شرکت‌های ایرانی قصد دارند ۵۰ فروند هواپیما امبرائر از برزیل خریداری کنند. با اینکه هنوز مدل و شرکت خریدار به طور قطعی مشخص نشده است، چندین شرکت ایرانی خبر از مذاکره با این شرکت برزیلی داده‌اند.
محمدرضا خوشنویسان، معاون بازرگانی ایران ایر، به ایلنا گفته است «کارخانه‌های متفاوتی در دنیا در حوزه تولید هواپیماهای با برد کوتاه و ظرفیت پایین فعال هستند از جمله کارخانه‌ها و شرکت‌های کانادایی و برزیلی که می‌توانند هواپیماهایی با برد کوتاه و ظرفیت محدود‌تر برای پوشش مسیرهای منطقه‌ای عرضه کنند.»
عبدالرضا موسوی رئیس هیئت مدیره هواپیمایی زاگرس که یک شرکت خصوصی هوایی در ایران است گفته است «با مدیر فروش امبرائر جلسه داشتیم تا ببینیم چه هواپیماهایی را می‌توانند به ما بدهند.»
از طرفی رویترز به نقل از یکی از دستیاران رییس جمهور برزیل خبر داده است ایران علاقمند است ۵۰ فروند هواپیما از شرکت هواپیماسازی برزیلی امبرائر خریداری کند.
امبرائر پیش از این تایید کرده بود ایران علاقمند است از این شرکت هواپیما خریداری کند و مدلهای مورد علاقه‌اش در خانواده جت‌های منطقه‌ای E۱ هستند زیرا هزینه تعمیر و نگهداری پایینی دارند.
با وجود این اخبار، شرکت امبرائر چگونه شرکتی است و کدام یک از محصولات این شرکت می‌توانند برای صنعت هوایی ایران مفید باشند؟
شرکت امبرائر در سال ۱۹۶۹ توسط دولت برزیل تاسیس شد. در ابتدای دهه ۱۹۹۰ این شرکت تا مرز ورشکستگی پیش رفت، که در سال ۱۹۹۴ با آغاز فرایند خصوصی‌سازی توسط دولت برزیل، از ورشکستگی نجات یافت.
در زمینه ساخت هواپیما این شرکت پس از بوئینگ و ایرباس در زمینه تولید هواپیماهای غیر پهن پیکر قرار دارد و رقیب اصلی‌اش در جهان شرکت بمباردیر کانادا است.
البته این شرکت در ساخت هواپیمای منطقه‌ای با موتور توربوپراپ هم توانایی دارد.
شرکت ATR به تازگی موفق به فروش ۲۰ فروند از هواپیما‌هایش با موتور توربو پراپ به شرکت ایران ایر شده است این شرکت البته قرار است در صورت خواست ایران ۲۰ فروند دیگر هم به این شرکت بفروشد.
توربوپراپ نوعی موتور توربینی گازی است که در آن از گردش محور توربین برای گرداندن ملخ و ایجاد پیش‌رانش استفاده می‌شود. این نوع موتور‌ها برای هواپیماهایی با برد کم و سرعت زیر ۷۰۰ کیلومتر در ساعت مناسب و به دلیل مصرف سوخت و تعمیرات ارزان‌ترشان نسبت به موتورهای توربو فن دارای صرفه اقتصادی هستند.
این شرکت هم چنین در ساخت هواپیماهای نظامی و جت‌های خصوصی هم شرکت قوی در جهان محسوب می‌شود.
اما از میان هواپیماهای این شرکت کدام یک می‌تواند برای ایران مفید باشند؟
یکی از بزرگ‌ترین نیاز‌های صنعت هوایی ایران به هواپیماهایی با ظرفیت سرنشین ۸۰ تا ۱۴۰ نفر باز می‌گردد.
هم اکنون سه هواپیما فوکر ۱۰۰، بی‌ای‌ئی ۱۴۶ و مک‌دانل داگلاس ام‌دی-۸۰ در خطوط هوایی ایران نیاز هواپیماهای ۸۰ تا ۱۴۰ نفره را تامین می‌کنند اما نه تنها هر کدام از این هواپیما‌ها سال هاست از رده خارج شده‌اند بلکه کارخانه سازنده هر سه هواپیما هم ورشکست شده و با ادغام در شرکت‌های دیگر هم اکنون وجود خارجی ندارد.
شرکت هواپیما سازی امبرائز دارای کلاسی از هواپیما با ناE است که می‌تواند این نیاز هوایی ایران را تامین کند.
