جشن بزرگ کتاب ایران؛ هم فال و هم تماشا

  • علیرضا کرمانی
مصلای بزرگ تهران و بيست و دومين نمايشگاه بين المللی کتاب؛ نمايشگاهی که هر سال بسياری را از گوشه و کنار ايران برای خريد کتاب به سوی خود می‌کشاند. گروهی هم می‌آيند تا سرشان گرم شود و چرخی بزنند و بروند، هم فال است و هم تماشا.

روز سه شنبه آيين گشايش نمايشگاه برپا شد و درها از روز چهارشنبه برای ۱۰ روز به روی بازديدکنندگان باز خواهد بود.

مريم آموسا، خبرنگار حوزه فرهنگ و هنر در تهران، درباره بازگشايی اين نمايشگاه به راديو فردا می‌گويد: « امسال نمايشگاه کتاب تهران در حالی گشايش پيدا می‌کند که روز گذشته آقای صفار هرندی در نشست مطبوعاتی خود در جمع خبرنگاران اعلام کرد که در گفت و گو با ناشران به آنها گفته ايم که خيلی از کتاب‌ها را به نمايشگاه نياوريد، چون ممکن است در نمايشگاه کتاب بزرگنمايی رخ دهد و اين کتاب‌ها دردسر ساز شوند.»

به جز وزير ارشاد اسلامی، محسن پرويز، معاون امور فرهنگی وزارت ارشاد اسلامی، هم يک روز پيش از گشايش نمايشگاه گفت: « در ۱۸ دوره پيش از ما هم برخی کتاب‌ها جمع آوری می‌شد. پيش از اين به دليل بسته‌تر بودن فضا جمع‌آوری کتاب‌ها اعلام نمی‌شد، ولی ما همه را اعلام می‌کنيم. »

روز سه شنبه آيين گشايش نمايشگاه برپا شد و درها از روز چهارشنبه برای ۱۰ روز به روی بازديدکنندگان باز خواهد بود.
صادق سميعی، مدير انتشارات کتاب سرا در تهران، در گفت‌و‌گو با رادیو فردا به اين نکته اشاره می‌کند که جمع‌آوری برخی عنوان‌ها می‌تواند حتی به فروش بيشتر آن کتاب کمک کند و در اين باره می‌افزايد: « اگر کتابی به طور کلی جمع‌آوری شود، يعنی بعد از نمايشگاه هم اجازه توزيع پيدا نکند، برای ناشر ضرر است. اما اگر کتابی در نمايشگاه جمع شود و بعد از اتمام نمايشگاه در سطح شهر توزيع شود، به طور قطع فروش آن کتاب بيشتر می‌شود، چون تمام کتاب‌خوان‌های کشور را کنجکاو می‌کند که چرا اين کتاب جمع‌آوری شده است.»

اما در ايران که صنعت نشر تنها ناشران را در برنمی‌گيرد، اگر کتابی نه در نمايشگاه ديده شود و نه پس از آن اجازه فروش بيابد، تکليف نويسنده‌ها چه خواهد شد؟

مريم آموسا در پاسخ می‌گويد: « نويسنده‌های ايران نمی‌توانند فقط نويسنده باشند. برای مثال در نظر بگيريد يک نويسنده که دو سال وقت خود را پای نوشتن يک مجموعه داستان می‌گذارد، در نهايت چند درصد از قيمت آن کتاب نصيب نويسنده می‌شود؟ بنابراين بسياری از نويسنده‌ها مجبور هستند خودشان هم مولف باشند و هم ناشر.»

البته نمايشگاه بين المللی کتاب تهران امسال فقط هم جمع‌آوری کتاب نيست.

صادق سميعی در مورد مسايل ديگر نمايشگاه کتاب می‌گويد: ‌«امسال بيش از پنجاه هزار عنوان کتاب چاپ شده و اين رقم نسبت به سال‌های گذشته جهش داشته است. از اين پنجاه و چند هزار عنوان کتاب، ۳۰ هزار عنوان چاپ اول است. در اين زمينه اگر ايران را با ساير کشورها مقايسه کنيد، ايران در رده ۱۰ کشور اول ليست قرار می‌گيرد.»

بيست و دومين نمايشگاه بين المللی کتاب تهران به رسم هر سال با حضور رئيس جمهوری اسلامی گشايش يافت و امسال محمود احمدی نژاد پس از پايان آيين گشايش نمايشگاه به خبرگزاری کتاب ايران (ايبنا) گفت اگر فرصت کند کتاب خاطرات چهار سال رييس جمهوری‌اش را منتشر خواهد کرد.

...

  • به بیست و دومین نمایشگاه کتاب تهران رفته‌اید؟ می‌روید؟ نمایشگاه چه‌طور است؟