قتل‌های مرموز و درخواست برای محاکمه تانسو چیلر در ترکیه

  • جواد کوروشی
ترکیه با چالشی تازه روبه‌روست. پس از سال‌ها بی‌توجهی اکنون پژواک صدای بستگان قربانیان قتل‌های مرموز و اسرارآمیز دهه ۱۹۹۰ میلادی که در این کشور ربوده و سر به نیست شدند طنین انداخته است.

چندی است که بستگان قربانیان و مدافعان حقوق بشر خواهان روشن شدن سرنوشت آنان و محاکمه آمران این جنایات شده‌اند.

«قتل‌ها را افشا کنید و آمران و عاملان این قتل‌ها را محاکمه کنید»؛ این خواست بستگان کسانی است که در دهه ۹۰ میلادی و در اوج درگیری‌های مسلحانه ارتش ترکیه با حزب کارگران ترکیه (پ.کا.کا) ناپدید شده‌اند و هنوز بعد از گذشت سال‌ها اطلاعی از سرنوشت آنها در دست نیست.



سال‌هاست که خانواده‌های ناپدیدشدگان با سازمان‌دهی راه‌پیمایی و گردهمایی از دولت ترکیه می‌خواهند به آنها بگوید چه بر سر فرزندان، خواهران، مادران و پدران‌شان آمده و این قربانیان در کجا دفن شده‌اند.

کمال بابا اوغلو که برادر خبرنگارش، ناظم بابا اوغلو، ۲۰ سال است ناپدید شده در این باره می‌گوید: «سال‌هاست که ما بستگان ناپدیدشدگان و مدافعان حقوق بشر پیگیر سرنوشت آنان هستیم وهیچ چیزی جز عدالت نمی‌خواهیم.»

در این میان بازداشت یک سرهنگ ارتش که در آن زمان با درجه ستوانی خدمت می‌کرد ارتشی‌ها را تهدید کرده است که مبادا افسران و درجه‌دارانی که مجری دستورها و سیاست‌های فرماندهان خود و دولت آن زمان بودند به جای آمران اصلی این جنایات به پای میز محاکمه کشانده شوند.

همین نگرانی دریاسالار بازنشسته، آتیلا کیاک، را بر آن داشت تا در یک برنامه زنده تلویزیونی به این جنایات یعنی ربودن مخالفین کرد و ناپدید کردن آنها اعتراف کند و بگوید: «هنوز افسرانی در زندان هستند که قرار است به عنوان مسئول قتل‌های نا-روشن محاکمه شوند، کسانی که امروز سرهنگ هستند و در زمان وقوع جنایات با درجه ستوانی خدمت می‌کردند. دادستان می‌خواهد مسئولیت جنایات آن زمان را به گردن اینها بیندازد، چون اینها در سال‌های ۹۴ و ۹۵ مثلا یک شهردار را کشته‌اند. اما واقعیت این است که این افسران نمی‌توانستند به دلخواه شخصی را سربه‌نیست کنند. برای این جنایات دستور از بالا می‌آمد. بنابراین این افسران در حالی به پای میز محاکمه کشانده می‌شوند که آمران این جنایات و کسانی که مسئولیت سیاسی داشتند در این لحظه در رختخواب خود آرام خوابیده‌اند. مطمئناً در آن زمان جنایاتی به وقوع پیوسته که با موازین قانونی ارتباط نداشته و این سیاستی دولتی بوده است. بنابراین از نخست وزیران و رئیس جمهورها و روسای ستاد در آن سال‌ها می‌خواهم که لطفاً به پا خیزید و اعتراف کنید که قتل‌های اسرارآمیز آن زمان بخشی از سیاست کلی دولت در مبارزه با تروریسم بوده است.»

به گزارش خبرگزاری‌ها، در آن سال‌ها هزارها نفر ناپدید شده‌اند که هنوز از سرنوشت آنها خبری نیست. در این میان بستگان این سربه‌نیست‌شدگان و مدافعان حقوق بشر خواهان تشکیل کمیته حقیقت‌یاب و محاکمه تانسو چیللر، نخست وزیر وقت ترکیه، شده‌اند.