با آغاز فصل زمستان در ایران، تنور انتخابات هر روز گرمتر میشود. متقاضیان ثبت نام در انتخابات خبرگان رهبری تنها ۲۴ ساعت و برای انتخابات مجلس شورای اسلامی تا روز جمعه فرصت دارند، به جمع صدها نفری بپیونند که تا کنون ثبت نام کردهاند. روز سه شنبه هم نامهای آشنایی در میان ثبت نام کنندگان دیده شد.
حسن روحانی رییس جمهوری ایران هم در این روز در جمع کارکنان وزارت اطلاعات حاضر شد و اشاراتی به موضوع رد یا تایید صلاحیتها کرد. آقای روحانی گفت نباید نسبت به افراد قضاوتهای نادرست و خارج از معیار قانون، اعمال شود و نباید اجازه داد عدهای بخواهند براساس علاقمندیهای خود به افراد و یا جناحی خاص، معیارهای قانونی را نقض کنند.
Your browser doesn’t support HTML5
حزب ندای ایرانیان که صادق خرازی آن را هدایت میکند، با اعضایی جوان، به ستاد انتخابات آمد و حضور خود در انتخابات مجلس شورای اسلامی را کلید زد. محمدرضا عارف دیگر چهره اصلاح طلب و نامزد در انتخابات پیشین ریاست جمهوری، از دیگر ثبت نام کنندگان بود. صادق آملی لاریجانی رییس قوه قضاییه و علی فلاحیان، وزیر پیشین اطلاعات از طیف اصولگرایان به صف متقاضیان ثبت نام در انتخابات خبرگان رهبری پیوستند. چند تن از وزرای دولت محمود احمدینژاد هم که برخی از آنها بر مستقل بودن خود تاکید کردند، وارد عرصه انتخابات شدند.
یک ثبت نام بیشتر از سایرین خبرساز شد و برخی خبرگزاریهای ایران از آن با عنوان شگفتی یاد کردند. آیت الله عبدالله جوادی آملی، که سابقه عضویت در مجالس خبرگان قانون اساسی و خبرگان رهبری را داشت، به یکباره، برای نامزدی در انتخابات خبرگان رهبری نامزد شد. روحانیای که دل خوشی از دولت محمود احمدینژاد نداشت و در سال ۸۸ از امامت جمعه قم استعفا کرد.
اما یک ثبت نام بیشتر از سایرین خبرساز شد و برخی خبرگزاریهای ایران از آن با عنوان شگفتی یاد کردند. آیت الله عبدالله جوادی آملی، که سابقه عضویت در مجالس خبرگان قانون اساسی و خبرگان رهبری را داشت، به یکباره، برای نامزدی در انتخابات خبرگان رهبری نامزد شد. روحانیای که دل خوشی از دولت محمود احمدینژاد نداشت و در سال ۸۸ از امامت جمعه قم استعفا کرد.
رضا علیجانی، تحلیلگر سیاسی در فرانسه، درباره تاثیر این نامزدی بر فضای انتخابات بر این باور است: «آقای جوادی آملی مدرسی بزرگ و مرجع در حوزه است. او از سال ۸۸ به بعد هم به نوعی فاصله گرفته بود. هر چند آقای مومن هم همین کار را کردند و ثبت نام کردند اما در سطح آقای جوادی آملی تا به حال کسی ثبت نام نکرده بود و این میتواند فضا را مساعد کند تا برخی از روحانیون در شهرستانها و تهران- به ویژه در مشهد و یا اصفهان که کلانشهر هستند – که سطح خود را بالاتر از شرکت در انتخابات میدانستند، حال تشویق شوند برای اینکه ثبت نام کنند».
