با به بن بست رسیدن مسئله هسته‌ای ایران، سنای آمریکا قراراست به زودی لایحه تحریم صادرات بنزین به ایران را به بحث بگذارد. یک ماه پیش، مجلس نمایندگان آمریکا، لایحه ای را درهمین زمینه تصویب کرد.
در حالیکه کنگره آمریکا خواهان تحریم‌های گسترده علیه ایران است و برای این کاربه بخش انرژی ایران را مد نظر دارد، دولت آمریکا، به گفته هیلاری کلینتون، می‌خواهد فشار بر دولت ایران وسپاه پاسداران را افزایش دهد و اعمال تحریم‌های محدود را در برنامه کاری خود دارد.
در این رابطه با جیمز دابینز، معاون پیشین وزیر خارجه آمریکا و مدیر مرکز مطالعات امنیتی و دفاعی موسسه "راند" درآمریکا، گفت‌وگو کرده‌ایم.
تفاوت زیادی بین کنگره و دولت وجود دارد. نمایندگان کنگره می‌خواهند خواسته‌های حوزه‌های انتخاباتی خود و بخشی از جامعه آمریکا را برآورده کنند که نگران مسئله هسته ای ایران‌اند. مجلس نمایندگان لایحه تحریم صادرات بنزین به ایران را تصویب کرده است و مجلس سنا هم به احتمال قوی این لایحه را قبول خواهد کرد.
به باورمن تصویب لایحه تحریم صادرات بنزین اثرات نمادین خواهد داشت و ممکن است این لایحه به صورت قانون در نیابد.
به هر حال اگر این لایحه به قانون تبدیل شود نکاتی در آن لحاظ خواهد شد که پرزیدنت اوباما می‌تواند با استناد به آنها، برخی ازمفاد آنرا اجرا نکند.
نکته مهم این است که آمریکا روابط تجاری با ایران ندارد، بنا براین نمی‌تواند به تنهایی همه مفاد آنرا اجرا کند. ازاین رو، دولت اوباما مایل است که تحریم‌های بین‌المللی، نه یک جانبه، علیه ایران اعمال شود و هدف این تحریم‌ها جمهوری اسلامی باشد، نه مردم ایران.
به هر حال اجرای بخشی یا همه مفاد قانون تحریم بنزین آسیب زیادی به مردم ایران خواهد رساند و سپاه پاسداران، آن گونه که بسیاری از کارشناسان پیش بینی کرده‌اند، با وارد کردن بنزین و سایر فراورده ای نفتی به ایران از راه‌های غیر قانونی، سود زیادی نصیب خود خواهد کرد. با این حساب فکر نمی‌کند که تحریم بنزین نتیجه معکوس داشته باشد؟
به باورمن دولت اوباما متوجه این موضوع هست و به همین جهت با آن مخالفت می‌ورزد. آمریکا به ایران بنزین صادر نمی‌کند بنابراین هر قانونی که در مورد تحریم بنزین وضع شود تاثیری نخواهد داشت ، مگر اینکه آمریکا سایر کشورها را متقاعد کند تا به ایران بنزین نفروشند.
هیلاری کلینتون می‌گوید هدف دولت آمریکا «تشدید فشار بر دولت ایران و سپاه پاسداران است، بدون اینکه بخواهد به درد و رنج مردم ایران بیافزاید». اما سپاه یکی از بازیگران اصلی درحیطه اقتصادی ایران است و صد‌ها شرکت تجاری و صنتعتی و ساختمانی را در اختیار دارد. فکر می‌کنید تحریم علیه سپاه کارگر افتد؟
فکر می‌کنم تا حدی تاثیر داشته باشد. تحریم علیه سپاه پاسداران سفر فرماندهان این نیرو به خارج را مشکل‌تر خواهد کرد. گذشته از این تحریم در زمینه‌های بانکی، نقل انتقالات مالی و مبادلات بازرگانی سپاه را با دشواری‌های جدی روبه‌رو خواهد کرد. این کار به احتمال قوی بر سودآوری شرکت‌های سپاه تاثیر منفی حواهد گذاشت و تا حدی قانونی بودن و مشروعیت فعالیت‌های اقتصادی سپاه را در خارج از ایران زیر سوال خواهد برد.