این کلاس از هواپیما‌ها با توجه امنیت و قیمت مناسبشان توانسته‌اند نظر بسیاری از خطوط هوایی جهان را به خود جلب کنند به گونه‌ای که از این مدل در خطوط هوایی معتبر جهان مانند لوفت هانزا استفاده می‌شود.
مدل E۱ و E۲ هم کلاس هستند ولی مدلهای E۲ مدرن‌تر محسوب می‌شوند و دارای موتور‌ها و سیستم‌های پروازی مدرن تری هستند و با توجه به طراحی بهترشان مصرف سوخت کمتری هم دارند.
در مدلهای کلای E چهار سری ۱۷۰، ۱۷۵، ۱۹۰ و ۱۹۵ وجود دارد که این سری‌ها تقریبا از یک پلت فرم استفاده می‌کنند ولی در طول و تعداد صندلی کمی با هم تفاوت دارند این سری‌ها به ترتیب ۸۰، ۸۸، ۱۱۴ و ۱۲۲ نفر ظرفیت دارند.
E۱۷۵ حدود ۲۹ میلیون دلار و E۱۹۵ حدود ۴۷ میلیون دلار قیمت دارد.
مدل E۲ هم که توسعه یافته مدل E۱ است در سری ۱۷۵ حدود ۴۶ میلیون دلار و در سری ۱۹۰ و ۱۹۵ به ترتیب ۵۳ و ۶۰ میلیون دلار قیمت دارند.
مدل E۲ از نظر مصرف سوخت، ایمنی و مشخصات پروازی بسیار نزدیک به هواپیمای بوئینگ ۷۳۷ مکس، پیشرفته‌ترین هواپیمای میان برد بوئینگ است با این همه قیمت
این هواپیما حدود ۴۰ میلیون دلار ارزان‌تر از بوئینگ ۷۳۷ است.
برد این هواپیما به گونه‌ای است که مسیر تهران تا دهلی در هندوستان را پوشش می‌دهد این هواپیما ظرفیت ۱۲۰ مسافر را دارد.
موتور این هواپیما توسط شرکت پرت اند ویتنی آمریکا تولید می‌شود این شرکت یکی از قوی‌ترین سازندگان موتورهای توربو فن دنیاست که از مشهور‌ترین ساخته‌هایش می‌توان به موتور هواپیماهای نظامی مانند اف ۱۴، اف ۱۵، اف ۱۸، اف ۲۲ و اف ۳۵ اشاره کرد.
البته موتور سری‌ای ۲ امبرائر با نام «پی‌دابلیو ۱۰۰۰ جی» همان موتوری است که روی هواپیماهای سری «سی» بمباردیر کانادا، ام‌آر‌جی می‌تسوبیشی و ایرباس ۳۲۱ استفاده می‌شود. این موتور فعلا یکی از پیشرفته‌ترین و کم مصرف‌ترین موتورهای توربو فن در جهان محسوب می‌شود.
گذشت از هواپیماهایی با ظرفیت ۸۰ تا ۱۲۰ نفر شرکت امبرائر دارای طیف گسترده‌ای از هواپیماهایی با ظرفیت کمتر است که می‌تواند نیاز‌های منطقه‌ای و داخلی ایران را بر طرف کند. یکی از این مدل‌ها که در شرکت‌های مختلف جهان مانند ایر کانادا هم از آن استفاده می‌شود هواپیمای امبرائر ERJ-۱۷۵ با ظرفیت ۵۰ مسافر و سرعت ۸۵۰ کیلومتر در ساعت است.
استفاده از تکنولوژی روز در کنار قیمت‌های کمتر نسبت به ایرباس و بوئینگ یکی از حسن‌های هواپیماهای ساخت برزیل برای ایران است. البته دو مزیت دیگر هم استفاده از هواپیماهای این شرکت برای ایران دارد.
اول آنکه ظرفیت و سفارش گذاری بالا در ایرباس و بوئینگ به دلیل سفارش گذاری شرکت‌ها عربی و ترک سبب می‌شود چند سال طول بکشد تا شرکت‌هایی مانند ایرباس و بوئینگ نیاز‌های هوایی ایران را تامین کنند در حالی که این نیاز را شرکت برزیلی امبرائر سریع‌تر می‌تواند تامین کند.
نکته دوم که گویا برای مفامات وزارت راه و شهرسازی ایران مهم است تولید این هواپیما‌ها در ایران است که بر اساس برخی اخبار مقامات شرکت امبرائر حاضر شده‌اند بخشی از این هواپیما‌ها را در ایران بسازند.