دلیل اهمیت انتخابات مجلس خبرگان رهبری، نه نظارت بر رهبر کنونی، بلکه انتخاب رهبر آینده جمهوری اسلامی است.رضا علیجانی، تحلیلگر سیاسی در پاریس
آقای علیجانی در پاریس، همانند بسیاری از ناظران فضای سیاسی ایران، انتخابات مجلس خبرگان رهبری را با حساسیت بیشتری دنبال میکند و معتقد است، دلیل اهمیت انتخابات مجلس خبرگان رهبری، نه نظارت بر رهبر کنونی، بلکه انتخاب رهبر آینده جمهوری اسلامی است.
تا کنون، افرادی چون حسن روحانی، اکبرهاشمی رفسنجانی، محمد تقی مصباح یزدی، محمد یزدی و دو نوه آیت الله خمینی، حسن خمینی و مرتضی اشراقی برای نامزدی ثبت نام کردهاند. کسانی که خود و طیف پشتیبانشان، در تلاشند تا رایی در انتخاب رهبر آینده داشته باشند. رضا علیجانی در پاریس دراینباره میگوید: «انتخابات مجلس خبرگان، شبیه انتخابات در کلیسای کاتولیک رم است. یک نوع انتخاب درون روحانیتیست و روحانیت هم اخلاقی محافظه کارانه دارد و در ایران همه روحانیت دولتی و حکومتی نیستند. آنها که پیشتر سوابق درون حکومتی داشتند حداقل در چند سال اخیر، به ویژه از سال ۸۸ به بعد، نارضایتی بیشتری از آقای خامنهای پیدا کردند اما با روحیه محافظه کاری و ملاحظه کاریای که در درون روحانیت وجود دارد، این نارضایتی را محفوظ نگه داشتند که سر بزنگاه این نارضایتی خود را نشان خواهد داد و میتواند در انتخاب رهبر بعدی خود را نشان دهد».
هنوز فهرست چند صد نفره متقاضیان کاندیداتوری در دو انتخابات مجلس خبرگان و مجلس شورای اسلامی کامل نشده است. هنوز سیاست ورزان ایرانی، فرصت دارند تا به جمع سایرین بپیوندند و شانس خود را در این زمینه بسنجند. خصوصا با توجه به زمان باقی مانده برای انتخابات مجلس شورای اسلامی، هنوز نمیتوان ترکیب بندی متقاضیان را به صورت دقیق ارزیابی کرد. اما یک چیز مشخص است و آن اینکه همه این افراد، باید از فیلتر نظارت استصوابی و بررسی شورای نگهبان عبور کنند.
رضا علیجانی انتخابات را سه ضلعی میبیند. جامعه مدنی که او معتقد است دولت داعیه حمایت از آن را دارد. مردم که شرکت کننده هستند و رهبر و شورای نگهبان.
شورایی که در کنار رهبری، یکی از اضلاع انتخابات است. رضا علیجانی انتخابات را سه ضلعی میبیند. جامعه مدنی که او معتقد است دولت داعیه حمایت از آن را دارد. مردم که شرکت کننده هستند و رهبر و شورای نگهبان. آقای علیجانی دراینباره به رادیوفردا میگوید: «بازی ضلع جامعه مدنی و احزاب سیاسی تقریبا روشن است. اما سیاست ضلع بعدی که ضلع اصلی هم هست، یعنی رهبر و شورای نگهبان مشخص نیست. خیلی از گمانه زنیها به این سمت است که در انتخابات مجلس نیمبند و در انتخابات خبرگان سختگیری بیشتری خواهد شد. البته با توجه به نحوه ثبت نامهایی که شده به نظر میرسد که کار شورای نگهبان برای به کارگیری تیغ نظارت استصوابی هم در رابطه با انتخاب خبرگان چندان آسان نخواهد بود.
با پایان ثبت نام برای خبرگان در روز چهارشنبه و برای مجلس شورای اسلامی در روز جمعه، ایرانیها باید حدود یک ماه صبر کنند، تا با اعلام نتایج بررسی صلاحیتها، وارد فضای اصلی انتخابات شوند.