طبق اعلام دولت کمتر از ۲۰ درصد تا افتتاح فاز نخست آزادراه تهران-شمال فاصله داریم. با افتتاح این قطعه مسیر فعلی تهران تا چالوس حدود ۶۰ کیلومتر کوتاه‌تر می شود.
در دهه هفتاد طرح ساخت آزادراه تهران شمال به منظور ایجاد مسیری کوتاه و امن و با هدف کاهش تلفات و سوخت تصویب شد. عملیات ساخت این آزادراه از سال ۷۶ یعنی بیست سال پیش کلید خورد. با وجود وعده‌های مختلف اما تا سال ۸۶ تنها ۶۴ درصد پیشرفت فیزیکی داشت.
سرانجام با وجود اختلافات فراوان بین وزارت راه و شهرسازی وقت و بنیاد مستضعفان به عنوان شریک در این پروژه، قطعه چهارم آزادراه تهران – شمال با ۲۰ کیلومتر طول به عنوان کوچکترین قطعه افتتاح شد. افتتاحی که پر از حاشیه بود.
رسانه هایی مانند ایسنا در آن زمان گزارش دادند که این قطعه برای زیر بار ترافیک رفتن استاندارد و کامل نیست و کاستی هایی دارد که رانندگی در آن قطعه را خطر آفرین می کند اما دولت دهم برنامه داشت پیش از انتخابات ریاست جمهوری دوره یازدهم بخشی از این پروژه را افتتاح کند.
به این منظور در اسفند ماه ۹۱، مسئولان دولتی با بیان اینکه «قطعه چهار به منظور بهره‌برداری مسافران نوروزی به طور موقت زیر بار عبور ترافیک رفته است»، ۲۰ کیلومترِ پایانی آزادراه تهران-شمال را بدون نور، و آسفالت استاندارد برای تردد باز کردند. و افتتاح آن اواخر فروردین ۹۲ توسط احمدی نژاد انجام شد.
حسن روحانی در دوران تبلیغات انتخاباتی برای دور یازدهم ریاست جمهوری دربین موضوعات عمرانی، تکمیل و راه اندازی آزادراه تهران – شمال را وعده داد. از زمان تکیه دادن عباس آخوندی به کرسیِ وزارت راه و شهرسازی در دولت حسن روحانی، وی نیز بر تکمیل این طرحِ عمرانی تاکید داشت.
در چهار سال گذشته بارها خبرهایی از وضعیت پیشرفت فیزیکی این پروژه مخابره شد. اما همچنان خبری از افتتاح نبود جز وعده هایی که می گفت به زمان زیر بار ترافیک رفتن قطعه یک از این آزادراه نزدیک می شویم.
در چند روز اخیر آزادراه تهران-شمال خبر ساز شده است. در این باره، عباس آخوندی ضمن بازدید از پروژه آزادراه تهران-شمال در گفت‌وگو با خبرنگاران، گفته است: «خوشبختانه در قطعه یک آزاد راه تهران-شمال ، ۸۳ درصد پیشرفت فیزیکی داریم و بر اساس وعده، در دولت یازدهم قطعه یک این آزاد راه افتتاح می شود.»
این روزها و در جریان سخنرانی‌های تبلیغاتی کاندیداهای ریاست جمهوری بار دیگر این پروژه مورد مناقشه قرار گرفته است. عدم راه اندازی این آزادراه دستاویزی برای محمد باقر قالیباف نامزد ریاست جمهوری دور دوازدهم شده است تا دولت فعلی را بی‌کفایت نشان دهد. در این باره قالیباف گفته است: «پیرمردها فوت کردند، بچه‌ها بزرگ شدند ولی هنوز آزادراه تهران شمال را نساختید! باید جاده را ثبت میراث فرهنگی کنید.» این اظهارات قالیباف، عباس آخوندی را به واکنش وا داشت.
آخوندی در کانال تلگرامی خود ضمنِ انتشار فیلمی از مصاحبه‌اش با خبرنگاران درباره آخرین وضعیت قطعه یک آزادراه، در پاسخ به سخنان قالیباف گفته است: «این فیلم پاسخی است به مطالب خلافی که آقای قالیباف امشب در برنامه تبلیغی خود درباره این آزادراه گفت. اظهارات ایشان گمراه‌کننده و مشحون از مطالب خلاف واقع بود.» آخوندی در فیلم یاد شده اظهار می کند که تا پایان دولت یازدهم قطعه یک آزادراه تهران – شمال افتتاح خواهد شد.
مسیر آزادراه تهران - شمال در قطعه یک از محل تقاطع غیر همسطح با بزرگراه ۷۶ متری شهید همت و بزرگراه آزادگان شروع و در امتداد دره کن پس از گذشتن از حاشیه روستای سولقان به تدریج از منطقه کوهستانی توچال عبور کرده و سپس توسط تونل بلند تالون به طول چهار هزار و ۸۵۰ متر این رشته کوه را قطع کرده و در دامنه‌های شمالی آن در منطقه دو‌آب شهرستانک قرار می‌گیرد.
این آزادراه در دره سرهنگ وارد تونل البرز به طول ۶ هزار و ۳۰۰ متر شده و در محدوده پل زنگوله خارج می‌شود. سپس با عبور از ارتفاعات البرز به موازات جاده موجود کرج - چالوس تا شهر چالوس ادامه یافته و در نهایت با یک تقاطع غیر همسطح به کمربندی نوشهر - چالوس - تنکابن متصل می‌شود.
با وجود گذشت بیست سال از آغاز ساخت آزادراه تهران شمال، همچنان برنامه‌های اجرایی این پروژه در حال تغییر است. تغییر شرکت‌های سازنده و ورود سرمایه گذاران و پیمانکاران مختلف در مقاطع زمانی متفاوت از جمله مسائلی است که نشان می دهد در اجرای این پروژه بی‌برنامگی وجود دارد. یکی از تغییراتی که در اجرای ساخت آزادراه تهران – شمال بطور مثبت به وجود آمد ، تعریف قطعه جدیدی (پنجم) برای این آزاد راه بود.
شهریورماه سال ۹۴ عباس آخوندی، با اعلام پنج قطعه‌ای شدن آزادراه گفته است: « تا پیش از این آزادراه تهران ـ شمال ۴ قطعه داشت که بتازگی قطعه پنجم برای این آزادراه تعریف شده است؛ با پایان یافتن آزادراه در قطعه چهارم، ترافیک به درون شهر چالوس منتقل می‌شد، اما با تعریف قطعه ۵، ادامه مسیر آزادراه به شبکه بزرگراهی شرق و غرب دریای خزر متصل می‌شود.»
پایان عمر هر دوره از ریاست جمهوری مصادف است با افتتاح پروژه‌های مختلف. قطعه چهار آزادراه تهران شما پایان دولت دهم افتتاح شد. حال وعده افتتاح قطعه یک را تا پیش از پایان دولت یازدهم می دهند. شاید باید همچنان برای پایان این آزادراه که هنوز افتتاح نشده پیر شده است، منتظر باشیم.
----------------------------------------------------------------------------
یادداشت‌ها و مقالات، آرای نویسندگان خود را بازتاب می‌دهند و بیانگر دیدگاهی از سوی رادیو فردا نیستند.