دعوت آمانو از اسرائیل برای پیوستن به معاهده منع گسترش هسته‌ای

یوکیا آمانو،‌ مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارشی که روز جمعه منتشر شد، خبر داد که مدیرکل این نهاد ضمن دعوت از اسرائیل به پیوستن به پیمان ان‌پی‌تی از این کشور خواسته است با بازرسی آژانس از تأسیسات اتمی خود موافقت کند.

اسرائيل كه ظن آن مى‌رود حدود ۲۰۰ كلاهک هسته‌اى در اختيار داشته باشد همواره در برابر افشاى اطلاعات مربوط به زرادخانه هسته‌ای خود سیاست سکوت را در پیش گرفته و از پیوستن به معاهده منع گسترش سلاح‌های اتمی نیز خودداری کرده است.

در گزارش آژانس انرژی اتمی آمده است که رئیس این آژانس از مقامات دولت اسرائیل «دعوت کرده است» به ۱۸۹ کشوری بپیوندد که تاکنون معاهده منع گسترش سلاح‌های اتمی یا ان‌پی‌تی را امضا کرده‌اند.

بنا بر این گزارش، یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ماه گذشته برای گفت‌وگو با رهبران اسرائیل درباره پیوستن این کشور به معاهده مذکور، که خواسته کشورهای عربی منطقه خلیج فارس نیز هست، از اسرائیل دیدار کرده است.

اسرائیل با ممانعت از امضای معاهده ان‌پی‌تی توانسته است فعالیت‌های اتمی خود را پنهان نگه دارد، به طوری که اکنون هیچ یک از کشورهای منطقه از زرادخانه احتمالی اسرائیل که در صورت وجود تنها زرادخانه اتمی منطقه خواهد بود اطلاعاتی ندارند.

به همین جهت اعضای معاهده ان‌پی‌تی در خردادماه در پایان کنفرانس یک ماهه بررسی «منع گسترش سلاح‌های اتمی» صراحتاً از اسرائیل خواستند به این پیمان بپیوندد.

در قطعنامه پایانی این کنفرانس که در هفته نخست خردادماه گذشته به پایان رسید به طور مشخص از «اهميت پيوستن اسرائيل به اين معاهده و همچنين تحت نظارت قرار گرفتن تمام پايگاه‌هاى هسته‌اى اين كشور ذيل پادمان آژانس بين‌المللى انرژى اتمى» سخن گفته شده بود.

اسرائيل نیز در واكنشی تند به این قطعنامه تازه ۱۸۹ كشور عضو پيمان منع گسترش سلاح‌های اتمی، ان‌پى‌تى، ضمن «رياكارانه» خواندن آن شکایت کرد که چرا هيچ «اشاره‌اى به دشمن قديمى اين كشور يعنى ايران» در این قطعنامه نشده است.

ايران يكى از امضاكنندگان معاهده ان‌پى‌تى است كه به جمهوری اسلامی امكان مى‌دهد در چارچوب مقاصد صلح‌آمیز دست به غنى‌سازى اورانيوم بزند. اما ابهام‌ها در گذشته فعاليت‌هاى هسته‌اى ايران سبب شده تا كشورهاى آمريكا، اسرائيل و متحدان غربى آنها تهران را متهم كنند كه در پوشش اين برنامه به دنبال ساخت سلاح هسته‌اى است.

گفت‌وگوی تازه مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با مقامات اسرائیل درباره پیمان ان‌پی‌تی در حالی صورت گرفته است که او پیشتر نیز در اردیبهشت‌ماه سال جاری در نامه‌ای نظر اعضای آژانس را درباره راهکارهای قانع کردن اسرائیل به پیوستن به این پیمان جویا شده بود.

آقای آمانو در نامه خود به ۱۵۱ عضو این سازمان زیرمجموعه سازمان ملل، از جمله جمهوری اسلامی، خواسته بود که درباره پیوستن اسرائیل به پیمان ان‌پی‌تی و موافقت اسرائیل با نظارت ناظران آژانس بر فعالیت‌های هسته‌ای خود اظهار نظر کنند.

به گزارش خبرگزاری رویترز، این مسئله قرار است در جلسات آتی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و مجمع عمومی آن در اواخر ماه جاری میلادی بار دیگر مطرح و بررسی شود.

از سوی دیگر کشورهای غربی حامی اسرائیل هشدار داده‌اند که انگشت گذاشتن بر اسرائیل و تمرکز صرف بر این کشور در این زمینه می‌تواند به گام‌های بلندتر در جهت منع کامل تسلیحات هسته‌ای در خاورمیانه لطمه بزند.