بررسیهای جدید سازمان ملل نشان میدهد که بعد از سالها تخریب پیوسته، نشانههایی از ترمیم در لایه اوزون دیده میشود.
به نوشته خبرگزاری رویترز، گزارش یاد شده که روز چهارشنبه، ۱۹ شهریور، منتشر شد «یکی از معدود خبرهای خوب زیستمحیطی» سالیان اخیر است.
پژوهشگران میگویند که دلیل بهبود لایه اوزون قراردادی جهانی است که در سال ۱۹۸۷ تصویب شد و استفاده از گازهای مخرب لایه اوزون را ممنوع اعلام کرد.
در بخشی از گزارش سازمان ملل آمده است که در نتیجه این تصمیم جهانی «از میلیونها مورد ابتلا به بیماری سرطان و دیگر امراض پیشگیری شده است».
بررسی سازمان ملل همچنین نشان میدهد که رشد سالانه سوراخ لایه معروف اوزون - که بر فراز قطب جنوب قرار دارد - متوقف شده است. با این همه دانشمندان میگویند کوچک شدن این حفره بزرگ حدود یک دهه زمان نیاز دارد.
بررسی اخیر را سازمان هواشناسی جهانی و برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد به صورت مشترک انجام دادند.
میشل جراود، دبیرکل سازمان هواشناسی جهانی، درباره نتایج به دست آمده در این پژوهش گفت: «طرح جهانی حفظ لایه اوزون روایت مجسم موفقیت است و باید با همین شور و حرارت برای حل مشکل تغییر آب و هوا کوشید.»
پروتکل ۱۹۸۷ مونترال استفاده از مواد شیمیایی مخرب لایه اوزون را ممنوع اعلام کرد که از آن جمله کلروفلروکربنها (سیافسی) هستند که زمانی به طور گسترده در تولید یخچالها و افشانهها (اسپری) کاربرد داشتند.
گِیر براتِنِ، مسئول علمی ارشد سازمان هواشناسی جهانی، تصریح کرد: «تحولی که در جریان دهه ۱۹۹۰ میلادی ناظر بودید - که سوراخ لایه اوزون سال به سال بزرگتر میشود - آن تحول اینک متوقف شده است.»
این کارشناس در ادامه ابراز امیدواری کرد که در آینده سوراخ لایه اوزون کوچکتر خواهد شد: «فکر میکنیم که حدود سال ۲۰۲۵ با اطمینان خواهیم توانست با اطمینان بگوییم که سوراخ لایه اوزون کوچکتر شده است.»
انتظار میرود که در صورت نابود کردن ذخیره کنونی گازهای تخریبکننده اوزون - که در یخچالها و کپسولهای آتشنشانی قدیمی وجود دارد - سرعت بهبود لایه اوزون از ۱۱ سال دیگر افزایش یابد.
بزرگترین سوراخ لایه اوزون که تاکنون شناسایی شده در سال ۲۰۰۶ کشف شد و دانشمندان همان زمان اعلام کردند که حفره فوق «حدود ۳۰ میلیون کیلومتر مربع» مساحت دارد، این سوراخ اینک حدود ۲۰ میلیون کیلومتر مربع را پوشش میدهد و آن قدر بزرگ است که ماه از درون آن رد میشود.
ابعاد سوراخ لایه اوزون سال به سال تغییر میکند و بخشی از این تغییر به دلیل حرارت بخش فوقانی جَو است.
یکی از مواد تخریبکننده لایه اوزون که ممنوع اعلام شده تتراکلرید کربن است که نوعی حلال بوده و به ظاهر همچنان در جَو پخش میشود، امری که به معنای تولید و مصرف غیرقانونی این ماده در طول دهه گذشته بوده است.