سال ۲۰۱۳: ۱۲ ماه، ۱۲ چهره

نلسون ماندلا؛ نامی برای تاریخ

در آخرین هفته‌های سال ۲۰۱۳، مرگ او ده‌ها چهره سرشناس را از سراسر دنیا گرد هم آورد. کسانی که برای ادای احترام به یکی از محبوب‌ترین چهره‌های سیاسی عصر معاصر به زادگاه او، آفریقای جنوبی سفر کردند. رسانه‌های جهان یک صدا از او گفتند و سران کشورهایی که خود گاه تا حد جنگ با یکدیگر اختلاف دارند به ستایش او پرداختند. هیچ کس نمی‌توانست ماندلا را نادیده بگیرد.





ملاله یوسف‌زی؛ حق آموزش از آن همه است

ملاله پاکستانی تنها ۱۶ سال دارد ولی از سخنرانی در سازمان ملل متحد تا دیدار با مهم‌ترین چهره‌های سیاسی جهان مانند باراک اوباما تنها بخشی از کارنامه فعالیت‌های او در سال ۲۰۱۳ میلادی‌ست. ملاله یوسف‌زی که از ترور طالبان به خاطر اصرارش در مدرسه رفتن جان به در برد، به صدایی تبدیل شد برای همه کسانی که در سخت‌ترین شرایط خواهان حقی برابرند؛ آموزش حقی‌ست از آن همه کودکان، دختران و پسران. سازمان ملل در سال ۲۰۱۳ روزی را به نام روز ملاله نام‌گذاری کرد تا این «حق» برابر برای همگان یادآوری شود. او برنده جایزه آزادی اندیشه پارلمان اروپا، «جایزه ساخاروف»، در سال ۲۰۱۳ میلادی شد.



ولادیمیر پوتین؛ جودوکار، خلبان، کاپیتان، رئیس… بازیگر

ورود او به عالی‌ترین مقام اجرایی روسیه چند ساعت بیشتر طول نکشید. او تا صبح روز نهم ماه اوت ۱۹۹۹ رئیس شورای امنیت فدراسیون روسیه بود. اما صبح آن روز یکی از معاونان نخست‌وزیر وقت شد و عصر همان روز کفیل بوریس یلتسین، رئیس‌جمهوری. اما زمان خروج از عالم سیاست را کسی نمی‌شناسد. ولادیمیر پوتین در سال ۲۰۱۳ میلادی نه تنها رئیس‌جمهوری روسیه که یکی از مهم‌ترین بازیگران صحنه سیاسی جهان بود. از بحران سوریه گرفته تا اعطای پناهندگی به ادوارد اسنودن، پوتین برگ‌های زیادی برای بازی رو کرد. پوتین انتخاب نخست مجله «فوربز» در قدرتمندترین چهره‌های سال ۲۰۱۳ نیز بود.

ادوارد اسنودن؛ مامور سابق با مقدار زیادی اطلاعات

در سال ۲۰۱۳ میلادی دیگر همه می‌دانستند -اگر نه هنوز رسمی- که جایی هست به نام سازمان امنیت ملی در آمریکا و کار آن هم رصد انبوهی از اطلاعات است که در فضای مجازی و مکالمات بین آدم‌ها رد و بدل می‌شود. و البته نه فقط در آمریکا، بلکه حتی در کشورهای دیگر جهان و حتی بین سران کشورها. همه اینها را یک پیمانکار سابق همین سازمان رو کرد: ادوارد اسنودن. او می‌گوید همه این کارها را برای دفاع از آزادی بیان انجام می‌دهد و اکنون در روسیه پناهنده است.

پاپ فرانسیس؛ و ناگهان از آن سوی جهان

انتخاب پاپ جدید همیشه خبرساز است… اما این‌ بار رفتن پاپ قبلی و آمدن پاپ جدید آن هم برای نخستین بار از آمریکای لاتین بیش از پیش خبرساز بود. او در ضمن پس از صدها سال جانشین پاپی می‌شد که خود را «بازنشسته» کرده بود. پاپ فرانسیس از همان روز اول تصمیم گرفت تغییراتی در روال معمول واتیکان و کلیسای بزرگ کاتولیک بدهد. تنها چند ماه در مصدر یکی از بزرگ‌ترین سازوکارهای مذهبی جهان کافی بود تا به عنوان چهره سال مجله تایم نیز انتخاب شود.


