پیش از آغاز اجلاس سه روزه سران گروه ۸ در شهر زلزله زده لاکوئیلای ایتالیا، بررسی روش های برخورد با برنامه توسعه اتمی ایران در دستور مذاکرات آن قرار گرفته بود. سرکوب خشونت بار مردم، پیامد ناآرامی های ناشی از تظاهرات گسترده معترضان علیه نتیجه انتخابات ریاست جمهوری، فوریت پرداختن به مسائل ایران در اجلاس جاری سران گروه ۸ را از حساسیت بیشتری برخوردار ساخت.
همانطور که پیشبینی می شد، سران گروه ۸ طی بیانیه ای مشترک که در پایان اولین روز کاری اجلاس انتشار یافت، نقطه نظرهای خود را در مورد برنامه اتمی ایران و همچنین سرکوب ناراضیان درآن کشور انتشار دادند.
بیانیه قبلی گروه ۸ پیرامون ایران که در جریان برگزاری کنفرانس وزرای خارجه کشورهای عضو در ۳۰ ژوئن انتشار یافته بود، با عکس العمل تند تهران روبه‌رو شده. متعاقب انتشار بیانیه یاد شده، تهران ابتدا به صدور بیانیه ای متقابل مبادرت ورزید و آنگاه سفرای شش کشور اروپایی را احضار کرد.
گام بعدی تهران که به نظر می رسید افزایش تنش با غرب را هدف قرار داده است، دستور اخراج دو دیپلمات بریتانیایی از تهران بود. اقدام اخیر در فاصله کوتاهی، با بازداشت نه عضو محلی سفارت بریتانیا در تهران، دامنه تازه ای یافت.
با توجه به افزایش بازداشت روزنامه نگاران و فعالان سیاسی طی سه هفته گذشته در ایران، همچنین، دستگیری کارکنان محلی سفارت بریتانیا، و ممانعت از خروج پاره ای از اتباع خارجی، منجمله یک محقق جوان فرانسوی، انتظار میرفت که بیانیه سران گروه ۸ در مورد ایران، نسبت به بیانیه ۳۰ ژوئن لحن تند تری را اتخاذ کند.
اظهارات نمایندگان پاره ای دولت های شرکت کننده در کنفرانس نیز که پیش از برگزاری اجلاس مطرح شده بود، از افزایش نارضایتی کشورهای یاد شده نسبت به رفتارهای دولت ایران حکایت داشت.
از جمله دو روز پیش از آغاز رسمی کنفرانس سالانه سران گروه ۸، سخنگوی استفن هارپر نخست وزیر کانادا و یکی از سران شرکت کننده در اجلاس اظهار داشت: « امید است که سران گروه ۸ به شکل هماهنگ با این رژیم خطرناک (ایران) که در پی دست یافتن به سلاح اتمی نیز هست، برخورد قاطع به عمل آورد».
در فاصله چند ساعت پیش از آغاز کنفرانس یاد شده، هیلاری کلینتون وزیر خارجه امریکا اعلام داشت: «ما باید از جهان دعوت کنیم که به منظور اعمال تحریم های جدی تر علیه ایران به ما بپیوندد تا از این راه بتوانیم رژیم تهران را به تغییر رفتار مجبور کنیم».
رهبران فرانسه و آلمان و بریتانیا نیز در زمینه اتخاذ مواضع سخت تر در قبال ایران پیش از اجلاس اکیلا به اظهار نظرهای مشبه مبادرت ورزیده بودند. از این لحاظ انتظار میرفت که بیانیه کنفرانس سران گروه ۸ در مورد ایران، از تهدید به اعمال تحریم های سخت تر علیه تهران برای افزایش بار سیاسی آن استفاده به عمل آورد.
همزمان انتظار می رفت که روسیه نیز با اتخاذ روشی مشابه با گذشته، در برابر قید محکومیت ایران و تهدید به تحریم آن کشور در بیانیه رسمی مشترک ایستادگی کند.
