ایران : بالاترین نرخ بیکاری در شش سال گذشته

تظاهرات کارگران در ایران. عکس تزئینی است.

فریدون خاوند ، استاد اقتصاد در دانشگاه پاریس، در مورد افزایش نرخ بیکاری در ایران با رادیو فردا گفت و گو کرده است.

روز گذشته روزنامه «آرمان» مطلبی منتشر کرد به قلم آقای خوشچهره (که پیش از این از مدیران اقتصادی محمود احمدی نژاد بود) زیر عنوان «بیکاری معضل اصلی کشور». امروز هم در روزنامه «دنیای اقتصاد»، مطلبی منتشر شده که از اوجگیری نرخ بیکاری در ایران خبر میدهد. درباره انعکاس بیکاری در نشریات ایران ممکن است توضیح بدهید.

فریدون خاوند: دو منبعی که این رسانه های اقتصادی از آنها نام می برند یکی مرکز آمار ایران است و دیگری بانک مرکزی جمهوری اسلامی. داده های منتشر شده از سوی این دو نهاد نشان میدهند که از پاییز 1387 به بعد نرخ بیکاری در ایران شروع میکند به اوجگیری و تا آخر سال 1388 میرسد به مرز دوازده در صد و یا دقیق تر بگویم، 11.9 در صد، که بالاترین رقم بیکاری هست در شش سال گذشته. البته منابع مستقل آماری، نرخ واقعی بیکاری کشور را بالا تر ارزیابی میکنند، ولی ما در این جا تنها می پردازیم به آمار رسمی. در واقع روندی که بر پایه آمار رسمی جمهوری اسلامی از سال 1384 شروع شده بود در راه کاهش نرخ بیکاری، سال گذشته متوقف شده و بازار کار ایران حرکت معکوسی را شروع کرده است در مسیر اوجگیری نرخ بیکاری.

چه عواملی باعث میشود که نرخ بیکاری در ایران افزایش یابد؟

اوجگیری تنش در بازار کار ایران کامل قابل پیش بینی بود، به این دلیل ساده که نرخ رشد اقتصادی کشور در سال 1387 به شکل قابل ملاحظه ای سقوط کرد. البته بانک مرکزی از انتشار این شاخص خود داری میکند، ولی با استناد به گفته های منابع کاملا موثق، از جمله معاون بانک مرکزی یا چهره های شناخته شده اقتصادی مجلس، نرخ رشد ایران در سال 1387 حدود نیم در صد بوده و در سال 1388 هم به احتمال زیاد پیرامون دو در صد نوسان کرده عمدتا به دلیل سقوط سرمایه گذاری، وخامت فضای کسب و کار، تنش های حاکم بر فضای داخلی و فضای بین المللی کشور و غیره.

به عنوان یک کارشناس اقتصادی، چشم انداز بازار کار ایران را در سال جاری و چند سال آینده چگونه ارزیابی می کنید؟

بر اساس لایحه برنامه پنجم، که البته هنوز در پیج و خم دستگاه مقننه معلق مانده، قرار است نرخ بیکاری تا پنج سال دیگر برسد به هفت در صد و برای این منظور، هر سال باید یک میلیون و صد هزار فرصت شغلی در کشور ایجاد بشود. طی ده سال گذشته، بر پایه خوشبینانه ترین ارزیابی ها، میانگین شغل های ایجاد شده در کشور هر سال ششصد هزار شغل بوده. در شرایط فعلی، با توجه به این که مدیریت اقتصادی در ایران تقریبا به حالت فلج رسیده و فضای بین المللی کشور هم، به دلیل شدت گرفتن تحریم ها، دائما بد تر میشود، امید بستن به بهبود بازار کار به خوشبینی زیاد نیاز دارد.