در ميان کتاب هائی که هفته گذشته به بازار کتاب ايران عرضه شدند دو مجموعه شعر منوچهر آتشی و فدريکو گارسيا لورکا کارنامه شاعری دو شاعر خلاق را به دست می دهند.
منوچهر آتشی در سال ۱۳۱۰ در دشتستان در استان بوشهر چشم به جهان گشود و تحصيلات دانشگاهی خود را در زبان و ادبيات انگليسی در دانشگاه تهران به پايان برد.
آتشی با شعرهائی چون اسب سپيد وحشی، که در نخستين مجموعه شعر او با عنوان «آهنگ ديگر» در دهه ۴۰ منتشر شد، جايگاه خود را به عنوان يکی از مهم ترين شاعران شعر نيمائی تثبيت کرد.
آتشی در اين شعرها و مجموعه های بعدی خود، به زبانی مستقل دست يافت و تخييل غنی خود را با تصوير سازی خلاقانه در ساختارهای نو پيوند زد.
منوچهر آتشی در دهه ۵۰ با انتشار مجموعه شعرهائی چون آواز خاک و ديدار در فلق کارنامه شاعری خود را ارتقاء داد.
پس از انقلاب به شعر سپيد روی آورد و چشم اندازهای گوناگونی را در فرم و زبان تجربه کرد که در مجموعه هائی چون وصف گل سوری، گندم و گيلاس و بازگشت به درون سنگ منتشر شدند.
آتشی در ۱۳۸۴ رخت از اين سرای برکشيد.
مجموعه آثار آتشی همه شعرهای او را در دو جلد به علاقمندان عرضه می کند.
کليات لورکا از زبان اصلی
کتاب کليات لورکا را «زهرا رهبانی» از زبان اسپانيائی به فارسی ترجمه کرده است و در هفته جاری در بازار کتاب در دسترس هوادارن ايرانی اش قرار گرفت.
فدريکو گارسيا لورکا، شاعر و نمايشنامه نويس بلند آوازه اسپانيائی در ۱۸۹۵ چشم به جهان گشود و نخستين اثر او «باورها و چشم اندازها» در ۱۹۱۸ و نخستين نمايشنامه او با عنوان «دوران نحس پروانه ها» در ۱۹۲۰ منتشر شدند.
لورکا پس از انتشار چند اثر با چاپ مجموعه شعر «ترانه های کولی» در ۱۹۲۸ در اسپانيا و کمی بعد در شعر جهان به شهرت و محبوبيتی کم نطير دست يافت.
اغلب مورخان هنر از لورکا چون خلاق ترين و پرخواننده ترين شاعر زبان اسپانيائی ياد می کنند.
نمايشنامه هائی چون «عروسی خون» و «يرما» نيز توانائی خلاقانه لورکا را در نمايشنامه نويسی نشان می دهند.
محفلی که بر محور سه نابغه بزرگ : لوئيس بونوئل، سالوادور دالی و لورکا شکل گرفته بود، در عرصه فيلم، نقاشی و شعر تاثيری عميق بر روند هنر جهان بر جای نهاد.
ارتش ژنرال فرانکو، که عليه جمهوری و دموکراسی قيام و چند دهه استبداد را بر اسپانيا تحميل کرد، بزرگ ترين و محبوب ترين شاعر اسپانيا را در ۱۹۳۶ به اتهام همجنس گرائی، ارتباط با سوسيالست ها و مشاورت فرهنگی جمهوری اسپانيا تيرباران کرد.
لورکا در ايران چهره ائی است شناخته شده. احمد شاملو در دهه ۴۰ با ترجمه برخی از شعرها و نمايشنامه های لورکا در شناساندن او به فارسی زبانان نقشی مهم ايفاء کرد.
زخمی تازه بر پيکر کتاب
بازار فعال، پرتنوع اما کم رونق کتاب ايران در هفته گذشته با اقدام «شورای فرهنگ عمومی استان اصفهان» برای جمع آوری «کتاب های مضره» از کتابخانه های عمومی اين استان زخمی تازه را تجربه کرد.
تصفيه کتابخانه های عمومی از استان اصفهان آغاز شد و به گفته مدير کل وزارت ارشاد اين استان «تا کنون ۱۰۷ عنوان کتاب» از حضور در قفسه های کتابخانه های عمومی محروم و به کارخانه های مقوا سازی يا انبارهای راکد تبعيد شدند.
اين کتاب ها با مجوز رسمی وزارت ارشاد اسلامی منتشر شده اند اما شورای فرهنگ عمومی استان اصفهان قيموميت خودخوانده کتابخوان های اين استان را بر عهده گرفته و مطالعه اين کتاب ها را زيان بخش ارزيابی کرده است.
سکوت تائيد آميز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سياست های سخت گيرانه اين وزارتخانه برای تحميل فرهنگ تک صدائی بر صنعت نشر و مطبوعات ايران بر اين نگرانی دامن می زند که اقدام شورای فرهنگ عمومی استان اصفهان در طبقه بندی کتاب ها به «مضر و غير مضر» به ساير استان های کشور نيز سرايت کرده و به تصفيه و فقر بيش تر کتابخانه های عمومی ايران بيانجامد.