶ ساله هم پس از حدود دو سال و نیم دوری از می‌ادین، به فینال راه یافت و با غلبه بر کارولینه ووزنیاکی از دانمارک قهرمان شد. یعنی اولین مادری که بعد از ۲۹ سال توانسته جام را بالای سر ببرد. هم دختر ۱۸ ماهه‌اش توی دستانش بود و هم جام قهرمانی! کیم همچنین اولین تنیس باز زن تاریخ بود که به عنوان می‌ه‌مان و با وایلدکارت در گرنداسلم شرکت کرده و قهرمان شده!
نیمه نهایی داغ ۲۰۰۹ یواس‌اوپن بین کلایسترز و ویلیامز، سال بعد هم تکرار شد و باز تنیس باز چیره‌دست بلژیکی به فینال رسید. جایی که به آسانی مقابل زوناره‌وا (روسیه) پیروز شد و از عنوان قهرمانی‌اش دفاع کرد.
او بار اول در حالی از تنیس خداحافظی کرده بود که هیچ‌گاه نتوانسته بود جام قهرمانی تنیس آزاد استرالیا را نصیب خود کند. سال ۲۰۱۱ به این آرزوی خود نیز رسید و از سخت‌ترین قرعه ممکن، نتایجی اعجاب انگیز رقم زد.
در گام اول، دینارا سافینا شماره یک سابق از روسیه را ۶-۰ و ۶-۰ شکست داد. در یک چهارم نهایی از سد رادونسکای لهستانی که الان شماره ۲ جهان است، گذشت. سپس زوناره‌وا را مغلوب کرد و در فینال هم از کمند لی‌نا (چین) عبور کرد.
سال ۲۰۱۲ با وجود مصدومیت شدید تا نیمه نهایی اوپن ملبورن صعود کرد. تداوم مصدومیت باعث شد حضور منظمی در ادامه فصل نداشته باشد. پس از ناکامی در دور چهارم ویمبلدون، در یک چهارم نهایی المپیک لندن به ماریا شاراپووا باخت و بالاخره در یواس اوپن، جایی که بزرگ‌ترین افتخارات دوران قهرمانی‌اش را آنجا رقم زده است در ۲۹ سالگی از ورزش حرفه‌ای خداحافظی کرد.