شیشه برای مردن؛ تغییر الگوی مصرف مواد مخدر در ایران

کانال‌ها؛ محل تجمع معتادان

يک مقام مسئول در بخش ستاد مبارزه با مواد مخدر نيروی انتظامی، از تحقيقی خبر داد که بر اساس آن مشخص شده يکی از دلايل افزايش اعتياد به خصوص به موادی چون شيشه يا کريستال عدم رضايت جنسی است. او از رشد دست کم ۳.۶ درصدی اعتياد و مصرف «کريستال» در سال های ۱۳۸۳ تا ۸۶ خبر داده که بر اساس تبليغات اينترنتی با تصور تقويت قوای جنسی همچنان رو به افزايش است.

متامفتامين که به آن شيشه يا کريستال گفته می شود يک ماده مخدر و شيميايی مصنوعی است که محرک قوی اعتيادآوری است و بر روی سيستم عصبی انسان تاثير شديدی می گذارد.



دکتر توماش پالنچک که در يک مرکز روان درمانی در پراگ کار کرده و سال هاست در زمينه تاثيرات مواد مخدر روی اعصاب و روان پژوهش می کند، دليل اصلی استفاده از کريستال در بسياری از کشورها از جمله جمهوری چک را دسترسی ساده و مراحل ساخت آسان آن و همين طور قيمت پايينش در مقايسه با بقيه مواد مخدر از جمله کوکايين می داند.

اين پزشک و محقق در زمينه مواد مخدر درباره تاثير کريستال بر روی قوای جنسی می گويد: « بر اساس برخی تحقيقات، ماده مخدر شيشه می تواند نياز و فعاليت جنسی را به شکل غيرعادی افزايش دهد، اما مشکل اينجا است که مصرف بسياری از متامفتامين ها می تواند باعث افزايش نياز جنسی، افراط و از خود بيخودی خطرناکی شود. »

کريستال می تواند زمان ارضای جنسی را در رابطه جنسی هم در مرد و هم در زن به شدت عقب بيندازد، ولی به گفته اين پزشک همين مسئله می تواند بسيار خطرناک باشد.

دکتر توماش پالنچک می گويد «در دنيا بيشتر کوکائين به منظور مسايل جنسی استفاده می شود و متامفتامين برای مسايل جنسی کاربردی ندارد.»

اين محقق در زمينه مواد مخدر درجمهوری چک، درباره عوارض استفاده از يک ماده شيميايی مثل شيشه يا کريستال به عنوان ماده مخدر به راديو فردا می گويد: «سردردهای بسيار شديد، حالت تهوع، تپش شديد قلب، سرگيجه، بالا رفتن فشار خون و حرارت بدن، لرزش دست ها و بسياری موارد ديگر از عوارض استفاده از اين ماده مخدر است. استفاده از کريستال با دوز بالا در رگ های مغزی تاثير می گذارد و می تواند باعث سکته قلبی و مغزی و مرگ شود.»

آقای پالنچک می افزايد: « گاهی اين عوارض روی جوان کاملاً سالم خودش را در دراز مدت کمتر نشان می دهد، اما در کنار اعتياد او می تواند منجر به سکته شود. افسردگی، اضطراب، پرخاشگری و بيماری های روانی در کنار اختلال گفتاری و کلامی و بی خوابی فراوان از ديگر عوارضی است که افراد در کوتاه مدت در اثر استفاده از شيشه به آن مبتلا می شوند.»

گفته می شود در ايران برخی از نوجوانان برای کاهش وزن از اين ماده شيميايی استفاده می کند. دکتر توماش پالنچک اين موضوع را تاييد کرده و می گويد: « اين ماده می تواند بی اشتهايی و در نتيجه سوء تغذيه و کم وزنی مفرط بياورد، ولی اين کم وزنی در حد بيماران آنارکسيا که به بی اشتهايی کامل مبتلا می شوند پيش خواهد رفت و باعث عوارض قلبی هم می شود. »

اما در کنار اين همه عوارض چرا باز هم بايد سراغ چنين ماده ای رفت؟

دکتر پالنچک توضيح می دهد: « بستگی به شخصيت و ژنتيک افراد مصرف کننده دارد و اين که چقدر ماده برای چه زمانی مصرف شده است. اينها عواملی هستند که باعث می شود فرد دوباره به سراغ ماده ای برود که مصرفش برای اولين بار در او احساس سرخوشی، شادمانی و از خود بيخودی ايجاد کرده است.»

