یارانه‌ها؛بحث داغ روزنامه‌های ایران

واکنش‌های رسمی به وعده برخی از کاندیداهای دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری مورد توجه شماری از روزنامه‌های ایران قرار گرفته و روزنامه بهار در تیتر یک خود نوشته است: «یارانه۲۵۰ هزار تومانى= بنزین ۶ هزارتومانى».

به نوشته این روزنامه محمدباقر نوبخت سخنگوى دولت یازدهم روز سه شنبه در واكنش به وعده هاى انتخاباتى مبنى بر پرداخت ۲۵۰ هزار تومان يارانه گفته است: «اگر يارانه بخواهد ۲۵۰ هزار تومان باشد تقريبا بايد قيمت حامل هاى انرژى شش برابر شود» و کسانی که «اين حرف‌ها را بيان مى كنند حداقل بگويند اين يارانه ۲۵۰ هزار تومانى قرار است از چه جاهايى تامين شود.»

روزنامه بهار همچنین از قول سخنگوی دولت نوشته «در سال ۹۲ رشد منفى ۶ (-۶) بوده و الان مثبت شده، آيا كارهاى انجام شده از سال ۹۲ تا الان مورد توجه قرار گرفته است. وقتى شما به الان مى گوييد بحران پس به سال ۹۲ چه مى گوييد كه تورم بالاى ۴۰ درصد و رشد منفى ۶ بود، آيا آن بحران نبود؟»

روزنامه اعتماد هم در تیتر یک شماره چهارشنبه خود با عنوان «بلای وعده‌های نجومی» نوشته است: «محمدباقر نوبخت در جلسه هفتگي خود با اصحاب رسانه به تفصيل به مهم‌ترين شعارهای انتخاباتی رقبای رييس دولت يازدهم پرداخت» و «افزايش سه برابری يارانه‌ها را تنها به شرطی امكان‌پذير دانست كه قيمت حامل‌های انرژی را شش برابر زیاد» شود.

به نوشته این روزنامه «سخنگوی دولت طبق آمار و مستند به احكام ديوان محاسبات»، گفت که «كل فروش شركت پالايش و پخش ٣٦ هزار و ٨٠٠ ميليارد تومان است اما همه را كه نمی‌تواند بين مردم تقسيم كند. سهم سازمان(هدفمندی یارانه ها) از شركت پالايش و پخش ٢٣ هزار و ٩٠٠ ميليارد تومان است. سهم شركت گاز در اين محاسبه ١٥ هزار و ٤٠٠ ميليارد تومان و شركت برق ١٦ هزار و ٧٠٠ ميليارد تومان است كه در مجموع ٦٩ هزار ميليارد تومان می‌شود كه سهم شركت برق برای سرمايه‌گذاری در بخش خود در نظر گرفته شده و از اين محاسبات كنار رفت. بنابراين با احتساب كسورات قانونی ٣٦ هزار و ٤٠٠ ميليارد تومان باقی می‌ماند كه سازمان هدفمندی يارانه‌ها می‎تواند آن را در اختيار داشته باشد.»

اعتماد از قول محمدباقر نوبخت نوشته است: «در سال ١٣٩٥، ٤١ هزار ميليارد تومان يارانه نقدی پرداخت شد و علاوه بر آن ٤٨٠ ميليارد تومان به موضوع سبد امنيت غذايی و ٥٠٠ ميليارد تومان به موضوع سلامت اختصاص داده شد. پس كل پولی كه (دولت برای یارانه ها) در اختيار دارد٣٦ هزار و ٤٠٠ ميليارد تومان اما پرداختی آن ٤٢ هزار ميليارد تومان است و مابه‌التفاوت آن را از خزانه برداشتيم.»

مهدی پازوکی، اقتصاددان، طی یادداشتی با تیتر «افزایش یارانه‌ها، وعده‌ای توخالی» در روزنامه آرمان درباره وعده کاندیداهایی چون محمدباقر قالیباف و ابراهیم رئیسی مبنی افزایش یارانه نقدی نوشته است: «طی دهه‌های اخیر پدیده‌ای تحت عنوان شارلاتانیسم وارد اقتصاد ایران شده است، شارلاتانیسم و یا به‌تعبیری وعده‌های دورغ و عوام‎فریبانه اقتصادی پدیده‌ای است که در چارچوب آن افراد بدون تفکر کارشناسی به مردم وعده‌هایی می‌دهند که معلوم نیست این وعده‌ها و شعارها بر اساس چه تفکری داده می‌شود؛ وعده‌هایی که نه‌تنها تاثیری مثبت بر اقتصاد ایران و وضعیت تهیدستانن و طبقه ضعیف ندارد، بلکه جامعه را دچار تلاطم می‌کند.»