باراک اوباما خشونت جمهوری اسلامی علیه شهروندان ایرانی را محکوم کرد و هیلاری کلینتون هم گفته است از ایرانیانی که به طور مسالمت آمیز دست به اعتراض زده اند، حمایت می‌کند. این سخنان به چه معناست؟ آیا این صرفاً یک حمایت لفظی است؟
دقیقاً همان است که گفته شد. سخنان هیلاری کلینتون صرفاً نمایانگرحمایت دولت آمریکا از معترضان است. فکر نمی‌کنم آمریکا بتواند بیش ازاین کاری انجام دهد. آمریکا راه و وسیله دیگری برای تاثیر گذاری ندارد و تنها کاری که می‌تواند بکند حمایت معنوی از معترضان است.
فکر نمی‌کنید تحریم‌های بین المللی در مورد زیر پا گذاشتن حقوق بشر در ایران، که بسیاری از سازمان‌های بین المللی آنرا تائید کرده اند ، به مراتب کارسازتر ار تحریم‌های اقتصادی باشد؟
اینگونه تحریم‌ها می‌تواند مفید باشد ولی جلب همکاری بسیاری از کشورها مشکل است زیرا رژیم حاکم در این کشورها بهتر از ایران نیست و بنابراین نمی‌توان انتظار همکاری داشت.
فکر نمی‌کنم کشورهایی مانند چین و روسیه در این مورد همکاری کنند. در چین انتخابات وجود ندارد و انتخابات روسیه هم ساختگی است.
در نهایت تصویب هر گونه تحریم از سوی شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران به همکاری چین و روسیه و رای موافق آنها ارتباط دارد. مقام‌های چینی به تازگی گفته اند که باید به دیپلوماسی فرصت داد و در حال حاضر، اعمال تحریم علیه ایران موردی ندارد. به نظر شما روسیه و چین با آمریکا و سایر کشور‌های گروه ۵+۱ همکاری خواهند کرد؟
امکان زیادی دارد که همکاری کنند، گو اینکه تحریم‌ها در سطحی نخواهد بود که باب میل کنگره باشد. چین همه قطع نامه‌های پیشنهادی شورای امنیت علیه ایران را تائید کرده است. امکان دارد در آینده نیز به همین نحو عمل کند. تا به حال سابقه نداشته است که چین از حق وتوی خود در رابطه با ایران استفاده کند.
در حالیکه کنگره آمریکا خواهان تحریم‌های گسترده علیه ایران است و برای این کاربه بخش انرژی ایران را مد نظر دارد، دولت آمریکا، به گفته هیلاری کلینتون، می‌خواهد فشار بر دولت ایران وسپاه پاسداران را افزایش دهد و اعمال تحریم‌های محدود را در برنامه کاری خود دارد.
در این رابطه با جیمز دابینز، معاون پیشین وزیر خارجه آمریکا و مدیر مرکز مطالعات امنیتی و دفاعی موسسه "راند" درآمریکا، گفت‌وگو کرده‌ایم.
در حالی که ضرب‌الاجل ایالات متحده به ایران، برای همکاری با جامعه جهانی بر سر برنامه اتمی‌اش، در پایان دسامبر ۲۰۰۹، دهم دی ماه، پایان یافت، هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا می‌گوید نمايندگان گروه پنج به علاوه يک در پايان هفته جاری در نيويورک درباره تحريم‌های احتمالی عليه ايران به گفت‌وگو می‌نشینند...
بیشتر بخوانید
رادیو فردا: در رابطه با تحریم علیه ایران، چه تفاوت‌های عمده ای بین کنگره و دولت آمریکا وجود دارد؟بیشتر بخوانید
تفاوت زیادی بین کنگره و دولت وجود دارد. نمایندگان کنگره می‌خواهند خواسته‌های حوزه‌های انتخاباتی خود و بخشی از جامعه آمریکا را برآورده کنند که نگران مسئله هسته ای ایران‌اند. مجلس نمایندگان لایحه تحریم صادرات بنزین به ایران را تصویب کرده است و مجلس سنا هم به احتمال قوی این لایحه را قبول خواهد کرد.
به باورمن تصویب لایحه تحریم صادرات بنزین اثرات نمادین خواهد داشت و ممکن است این لایحه به صورت قانون در نیابد.
به هر حال اگر این لایحه به قانون تبدیل شود نکاتی در آن لحاظ خواهد شد که پرزیدنت اوباما می‌تواند با استناد به آنها، برخی ازمفاد آنرا اجرا نکند.
نکته مهم این است که آمریکا روابط تجاری با ایران ندارد، بنا براین نمی‌تواند به تنهایی همه مفاد آنرا اجرا کند. ازاین رو، دولت اوباما مایل است که تحریم‌های بین‌المللی، نه یک جانبه، علیه ایران اعمال شود و هدف این تحریم‌ها جمهوری اسلامی باشد، نه مردم ایران.
