برزیل: راه حل پرونده هسته‌ای ایران، مبادله اورانیوم در کشور ثالث

سلسو آموریم (راست)، وزیر خارجه برزیل، در کنار یوکیا آمانو

وزیر خارجه برزیل روز سه‌شنبه تصویب تحریم‌های تازه علیه جمهوری اسلامی را «دارای اثر منفی» خواند و راه حل استفاده از کشور ثالث به عنوان محل مبادله اورانیوم را مطرح کرد.

سلسو آموریم، وزیر خارجه برزیل، که پس از دیدارش با یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در ریودوژانیرو با خبرنگاران سخن می‌گفت، در عین حال گزینه کشور متبوع خود به عنوان محل مبادله اورانیوم غنی‌شده ایران را رد کرد. این مقام برزیلی به نام هیچ کشور خاصی نیز اشاره نکرد.

اشاره آقای آموریم به پیشنهاد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در اکتبر سال گذشته است که بر اساس آن قرار بود روسیه و فرانسه با نظارت آژانس و ایالات متحده ضمن دریافت ۱۲۰۰ کیلوگرم از اورانیوم با غنای پایین ایران، میله‌های سوخت مورد نیاز رآکتور تحقیقاتی تهران را در اختیار ایران قرار دهند.

پیشنهاد وزیر خارجه برزیل که رابطه گرمی با دولت محمود احمدی‌نژاد دارد در حالی مطرح شده است که مقام‌های تهران همواره بر جزیره ایرانی کیش به عنوان محل تبادل سوخت خود تاکید کرده‌اند.

برزیل همواره بر لزوم باز نگه داشتن راه مذاکره و گفت‌وگو با جمهوری اسلامی تأکید کرده و تحریم‌های تازه را بی‌فایده دانسته است؛ این در حالی است که ایالات متحده و متحدان غربی‌اش در تلاش برای به تصویب رساندن دور تازه‌ای از تحریم‌ها علیه تهران در شورای امنیت سازمان ملل هستند.

کشورهای غربی برای متقاعد ساختن ایران به تعلیق غنی‌سازی اورانیوم تاکنون ترکیبی از راه‌های مختلف شامل گفت‌وگو و تحریم را آزموده‌اند و در حالی که به نظر می‌رسد این روش‌ها تاکنون نتیجه‌ای در پی نداشته است، به دنبال اعمال دور جدیدی از تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی هستند.

رابطه نزدیک و صمیمی لولا داسیلوا،‌ رئیس جمهور برزیل، با همتای ایرانی‌اش، آقای احمدی‌نژاد، باعث نگرانی‌هایی در غرب شده است.

اما وزیر امور خارجه برزیل ضمن تکذیب وجود هر گونه «رابطه و نزدیکی خاص» با تهران گفته است که تنها تفاوت کشورش با قدرت‌های غربی آن است که برزیل هم‌چنان اعتقاد دارد پیشنهاد مبادله اورانیوم از راه مذاکره هنوز قابل اجراست.

آقای آموریم، پیشتر نیز گفته بود که به تهران باید فرصت بیشتری داده شود تا بتواند تمایل خود را برای همکاری با سازمان ملل اثبات کند.

این نخستین بار نیست که کشور برزیل با وضع تحریم‌های تازه علیه ایران مخالفت می‌کند. هیلاری کلینتون، وزیر خارجه آمریکا، نیز در اواسط اسفندماه سال ۱۳۸۸ نتوانست نظر مثبت مقامات برزیلی نسبت به این مسئله را جلب کند.

لوئیس ایناسیو لولا داسیلوا نیز درست پیش از دیدار با هیلاری کلینتون در اسفندماه گذشته تصریح کرده بود که «عاقلانه نیست که ایران را در یک گوشه گیر انداخت؛ عاقلانه این است که مذاکره کرد».

این در حالی است که پس از به نتیجه نرسیدن پیشنهاد باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا، برای مشارکت دادن ایران و مذاکره بدون پیش‌شرط اکنون آمریکا به این نتیجه رسیده است که تنها راه نشاندن تهران بر سر میز مذاکره در مورد برنامه‌ هسته‌ای این کشور اعمال تحریم‌های تازه است.