یادداشت نویس روزنامه آرمان با تاکید براینکه «در حقیقت با ۴۵‌هزار تومان( یارانه نقدی) کار مفیدی در سرمایه‌گذاری اقتصادی نمی‌توان انجام داد، اما جمع کل مبلغ مذکور سالانه ۴۲هزار و پانصد‌میلیارد تومان می‌شود که این رقم بسیار هنگفت مبلغی بیش از بودجه عمرانی کل کشور است»، نوشته که «یارانه‌ها نه‌تنها در دولت دهم هدفمند نشد، بلکه منجر به به‌وجود آمدن معضلاتی در اقتصاد ایران و افزایش هزینه‌های دولت شد.»

این اقتصاددان سپس یادآوری کرده است که بودجه سال جاری کل کشور «با رقم ۲۸۲هزارمیلیارد تومان تحقق پیدا کرد که از این مبلغ ۲۰۸هزار‌میلیارد تومان آن مربوط به بودجه جاری شامل حقوق کارکنان دولت، حقوق معلمان، نیروهای نظامی و انتظامی، صندوق‌های بازنشستگی و یارانه‌ها» است و «۴۲هزار‌میلیارد تومان» هم مربوط به «بودجه عمرانی» است، «بنابراین با توجه به این وضعیت دو کاندیدای اصولگرا آقایان ابراهیم رئیسی و محمدباقر قالیباف چگونه می‌خواهند مبلغ یارانه‌ها را افزایش دهند؟»

همزمان کیهان در تیتر شماره چهارشنبه خود با تاکید براینکه «هزینه‌های دولت یازدهم بیشتر از ۵ دولت قبل بوده» است.

این روزنامه نوشته است: «گزارش‌های تفریغ بودجه در ۳سه دولت اخیر نشان می دهد در چهار سال اخیر ۸۸۰ هزار میلیارد تومان جمع مصارف عمومی دولت در بودجه‌های سال ۹۲ تا ۹۵ بوده است در حالی که مصارف عمومی دولت در بودجه‌های سال ۸۸ تا ۹۱ بیش از ۴۰۹ هزار میلیارد تومان و در بودجه‌های سال ۸۴ تا ۸۷ نیز ۲۵۷ هزار میلیارد تومان بوده» و بنابراین «در دولت یازدهم ۲ برابر دولت دهم و ۱.۵ برابر مجموع دو دولت نهم و دهم صرف بودجه عمومی شده است.»

حسین شریعتمداری، نماینده رهبر جمهوری اسلامی، در سرمقاله کیهان با تیتر «طناب شیطان»، حسن روحانی را به شدت مورد حمله قرار داده و نوشته است: «دولت یازدهم نه فقط سایه جنگ را دور نکرده است، بلکه با اظهار عجز و ناتوانی و امتیاز دادن‌های فراوان به حریف، دندان طمع دشمن را تیز کرده» است.

سرمقاله نویس کیهان تاکید کرده که دولت حسن روحانی «با ابراز ضعف و ناتوانی در مقابل آمریکا و متحدانش، آنان را به حمله نظامی تشویق هم کرده است ولی آمریکا به خوبی می‌داند که در ایران با مردم پاکباخته و رزمندگان از جان گذشته طرف است که جرأت حمله ندارد و نه با برخی از دولتمردان - فقط برخی از آنها - که حاضرند از ترس مرگ خودکشی کنند.»

روزنامه شرق اما تیتر یک خود را به اظهارات محمدجواد ظریف اختصاص داده و از قول وزیر خارجه دولت یازدهم نوشته است: «نوع انتخاب مردم مشخص می‌کند کشور در چهار سال آینده در چه مسیری حرکت خواهد کرد. برای تداوم اقتدار ایران، نیاز است سیاست‌های چهار سال گذشته ادامه یابد.»