روسیه بحران سیاسی ایران و خشونت های مورد استفاده جمهوری اسلامی علیه معترضان را «موضوع داخلی» قلمداد کرده و استدلال می کند که اعمال فشارهای بیشتر علیه ایران، به انزوای بیشتر آن کشور خواهد انجامید.
در شرایطی این چنین، بیانیه منتشر شده از سوی سران گروه ۸ منعکس کننده نگرانی های غرب پیرامون برنامه هسته ای ایران و همچنین اعمال خشونت علیه مردم از یک سو و از سوی دیگر اصرار روسیه برای دادن وقت و شانس بیشتر برای رسیدن به توافق احتمالی با ایران بود.
بیانیه گروه ۸ نشان داد که علیرغم نارضایی شدید کشورهای بزرگ از رفتارهای جمهوری اسلامی، آنها همچنان مصمم اند که از دادن هر نوع بهانه به دولت ایران برای خود داری از شرکت در مذاکره پیرامون برنامه اتمی آن کشور پرهیز کنند.
پیش از بروز بحران جاری در ایران، امریکا انتظار داشت که بعد از برگزاری انتخابات بتواند با دولتی با ثبات در تهران وارد گفت و گو شود. پیشبینی می شد که بعد از برگزاری مراسم تحلیف رئیس جمهور بعدی، تشکیل دولت تازه و گرفتن رای تائید از مجلس تا چند هفته بطول بیانجامد. از این لحاظ اعلام شده بود که تا ماه سپتامبر برای آغاز گفتگو به تهران فرصت داده خواهد شد.
بیانیه سران گروه هشت با تایید این تاریخ نشان داد که تعیین فرصت یاد شده برای ایران تا ماه سپتامبر از سوی آمریکا، با وجود ادامه اعتراض های داخلی نسبت به نتیجه اعلام شده انتخابات، مورد پشتیبانی گروه قرار دارد.
اگرچه طرف مستقیم ایران در مذاکرات اتمی، گروه موسوم به ۵+۱ است، با در نظر گرفتن عضویت پنچ کشور از گروه یاد شده در جمع کشورهای گروه ۸ ، تصمیمات اتخاذ شده در ایتالیا و لحن بیانیه ای که در مورد ایران به کار گرفته شد، نحوه برخورد بعدی شورای امنیت در قبال ایران را تا حدود زیادی روشن می سازد.
در نتیجه میانجیگری روسیه، آن طور که رئیس جمهوری فرانسه بعد از انتشار بیانیه مورد تائید قرار داد، گروه ۸ از «محکوم کردن» دولت جمهوری اسلامی خودداری ورزید و تنها در قبال خشونت های جاری و بازداشت گسترده مردم به ابراز « انزجار » بسنده کرد. حال آنکه در همان بیانیه، آزمایش های موشکی اخیر کره شمالی «محکوم » قلمداد شد که در هر حال از ابراز انزجار لحن تند تری است.
تعیین وقت مذاکره با ایران حد اکثر تا ۲۵ سپتامبر، شاید مهم ترین نکته در متن اعلامیه یاد شده پیرامون امور مربوط به جمهوری اسلامی است. آنطور که رییس جمهور فرانسه نیز بلافاصله بعد از انتشار بیانیه مورد تاکید قرار داد، گروه کشورهای بزرگ صنعتی قصد دارند، در صورت عدم همکار ی ایران تا تاریخ یاد شده، به اتخاذ روشهای سخت تر در قبال ایران اقدام کنند.
در اجلا س ۲۴ سپتامبر گروه ۲۰ در سن‌پتسبورگ، انتظار می رود، مقاومت روسیه برای تعدیل فشار علیه جمهوری اسلامی کاهش یافته و با استفاده از حضور دیگر کشورهای شرکت کننده در کنفرانس یاد شده، اتخاذ خط مشی تازه جامعه جهانی در قبال ایران شمول گسترده تری بیابد.