قيمت شیشه در سال گذشته هر کيلوگرم ۱۲۰ ميليون تومان بوده و با کاهش ناگهانی قيمت اکنون يک کيلوگرم از آن بين ۱۰ تا ۱۵ ميليون تومان قيمت دارد.
رئيس پليس مبارزه با مواد مخدر ايران چندی پيش آماری از کشفيات مواد مخدر شيشه در ايران اعلام کرد و گفت: « در سال ۸۶ پليس ۴۲ کيلوگرم شيشه کشف کرده بود اما اين آمار در سال ۸۸ به ۹۵۱ کيلوگرم رسيد». اين درحالی است که قيمت اين ماده مخدر صنعتی در سال گذشته هر کيلوگرم ۱۲۰ ميليون تومان بوده و با کاهش ناگهانی قيمت اکنون يک کيلوگرم از آن بين ۱۰ تا ۱۵ ميليون تومان قيمت دارد.

علی جزنی، پزشک در تهران، دليل استفاده و گرايش بيشتر به مواد مخدر شيميايی را علاوه بر قيمت ارزان تر آن نسبت به سال های گذشته موارد ديگری هم می داند و به راديو فردا می گويد: « متاسفانه درچند سال اخير اتفاق بدی رخ داده و آن هم تغيير الگوی مصرف مواد است که عمدتاً از مصرف مواد مخدری که حالت سنتی تر داشت به سوی مصرف مواد روانگردان رفت. وقتی فروشندگان احساس کردند اسم هرويين به خودی خود ترسناک است و ممکن است بازدارندگی ايجاد کند، آمدند با فعل و انفعالات شيميايی روی ماده اوليه هرويين يعنی دی استيل مورفين آن را از حالت پودر به حالت سنگ يا کريستال تبديل کرده و به اسم مجعول کراک ارائه کردند.»

مسعود که سال ها به انواع مواد مخدر اعتياد داشته استف درمورد استفاده از شيشه يا کريستال در ايران می گويد: « طی يک پروسه زمانی شش يا هفت ماهه ممکن است شخص متوجه شود دارد کم کم گرفتار می شود. ولی درمورد کراک و شيشه اين طور است که حتی همان بار اول مصرف هم احتمال اين که برای هميشه گرفتار شوی وجود دارد. سنگ جزو مواد نيروزا است و در صنف راننده که نياز دارند شب را بيدار بمانند رايج است. الان شيشه هم همان کار را می کند و بعد از مصرف شيشه تا ۴۸ ساعت به خواب نمی روی. مصرف شيشه حدود ۸۰ هزار تومان در روز هزينه دارد و اين مبلغ ۴۰ برابر قيمت همان مقدار ترياک است. يعنی ممکن است يک گرم شيشه را به قيمت ۸۲ هزار تومان تهيه کنيد در حالی که قيمت پنج گرم ترياک که مصرف يک روز آدم معتاد است پنج هزار تومان است. من سال ۸۰ آخرين سالی بود که مواد مصرف می کردم و همين مقدار را هشت يا ۱۰هزار تومان می خريدم.»

ميزان مصرف ماده شيميايی به نام شيشه فقط در ايران افزايش پيدا نکرده است بلکه در بسياری کشورها، جوانان به مصرف چنين ماده ای روی آورده اند.

همچنين رئيس پليس مبارزه با مواد مخدر ايران اعلام کرده درحال حاضر حدود ۱۰۷ نفر ازاتباع ايرانی به اتهام حمل مواد مخدر صنعتی به خصوص شيشه در زندان های اندونزی، ۷۵ نفر در زندان های مالزی و ۸۷ نفر در زندان های تايلند به سر می برند.

آزاده کيان، جامعه شناس مقيم فرانسه که سال ها در زمينه اعتياد در ايران تحقيق کرده است، دليل علاقه و روی آوردن جوانان در ايران به چنين ماده مخدری را چيز ديگری می داند و می گويد: « آن طور که از تخقيقات من برمی آيد دليل اصلی گرايش آحاد جامعه به خصوص جوانان و مردان به مصرف مواد مخدر، اول مشکل بيکاری است و همچنين نداشتن اميد به آينده. اين مسايل باعث می شود افراد به سمت اعتياد کشانده شوند برای فراموش کردن مشکلاتی که دارند. از طرف ديگر برای بخشی از جوانان، نبودن امکانات تفريحی يکی از دلايل گرايش بيش از پيش آنها به اعتياد است. يکی از پيامدهای اين مشکلات و مسايل اين است که برخی از خانم ها نيز بيش از پيش به اعتياد گرايش پيدا کرده اند و اين زاييده مشکلات مختلف اقتصادی و اجتماعی است.»

دليل افزايش علاقه جوانان به اين ماده مخدر هر چه باشد، موضوع اين است که ايران به خاطر موقعيت جغرافيايی خود يکی از مسيرهای اصلی ترانزيت مواد مخدر به شمار می رود، ولی برخلاف قوانين سخت گيرانه در مورد مواد مخدر ميزان قاچاق و مصرف اين مواد هر سال در ايران رو به افزايش است.