به هر حال اجرای بخشی یا همه مفاد قانون تحریم بنزین آسیب زیادی به مردم ایران خواهد رساند و سپاه پاسداران، آن گونه که بسیاری از کارشناسان پیش بینی کرده‌اند، با وارد کردن بنزین و سایر فراورده ای نفتی به ایران از راه‌های غیر قانونی، سود زیادی نصیب خود خواهد کرد. با این حساب فکر نمی‌کند که تحریم بنزین نتیجه معکوس داشته باشد؟
به باورمن دولت اوباما متوجه این موضوع هست و به همین جهت با آن مخالفت می‌ورزد. آمریکا به ایران بنزین صادر نمی‌کند بنابراین هر قانونی که در مورد تحریم بنزین وضع شود تاثیری نخواهد داشت ، مگر اینکه آمریکا سایر کشورها را متقاعد کند تا به ایران بنزین نفروشند.
هیلاری کلینتون می‌گوید هدف دولت آمریکا «تشدید فشار بر دولت ایران و سپاه پاسداران است، بدون اینکه بخواهد به درد و رنج مردم ایران بیافزاید». اما سپاه یکی از بازیگران اصلی درحیطه اقتصادی ایران است و صد‌ها شرکت تجاری و صنتعتی و ساختمانی را در اختیار دارد. فکر می‌کنید تحریم علیه سپاه کارگر افتد؟
فکر می‌کنم تا حدی تاثیر داشته باشد. تحریم علیه سپاه پاسداران سفر فرماندهان این نیرو به خارج را مشکل‌تر خواهد کرد. گذشته از این تحریم در زمینه‌های بانکی، نقل انتقالات مالی و مبادلات بازرگانی سپاه را با دشواری‌های جدی روبه‌رو خواهد کرد. این کار به احتمال قوی بر سودآوری شرکت‌های سپاه تاثیر منفی حواهد گذاشت و تا حدی قانونی بودن و مشروعیت فعالیت‌های اقتصادی سپاه را در خارج از ایران زیر سوال خواهد برد.
باراک اوباما خشونت جمهوری اسلامی علیه شهروندان ایرانی را محکوم کرد و هیلاری کلینتون هم گفته است از ایرانیانی که به طور مسالمت آمیز دست به اعتراض زده اند، حمایت می‌کند. این سخنان به چه معناست؟ آیا این صرفاً یک حمایت لفظی است؟
دقیقاً همان است که گفته شد. سخنان هیلاری کلینتون صرفاً نمایانگرحمایت دولت آمریکا از معترضان است. فکر نمی‌کنم آمریکا بتواند بیش ازاین کاری انجام دهد. آمریکا راه و وسیله دیگری برای تاثیر گذاری ندارد و تنها کاری که می‌تواند بکند حمایت معنوی از معترضان است.
فکر نمی‌کنید تحریم‌های بین المللی در مورد زیر پا گذاشتن حقوق بشر در ایران، که بسیاری از سازمان‌های بین المللی آنرا تائید کرده اند ، به مراتب کارسازتر ار تحریم‌های اقتصادی باشد؟
اینگونه تحریم‌ها می‌تواند مفید باشد ولی جلب همکاری بسیاری از کشورها مشکل است زیرا رژیم حاکم در این کشورها بهتر از ایران نیست و بنابراین نمی‌توان انتظار همکاری داشت.
فکر نمی‌کنم کشورهایی مانند چین و روسیه در این مورد همکاری کنند. در چین انتخابات وجود ندارد و انتخابات روسیه هم ساختگی است.
در نهایت تصویب هر گونه تحریم از سوی شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران به همکاری چین و روسیه و رای موافق آنها ارتباط دارد. مقام‌های چینی به تازگی گفته اند که باید به دیپلوماسی فرصت داد و در حال حاضر، اعمال تحریم علیه ایران موردی ندارد. به نظر شما روسیه و چین با آمریکا و سایر کشور‌های گروه ۵+۱ همکاری خواهند کرد؟
امکان زیادی دارد که همکاری کنند، گو اینکه تحریم‌ها در سطحی نخواهد بود که باب میل کنگره باشد. چین همه قطع نامه‌های پیشنهادی شورای امنیت علیه ایران را تائید کرده است. امکان دارد در آینده نیز به همین نحو عمل کند. تا به حال سابقه نداشته است که چین از حق وتوی خود در رابطه با ایران استفاده کند.