اقتصاددان: حدود ۲۰ میلیون از یارانه‌ها حذف خواهند شد

محمدرضا فرزین، دبیر ستاد هدفمندی یارانه‌ها، روز سه‌شنبه گفت اقشاری که از نظر دولت مرفه هستند باید از گردونه دریافت یارانه نقدی خارج شوند. او شمار این افراد را در حدود ۱۰ میلیون نفر برشمرد.

به گفته دبیر ستاد هدفمندی رایانه‌ها، ده میلیون نفر از جمع ۷۴ میلیون نفری که هم اکنون در ایران یارانه می‌گیرند، حذف خواهند شد.

گزارش بابک غفوری آذر را بشنوید

محمدرضا فرزین دوشنبه شب در تلویزیون دولتی ایران، این ده میلیون نفر حذف شده را کسانی معرفی کرد که میزان یارانه دریافتی‌شان پنج تا ده درصد درآمدشان را تشکیل می‌دهد.

آقای فرزین گفته است که از نظر دولت این افراد مرفه محسوب می‌شوند و نیازی به دریافت یارانه ندارند.

بر این اساس با توجه به یارانه ۴۵ هزار تومانی فعلی دولت ایران، افرادی که درآمدشان ۴۵۰ هزار تومان به بالاست، مشمول دریافت یارانه نخواهند شد.

جمشید اسدی، اقتصاددان در پاریس، درباره تبعات حذف این افراد از چرخه دریافت یارانه بر اقتصاد و جامعه ایران به رادیوفردا می‌گوید:‌

جمشید اسدی: به دو دلیل هرگز تعجب نمی‌کنم که دولت مجبور شده است به این صراحت اعلام کند که حدود ده میلیون نفر از دریافت یارانه نقدی محروم خواهند شد.

نخست این که درآمد دولت از حذف یارانه‌ها آن قدر نخواهد بود که بتواند آن چه را که قول داده است پرداخت نماید. دوم این که هزینه‌های جاری دولت به شدت بالا رفته است و حتی بیشتر از میزان درآمد دولت شده است.

از آن سو درآمد نفت هم کاهش پیدا کرده و در نتیجه دولت نمی‌تواند قولی را که داده عملی کند.

تازه الان حدود ده میلیون را اعلام کرده‌اند، اما من فکر می‌کنم که حدود ۲۰ میلیون و حتی بیشتر محتمل‌تر است.

پیامد آن این خواهد بود که با حذف یارانه‌ها به شدت هزینه‌ها بالا رفته، گرچه قرار بود با یارانه نقدی این مسئله جبران شود، ولی به تدریج شمار بیشتری از شهروندان ایرانی از دریافت یارانه کنار گذاشته می‌شوند و محروم خواهند شد.

اما علاوه بر این دقت کنید که بیکاری در کشور رشد کرده و میزان تولید و سطح اشتغال هم کاهش یافته است. کشور آن چنان با بی‌اعتباری روبه‌روست که هر کسی هم که پولی دارد، آن را سعی می‌کند به خارج از پول ملی، یعنی به ارز و سنگ قیمتی تبدیل نماید.

محمدرضا فرزین درباره شیوه اجرای حذف افراد، به گفته او، مرفه گفته است که دولت در گام نخست با شناسایی این افراد و با ارسال نامه به آنها، خواستار کناره‌گیری داوطلبانه آنها از دریافت یارانه می‌شود و در گام‌های بعدی از روش‌های دیگری استفاده خواهد کرد.

تصمیم به حذف ده میلیون نفر از دریافت یارانه نقدی در حالی اعلام می‌شود که در ابتدای اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها، اعلام شده بود که روش خوشه‌بندی اقشار مختلف برای تعیین میزان یارانه تعلق گرفته به آنها به کار گرفته خواهد شد.

اما سرانجام اعلام شد که به همه مردم یارانه داده خواهد شد. آن زمان گفته شد که به دلیل نبود تحلیل دقیقی از وضعیت معیشتی مردم، این روش کنار گذاشته شده است.

آقای اسدی در پاسخ به این سوال که آیا هم اکنون دولت به تحلیل دقیقی از وضعیت معیشتی مردم رسیده است یا نه، می‌گوید:

جمشید اسدی: ما یک آمار بیمه‌های اجتماعی داشتیم که لابد تعداد کسانی را که کمک دریافت می‌کنند، در اختیار داشت. یک آماری از سوی افراد تحت پوشش کمیته‌های امداد وجود داشت که آن هم بخشی از آمار موجود محسوب می‌شد، به علاوه آماری که در اختیار خود سازمان آمار بود.

با وجود این اگر به خاطر داشته باشید، آقای احمدی‌نژاد مقداری پرسش‌نامه تهیه کرد تا از همه خانواده‌ها در این مورد یک سری اطلاعات و داده‌هایی جمع‌آوری کند.

اما سوال اینجاست که بر چه مبنایی قرار بود چه کسانی این یارانه نقدی را دریافت کنند و چه کسانی بر چه مبنایی مشمول حال‌شان نمی‌شد؟ بر چه مبنایی و از چه زمانی می‌خواستند آن را حساب کنند؟

این شد که خودشان این طرح را کنار گذاشتند. چرا که شدنی نبود. اما حالا دوباره دارند صحبت از این می‌کنند که کسانی که ثروتمند هستند و توانایی دارند، اعلام کنند و این درآمد را دریافت نکنند.

التبه من نمی‌دانم در ‌‌نهایت بر چه مبنایی این مسئله پایه‌ریزی خواهد شد. گمانه‌ای که من پیش از این زده‌ام و کماکان بر آن پای‌بند هستم این است که با افول بسیار شدید دارایی دولت و در حقیقت ناتوانی دولت برای پرداخت یارانه‌ها، تنها به کسانی یارانه خواهند داد که در حقیقت مرید و پیرو دولت باشند،‌ یعنی بدنه اجتماعی دولت باشند.

می‌دانید که دولت حتی قبل از این که وارد این بحران‌ها بشود، سهم یارانه نقدی بخش صنعت را نداده است.

دبیر ستاد هدفمندی یارانه‌ها در گفت‌و‌گوی اخیرش همچنین از موفقیت‌آمیز بودن طرح هدفمندی یارانه‌ها صحبت کرده و گفته است که با اجرای این طرح فاصله طبقاتی شهرنشینان و روستاییان کاهش یافته و وضع درآمدی ۸۰ درصد مردم جامعه بهبود یافته است.