به نوشته این روزنامه، محمدجواد ظریف با تاکید براینکه «برخی از دوستان مقداری به این موضوع آلرژی دارند که بپذیرند دیپلماسی می‌تواند تأثیرگذار باشد»، گفته است: «این دوستان تصور دارند کسانی که از دیپلماسی صحبت می‌کنند، به دیگر ابعاد اقتدار ایران توجهی ندارند؛ اما واقعیت این است که ما همین قدرت را در گذشته داشتیم و از همین امکانات برخوردار بودیم، ولی نه به هیچ اجلاس بین‌المللی دعوت می‌شدیم و نه در هیچ‌کجا کسی ما را تحویل می‌گرفت. از طرفی هر روز فشارهای جدیدی بر مردم وارد می‌شد.»

وزیر خارجه دولت یازدهم به عنوان نمونه گفته است: «درباره موضوع خرید هواپیما، نگاه کنید همین دوستانی که از خرید هواپیما با عنوان "پرواز هواپیماهای کاغذی در فضای انتخابات" نام می‌بردند، اکنون این هواپیماهای کاغذی روی زمین است و خود آقایان بر آن سوار شده‌اند.»

عباس عبدی درباره شعارها انتخاباتی محمدباقر قالیباف و ابراهيم رئیسی به روزنامه شرق گفته است: «سعی آنها این است که کسانی را که موضوع اقتصاد برایشان مهم است، جلب کنند، فقط به یک طبقه خاص توجه نکرده‌اند. در واقع در ذهن آنها کاری که احمدی‌نژاد انجام داد، نقش بسته است.»

این تحليلگر سياسی اصلاح‌طلب با اشاره به اینکه «آرای منفی در این دوره( انتخابات) زیاد است و این نشان می‌دهد تخریب دیگری، هیچ کمکی به فرد نمی‌کند» گفته است: «نامزدهای اصولگرا چون مطلبی برای عرضه ندارند و قادر نیستند که خود را ایجابی تعریف کنند، به تخریب روی می‌آورند» اما «حداقل رأی منفی آقای قالیباف حول و حوش چهل‌وخرده‌ای درصد است و همین کار قالیباف را به‌ویژه در تهران سخت می‌کند.»

روزنامه صبح نو، نزدیک به محمدباقر قالیباف، عکس یک خود را به مخالفت رئیس مجلس دهم با تیتر « انتقاد علی لاریجانی از طرح افزایش یارانه‌ها» نوشته است: «با نزدیک شدن به روز انتخابات، جبهه بندی سیاسیون، شکل واضح‌تری به خود می‌گیرد. در تازه‌ترین اظهار نظر رئیس مجلس شورای اسلامی، صراحتاً وعده افزایش یارانه‌ها را که از سوی دو تن از کاندیداهای شناخته شده مطرح شد، مورد نقد قرار داده است.»

این روزنامه همزمان در تیتر گزارش دیگری درست بالای عکس علی لاریجانی در صفحه یک خود با تاکید براینکه «دلالان سیاسی با منافع مردم مخالفند»، نوشته است: «دلالان سیاسی حاضر نیستند كمی از حق خود، فیش‌های حقوقی و پاداش‌های نجومی خود دست بكشند و سفره مردم را رنگین‌تر كنند.»

روزنامه صبح نو همچنین علی لاریجانی را متهم کرده که «از یک سو به شعارهای حمایتی منتقدان دولت نقد می‌کند و از سوی دیگر نسبت به رد صلاحیت‌های گسترده شورای شهر تهران به آرامی عبور می‌کند.»

این روزنامه نزدیک به محمدباقر قالیباف تاکید کرده «زمانی که نزدیکان علی لاریجانی ستاد تبلیغاتی اصولگرایان حامی روحانی را راه انداختند، دیگر برای جدا شدن از جبهه اصولگرایی بهانه‌ای باقی نمانده است.»

روزنامه جوان، نزدیک به سپاه پاسداران، در شماره چهارشنبه خود از قول پرویز سروری عضو اصولگرای شورای شهر تهران هیات‌های اجرایی و نظارت انتخابات شوراها را به خاطر تائید صلاحیت شماری از زندانیان سیاسی سال ۸۸ مورد نکوهش قرار داده است.

پرویز سروری به این روزنامه گفته است: «برخی افراد تائید صلاحیت شده اند كه محكوميت مؤثر دارند و بعضا سال‌ها در زندان بودند، اما دوستان ما كه افراد موجه و رزمندگان دفاع مقدس هستند، رد صلاحيت شدند» و « با توجه به اين رد صلاحيت ها، يك مهندسی انتخابات در حال شكل گيری است تا رقيب را در فراز و فرود اسير كنند.»