با وجود لحن تعدیل شده کشورهای بزرگ صنعتی در بیانیه روز ۸ ژوئیه در قبال ایران، علی اکبر ولایتی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی ایران در امور بین المللی، بنا بر گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، نسبت به آن واکنش نشان داد و یاد آور شد که ایران از برنامه های اتمی خود دست نخواهد کشید.
همانطور که پیشبینی می شد، سران گروه ۸ طی بیانیه ای مشترک که در پایان اولین روز کاری اجلاس انتشار یافت، نقطه نظرهای خود را در مورد برنامه اتمی ایران و همچنین سرکوب ناراضیان درآن کشور انتشار دادند.
بیانیه قبلی گروه ۸ پیرامون ایران که در جریان برگزاری کنفرانس وزرای خارجه کشورهای عضو در ۳۰ ژوئن انتشار یافته بود، با عکس العمل تند تهران روبه‌رو شده. متعاقب انتشار بیانیه یاد شده، تهران ابتدا به صدور بیانیه ای متقابل مبادرت ورزید و آنگاه سفرای شش کشور اروپایی را احضار کرد.
گام بعدی تهران که به نظر می رسید افزایش تنش با غرب را هدف قرار داده است، دستور اخراج دو دیپلمات بریتانیایی از تهران بود. اقدام اخیر در فاصله کوتاهی، با بازداشت نه عضو محلی سفارت بریتانیا در تهران، دامنه تازه ای یافت.
با توجه به افزایش بازداشت روزنامه نگاران و فعالان سیاسی طی سه هفته گذشته در ایران، همچنین، دستگیری کارکنان محلی سفارت بریتانیا، و ممانعت از خروج پاره ای از اتباع خارجی، منجمله یک محقق جوان فرانسوی، انتظار میرفت که بیانیه سران گروه ۸ در مورد ایران، نسبت به بیانیه ۳۰ ژوئن لحن تند تری را اتخاذ کند.
اظهارات نمایندگان پاره ای دولت های شرکت کننده در کنفرانس نیز که پیش از برگزاری اجلاس مطرح شده بود، از افزایش نارضایتی کشورهای یاد شده نسبت به رفتارهای دولت ایران حکایت داشت.
از جمله دو روز پیش از آغاز رسمی کنفرانس سالانه سران گروه ۸، سخنگوی استفن هارپر نخست وزیر کانادا و یکی از سران شرکت کننده در اجلاس اظهار داشت: « امید است که سران گروه ۸ به شکل هماهنگ با این رژیم خطرناک (ایران) که در پی دست یافتن به سلاح اتمی نیز هست، برخورد قاطع به عمل آورد».
در فاصله چند ساعت پیش از آغاز کنفرانس یاد شده، هیلاری کلینتون وزیر خارجه امریکا اعلام داشت: «ما باید از جهان دعوت کنیم که به منظور اعمال تحریم های جدی تر علیه ایران به ما بپیوندد تا از این راه بتوانیم رژیم تهران را به تغییر رفتار مجبور کنیم».
رهبران فرانسه و آلمان و بریتانیا نیز در زمینه اتخاذ مواضع سخت تر در قبال ایران پیش از اجلاس اکیلا به اظهار نظرهای مشبه مبادرت ورزیده بودند. از این لحاظ انتظار میرفت که بیانیه کنفرانس سران گروه ۸ در مورد ایران، از تهدید به اعمال تحریم های سخت تر علیه تهران برای افزایش بار سیاسی آن استفاده به عمل آورد.
همزمان انتظار می رفت که روسیه نیز با اتخاذ روشی مشابه با گذشته، در برابر قید محکومیت ایران و تهدید به تحریم آن کشور در بیانیه رسمی مشترک ایستادگی کند.
روسیه بحران سیاسی ایران و خشونت های مورد استفاده جمهوری اسلامی علیه معترضان را «موضوع داخلی» قلمداد کرده و استدلال می کند که اعمال فشارهای بیشتر علیه ایران، به انزوای بیشتر آن کشور خواهد انجامید.
