«اگر ایران پاسخ مثبت دهد، درهای جهان به رویش باز می‌شود»

مايک گيپس، رييس کميته روابط خارجی پارلمان بريتانيا

گوردون براون ، نخست وزير بريتانيا، روز سه شنبه در کنفرانسی مربوط به توسعه صنعت هسته‌ای غيرنظامی در لندن اعلام کرد که ايران مانند هر کشور ديگری حق برخورداری از فن‌آوری هسته‌ای صلح‌آميز را دارد ولی برنامه هسته‌ای اين کشور در حال حاضر غيرقابل قبول است.

صحبت گوردون براون، نخست وزير بريتانيا، در ساختمان «لندکسترهاوس» وزارت خارجه اين کشور، از يک سو درباره انرژی هسته‌ای برای مصارف صلح‌آميز و از سوی ديگر در مورد راه‌های کاهش زرادخانه‌های اتمی جهان بود.

او گفت بريتانيا و دولت کنونی ايالات متحده آمريکا هر دو خواهان از بين بردن تدريجی سلاح‌های هسته‌ای در تمام جهان هستند.

او در عين حال که توسعه و توليد انرژی هسته‌ای برای مصارف صلح‌آميز را حق مسلم ايران خواند، گفت که اگر ايران برنامه توليد سلاح هسته‌ای را دنبال کند با عواقب سخت‌تری روبه‌رو خواهد بود.

راديو فردا در رابطه با صحبت‌های گوردون براون با مايک گيپس، رييس کميته روابط خارجی پارلمان بريتانيا، که مرکب از اعضای هر سه حزب اصلی بريتانيا در دو مجلس عوام و لردهای اين کشور است، گفت‌وگویی کرده است.

منظور گوردون براون از اقدام‌های سخت‌تر در برابر ايران، کدام است؟

مایک گیپس:
من فکر می کنم منظور او به طور اخص تحريم‌های شديدتر اقتصادی در برابر ايران است. البته او کاملا و به وضوح توضيح داد که ايران مانند تمام کشورهايی که قرارداد منع ازدياد سلاح‌های هسته‌ای يا «ان پی تی» را امضا کرده‌اند، حق دارد برای مصارف صلح‌آميز انرژی هسته‌ای توليد کند. در اين مورد هيچ کشوری مخالف ايران نيست. آن چه ايران بر اساس همين قرارداد حق توليد آن را ندارد، سلاح هسته‌ای است. ايران با امضای اين قرارداد بين‌المللی تعهد کرده است سلاح هسته‌ای توليد نکند.

موضوع ديگری که آقای بروان در کنفرانس وزارت خارجه به آن اشاره کرد، اين است که جامعه بين‌المللی به کشورهايی که خواهان کسب انرژی برای مصارف صلح‌آميز هستند کمک می‌کند تا به آن دست يابند.

گوردون براون چه راه تازه‌ای را جست‌وجو می‌کند که قبلا در پيش گرفته نشده بود؟

چون چنين پيشنهادها و صحبت‌هايی از مدت‌ها پيش مطرح شده است و آقايان بلر، بوش و اکنون براون و اوباما همين پيشنهادها را بارها مطرح کرده‌اند، ولی نتيجه‌ای نگرفته اند. باراک اوباما اين راه را به روشنی بيان کرده است. او به ايران گفت اگر مشت‌های گره کرده را باز کنيد، ما پای ميز مذاکره می‌نشينيم و درباره تمام اين مسايل به بحث و گفت‌وگو می‌پردازيم. آقای براون نيز همين راه را دنبال می‌کند. به نظر من به نفع دولت و همچنين تمام مردم ايران است که با جامعه جهانی وارد گفت‌وگو شوند و خود را از بقيه جهان منزوی نکنند.

اگر دولت ايران به اين گفت‌وگوها که علاوه بر اوباما از سوی خاويار سولانا، از سوی اتحاديه اروپا و اکنون هم از طرف گوردون براون مطرح شده پاسخ مثبت دهد، درهای تمام جهان به روی آن باز خواهد شد.

آقای براون در صحبت خود گفت راه غير هسته‌ای کردن جهان راه دشواری است و بايد قدم به قدم دنبال شود.

آن طور که کارشناسان می‌گويند ايران چند قدمی بيشتر با توليد بمب هسته‌ای فاصله ندارد. آيا سياست قدم به قدم نتيجه عکس به همراه نمی آورد و پيش از اين که به نتيجه برسد، ايران به سلاح هسته‌ای دست نخواهد يافت؟

درباره اين که ايران چه زمانی به سلاح هسته‌ای دست خواهد يافت، نظرات متفاوتی وجود دارد. درحال حاضر می‌دانيم ايران به شدت در حال غنی کردن اورانيوم است، اين موضوعی است که آژانس اتمی به ما می‌گويد. به علاوه آژانس به ما می‌گويد که ايران برنامه‌های خود را پنهانی دنبال کرده و مفاد قرارداد ان پی تی را رعايت نمی‌کند. آن چه جامعه بين‌المللی از ايران می‌خواهد آن است که به تعهدات خود عمل کند و درباره برنامه هسته‌ای خود شفاف باشد. تنها از اين راه است که نظر جامعه جهانی نسبت به ايران تغيير خواهد کرد.

آقای براون در صحبت خود در «لندکستر هاوس» گفت برای تحريم‌ها در برابر ايران بايد طرح تازه‌ای ريخت .

در حال حاضر سه نوع تحريم در برابر ايران وجود دارد؛ تحريم‌هايی که بر مبنای قطعنامه‌های شورای امنيت سازمان ملل تعيين شده و به آن عمل می‌شود، تحريم‌هايی که از سوی جامعه اروپا تعيين شده و تحريم‌هايی که ايالات متحده آمريکا به طور يک جانبه اعمال می‌کند.

من معتقدم منظورآقای براون از اين طرح تازه، آن است که شورای امنيت سازمان ملل بايد در نوع تحريم‌های خود تجديد نظر کند و آنها را متوجه افراد، شرکت‌ها و محصولات خاص در درون نظام ايران کند.

البته ما اميدواريم اين نوع تحريم‌ها لازم نشود و پيش از اعمال آن، دولت ايران همکاری‌های لازم با جامعه بين المللی را قبول کند.

اگر در انتخابات آتی ايران دولت آقای احمدی نژاد يا دولتی مشابه آن روی کار آيد، اميد شما به همکاری ايران به جای خود باقی خواهد ماند؟

اين بستگی به نظر دولتی که انتخاب می‌شود خواهد داشت. تصميم به اين که چه کسی به رياست جمهوری ايران برسد، بر عهده جامعه بين‌المللی نيست. هر کسی که به قدرت برسد چه انتخاب مردم باشد و چه از پيش تعيين شده باشد، بايد بتواند واقعيت‌های جهانی را درک کرده و به تعهدات بين المللی خود عمل کند و گرنه ايران را در برابر جامعه جهانی قرار خواد داد.