آنگلا مرکل؛ خانم صدراعظم

آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان، غول تجاری اروپا، از خبرسازترین و موثرترین چهره‌های سیاسی سال ۲۰۱۳ میلادی بود. البته نام او نه فقط در سیاست‌هایی که در پیش گرفت، بلکه در موضوع شنود سران دنیا به وسیله سازمان امنیت ملی آمریکا نیز بر سر زبان‌ها افتاد. خانم مرکل در سال ۲۰۱۳ برای سومین بار صدر اعظم کشور آلمان شد تا سکان رهبری یکی از مهم‌ترین اقتصادهای دنیا را همچنان در دست نگه دارد.

عبدالفتاح سیسی؛ وزیر دفاع رئیسش را برکنار کرد

زندگی او در چند جمله می‌شود این: زاده قاهره در سال ۱۹۵۴. ورود به ارتش مصر در ۲۳ سالگی. نشستن بر مسند وزارت دفاع در سال ۲۰۱۲ و… برکنار کردن رئیسش در سال ۲۰۱۳. آن چه به یکی از خونین‌ترین بحران‌های داخلی در تاریخ مصر تبدیل شد و نه تنها مصری‌ها که حتی کشورهای دیگر جهان را نیز در حمایت یا مخالفت با او دودسته کرد. اما همه اینها در سال ۲۰۱۳ نه سرنوشت محمد مرسی، رئیس‌جمهوری مصر را پس از دستگیریش عوض کرد نه تصمیم ارتشبد سیسی را.


جرج الکساندر لوئیز؛ تولدی با میلیون‌ها بیننده

از آنجایی‌که جمعیت کره زمین هفت میلیارد نفر است و به سخت بتوان گفت «تولدی با میلیاردها بیننده» به همان میلیون‌ها بیننده قناعت می‌کنیم، هر چند پربیراه نیست اگر گفته شود «میلیاردها بیننده» چرا که کم‌تر رسانه‌ای در جهان از نشان دادن تولد کودک شاهزاده ویلیام و کیت صرف نظر کرد. بعد از ظهر روز ۲۲ ژوئیه در لندن به دنیا آمد؛ جرج الکساندر لوئیز، فرزند یکی از مشهورترین زوج‌های سلطنتی جهان، پربیننده‌ترین تولد سال ۲۰۱۳ را رقم زد.


برادران سارنایف؛ ماراتن خونین

جوهر و تامرلن سارنایف اهل چچن بودند در روسیه ولی چند سالی بود که ساکن آمریکا شده بودند. ساکن کشوری که در سال ۲۰۱۳ شاهد حمله‌ای تروریستی به ماراتن بوستن بود. انفجارهایی که جان سه نفر را گرفت، ده‌ها زخمی برجای گذاشت و بار دیگر بر نگرانی‌ها از حمله‌های تروریستی در آن کشور در فضای پس از ۱۱ سپتامبر دامن زد. برادران سارنایف -که یکی در جریان تعقیب و گریز کشته و دیگری بازداشت شد- متهم‌اند که با زودپز، میخ و بلبرینگ بمب ساختند و در جریان ماراتن بوستون منفجر کردند.


شیخه المیاسه؛ «قدرتمندترین» چهره دنیای هنر

قدرت‌مندترین چهره دنیای هنر عنوانی‌ است که مجله مشهور «آرت ریویو» برای شیخه المیاسه، خواهر امیر قطر، انتخاب کرده است. او در صدر فهرست ۱۰۰ چهره تاثیرگذار سال قرار گرفته است. اداره موزه‌های قطر، که او مدیریتش را برعهده دارد، بنا به گزارش این مجله، نزدیک به یک میلیارد دلار برای حمایت از هنر از جمله با گسترش گالری‌ها و برگزاری جشنواره‌های سینمایی خرج کرده است. این رقم نه تنها در قطر که در دیگر کشورهای دنیا نیز صرف شده است.

والتر وایت؛ مردی که وجود ندارد

والتر وایت، قهرمان سریال آمریکایی «بریکینگ بد» [به راه بد افتادن]، در عالم واقع وجود ندارد. اما «مردی که وجود ندارد» از مشهورترین چهره‌های سال ۲۰۱۳ میلادی بود. نام او در میان چهره‌های مجازی که مردم در گوگل جست‌وجو کرده‌اند در صدر فهرست قرار دارد. مجله تایم نیز او را تاثیرگذارترین چهره مجازی سال معرفی کرده است. معلم شیمی که [ماده مخدر] «شیشه» تولید می‌کرد.