اهتزاز پرچم فلسطین به عنوان عضو مستقل یونسکو

محمود عباس در مقر یونسکو در پاریس

برای نخستین بار از زمان برپایی یونسکو، نهاد آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد، پرچم فلسطین روز سه‌شنبه، ۲۲ آذرماه، به عنوان عضوی مستقل در این نهاد به اهتزاز درآمد، رویدادی که در سرنوشت فلسطینی‌ها «تاریخی» محسوب می‌شود.

محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی، که برای حضور در این آیین به پاریس، مقر یونسکو، رفته بود، زیر باران شاهد برافراشته شدن پرچم فلسطین به عنوان «کشوری مستقل» در کنار پرچم آبی‌رنگ سازمان ملل متحد بود.

حدود پنجاه دیپلمات که سفیران کشورهای مختلف در یونسکو بودند، به هنگام برافراشته شدن پرچم فلسطین، سرود ملی فلسطین و سخنان آقای عباس را شنیدند که ابراز امیدواری کرد فلسطین به عنوان کشوری مستقل در سایر نهادهای سازمان ملل نیز پذیرفته شود.

فلسطینی‌ها منتظر پذیرش عضویت خود در ۱۶ نهاد از زیرمجموعه‌های سازمان ملل متحد هستند.

آیین برافراشتن پرچم فلسطین یک ماه و نیم پس از پذیرش عضویت کامل فلسطین در یونسکو برگزار شد.

در حالی که اکثریت چشمگیر کشورهای عضو یونسکو با ۱۰۷ رای موافق از پذیرش فلسطین حمایت کردند، اسرائیل، آمریکا، کانادا و آلمان در اقلیت کامل ۱۴ مخالف بودند؛ بریتانیا و ایتالیا نیز همراه با ۵۰ کشور دیگر به دادن رای ممتنع بسنده کردند.

فرانسه مهم‌ترین کشور غربی حامی پذیرش عضویت کامل فلسطین در یونسکو بود، هرچند که حاضر به پشتیبانی از قبول عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل متحد نشده است.

اتریش، اسپانیا، روسیه و چین کشورهای دیگری در میان دو سوم اعضای یونسکو بودند که فلسطین را در این نهاد با آغوش باز پذیرا شدند و به مخالفت‌های اسرائیل و آمریکا اعتنا نکردند.

سفیر اسرائیل در یونسکو که آیین برافراشتن پرچم فلسطین را تحریم کرده بود، سه‌شنبه دوباره از اقدام یونسکو ابراز ناخشنودی کرد.

اهتزاز پرچم فلسطین بر فراز مقر یونسکو در حالی است که اقدام سیاسی مهم‌تر فلسطینی‌ها برای پذیرش عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل تاکنون با ناکامی روبه‌رو شده است.

محمود عباس اول مهرماه در نشست مجمع عمومی سازمان ملل، درخواست پذیرش عضویت فلسطین را به عنوان یکصد و نود و چهارمین کشور عضو سازمان ارائه کرد.

حدود یکصد و سی کشور از این درخواست پشتیبانی کرده و حتی برخی از آنها در یک سال اخیر سطح نمایندگی فلسطینی‌ها را در پایتخت خود به سطح سفیر ارتقا دادند، اما با وجود همه تلاش‌های فلسطینی‌ها و حامیان آنها، سرانجام ۹ رای لازم از میان ۱۵ کشور عضو دائم و غیر دائم شورای امنیت، برای حمایت از این درخواست به دست نیامد.

فلسطینی‌ها هرچند از نبود پشتیبانی کافی در شورای امنیت دلسرد شدند، اما درخواست خود را برای پذیرش در سایر نهاد‌ها و زیرمجموعه‌های سازمان ملل، از جمله یونسکو، پیگیری کردند.

آمریکا به نشانه ناخشنودی از پذیرش فلسطین در یونسکو از یک ماه و نیم پیش، کمک‌های مالی خود به این نهاد را به حالت تعلیق در آورده است، کمک‌هایی که در سال به هشتاد میلیون دلار می‌رسد و حدود ۲۲ درصد از مجموع کل بودجه یونسکو را در برمی‌گیرد.

از هم اینک نشانه‌های عواقب تعلیق کمک‌های مالی آمریکا به یونسکو پدیدار شده است؛ یونسکو ماه گذشته اعلام کرد که هیچ پروژه جدیدی را در هیچ جای جهان راه‌اندازی نخواهد کرد و بدین ترتیب، یونسکو مجبور به پرداخت بهایی بسیار سنگین بابت حمایت از عضویت فلسطین شده است.

یونسکو فعلاً از بودجه اضطراری خود که تنها ۳۰ میلیون دلار است، برای ادامه حیاتش استفاده می‌کند و در وب‌سایت خود خطاب به کشورهای جهان و هواداران عادی در جهان نوشته است: «کمک مالی همین الان».

اما مجازاتی که دولت اسرائیل از پس از پذیرش فلسطین در یونسکو تعیین کرده بود لغو شد. وزیر دارایی اسرائیل انتقال پول مالیات ماهانه فلسطینی‌ها را به تشکیلات خودگردان معلق کرده بود، ولی با بروز نگرانی اسرائیل از عواقب امنیتی این تصمیم و وخیم‌تر شدن وضعیت زندگی فلسطینی‌ها در کرانه باختری دو هفته پیش این تصمیم خود را پس گرفت.

آمریکا و اسرائیل می‌گویند که پذیرش عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل و سایر نهادهای آن، باید برآمدی از پیمان نهایی صلح میان اسرائیل و فلسطینی‌ها باشد و نه گام‌های «یک‌جانبه» فلسطینی.

فلسطینی‌ها می‌گویند که در نبود روند صلح، امید به دستیابی به پیمان صلح در حال حاضر از بین رفته است و بازگشت خود را به مسیر مذاکرات به قطع کامل ساخت و سازهای اسرائیلی در سرزمین‌های فلسطینی مشروط کرده‌اند. ایندر حالی است که اسرائیل طرح ساخت هزاران خانه دیگر را به تازگی تصویب کرده است.