در شرایطی این چنین، بیانیه منتشر شده از سوی سران گروه ۸ منعکس کننده نگرانی های غرب پیرامون برنامه هسته ای ایران و همچنین اعمال خشونت علیه مردم از یک سو و از سوی دیگر اصرار روسیه برای دادن وقت و شانس بیشتر برای رسیدن به توافق احتمالی با ایران بود.
بیانیه گروه ۸ نشان داد که علیرغم نارضایی شدید کشورهای بزرگ از رفتارهای جمهوری اسلامی، آنها همچنان مصمم اند که از دادن هر نوع بهانه به دولت ایران برای خود داری از شرکت در مذاکره پیرامون برنامه اتمی آن کشور پرهیز کنند.
پیش از بروز بحران جاری در ایران، امریکا انتظار داشت که بعد از برگزاری انتخابات بتواند با دولتی با ثبات در تهران وارد گفت و گو شود. پیشبینی می شد که بعد از برگزاری مراسم تحلیف رئیس جمهور بعدی، تشکیل دولت تازه و گرفتن رای تائید از مجلس تا چند هفته بطول بیانجامد. از این لحاظ اعلام شده بود که تا ماه سپتامبر برای آغاز گفتگو به تهران فرصت داده خواهد شد.
بیانیه سران گروه هشت با تایید این تاریخ نشان داد که تعیین فرصت یاد شده برای ایران تا ماه سپتامبر از سوی آمریکا، با وجود ادامه اعتراض های داخلی نسبت به نتیجه اعلام شده انتخابات، مورد پشتیبانی گروه قرار دارد.
اگرچه طرف مستقیم ایران در مذاکرات اتمی، گروه موسوم به ۵+۱ است، با در نظر گرفتن عضویت پنچ کشور از گروه یاد شده در جمع کشورهای گروه ۸ ، تصمیمات اتخاذ شده در ایتالیا و لحن بیانیه ای که در مورد ایران به کار گرفته شد، نحوه برخورد بعدی شورای امنیت در قبال ایران را تا حدود زیادی روشن می سازد.
در نتیجه میانجیگری روسیه، آن طور که رئیس جمهوری فرانسه بعد از انتشار بیانیه مورد تائید قرار داد، گروه ۸ از «محکوم کردن» دولت جمهوری اسلامی خودداری ورزید و تنها در قبال خشونت های جاری و بازداشت گسترده مردم به ابراز « انزجار » بسنده کرد. حال آنکه در همان بیانیه، آزمایش های موشکی اخیر کره شمالی «محکوم » قلمداد شد که در هر حال از ابراز انزجار لحن تند تری است.
تعیین وقت مذاکره با ایران حد اکثر تا ۲۵ سپتامبر، شاید مهم ترین نکته در متن اعلامیه یاد شده پیرامون امور مربوط به جمهوری اسلامی است. آنطور که رییس جمهور فرانسه نیز بلافاصله بعد از انتشار بیانیه مورد تاکید قرار داد، گروه کشورهای بزرگ صنعتی قصد دارند، در صورت عدم همکار ی ایران تا تاریخ یاد شده، به اتخاذ روشهای سخت تر در قبال ایران اقدام کنند.
در اجلا س ۲۴ سپتامبر گروه ۲۰ در سن‌پتسبورگ، انتظار می رود، مقاومت روسیه برای تعدیل فشار علیه جمهوری اسلامی کاهش یافته و با استفاده از حضور دیگر کشورهای شرکت کننده در کنفرانس یاد شده، اتخاذ خط مشی تازه جامعه جهانی در قبال ایران شمول گسترده تری بیابد.
با وجود لحن تعدیل شده کشورهای بزرگ صنعتی در بیانیه روز ۸ ژوئیه در قبال ایران، علی اکبر ولایتی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی ایران در امور بین المللی، بنا بر گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، نسبت به آن واکنش نشان داد و یاد آور شد که ایران از برنامه های اتمی خود دست نخواهد کشید.