در تازهترین گزارش «خانه آزادی» (فریدم هاوس)، ایران در میان بیش از ۱۹۰ کشور و منطقه جهان، در رتبه ۲۳ام از انتها قرار دارد.
این سازمان فرادولتی در مورد وضعیت دمکراسیهای نوپا در سالهای پیشرو، و نفوذ حکومتهای روسیه، چین و ایران، در فقدان «رهبری» اروپا و آمریکا هشدار دادهاست.
«خانه آزادی» (فریدم هاوس)، یک سازمان عمده ناظر بر آزادیهای سیاسی و مدنی، و آزادی مطبوعات و عقیده در جهان، میگوید در سال گذشته میلادی، از مجموع ۱۹۵ کشور و منطقه، ۴۵ درصد آنها «آزاد»، ۵۹ درصد «نسبتا آزاد» و ۲۵ درصد نیز «غیرآزاد» رتبهبندی میشوند.
هر چند همچنان شمار کشورهای «غیرآزاد» از منظر این سازمان، به مراتب کمتر از کشورهای آزاد و دمکراتیک، یا نسبتا آزاد است، اما در میان آنها شماری از قدرتهای بزرگ منطقهای و کشورهای تاثیرگذار بر رویدادهای جهان دیده میشوند؛ کشورهایی مانند ایران، روسیه و چین که به گفته خانه آزادی، اگر اروپا و آمریکا نقش خود را در حمایت از دمکراسی و آزادیهای مدنی و سیاسی فراموش کنند، آنها این خلا را، از خاورمیانه تا شمال آفریقا، از کشورهای بالتیک یا مناطقی مانند هنگکنگ پر خواهند کرد.
«خانه آزادی» هشدار داده است اگر نفوذ سیاستمداران پوپولیست در جاهایی مانند اتحادیه اروپا افزایش پیدا کند، و تردیدها در مورد ارزشهای بنیادین این قاره بیشتر شود، روند جریانها به سوی «دولتملتهای» بستهتر شتاب بیشتری خواهد گرفت: «مردم کشورهای دمکراتیک به [ولادیمیر] پوتین و شی [جینپینگ] (رهبران روسیه و چین) و دیگر حکومتهای خودکامه نگاه خواهند کرد و آن را مبنایی برای این قضاوت قرار میدهند که بهتر است از تعهدات بینالمللی صرفنظر کرد و بر منافع شخصی متمرکز شد».
در اینجاست که به گفته «خانه آزادی» جای خالی اروپا و آمریکا توسط ایران، روسیه، چین و وابستگان به آنها پر خواهد شد.
«خانه آزادی» به وضعیت کشوری مانند سوریه، و حمایتهای ایران و روسیه از دولت بشار اسد و ادامه حملات به مناطقی مانند حلب اشاره کرده و میگوید ادامه «فاجعه» در این کشور در کنار موج پناهجویان و یا حملاتی که تحت تاثیر اقدامات «داعش» رخ داده، «نقشی مهم» در تضعیف استانداردهای دمکراتیک در آمریکا و اروپا بازی کردهاند.
در رتبهبندی عمومی «خانه آزادی» بدترین کشور-منطقه از نظر آزادیهای سیاسی و مدنی، سوریهاست که رتبه آن کمتر از صفر مطلق توصیف شدهاست؛ سپس منطقه تبت در چین، ازبکستان، کره شمالی و اریتره قرار دارند. در میان ۱۰ کشور انتهای جدول، سودان، سومالی و عربستان سعودی نیز قرار گرفتهاند. وضعیت در کشورهایی مانند یمن، جمهوری آذربایجان، کوبا، چین و ایران کمی بهتر از آنها توصیف شدهاست. هر چند در مجموع همه آنها در کنار شماری دیگر از کشورها مانند عراق، قطر، امارات متحده عربی یا بحرین، جملگی در میان کشورهایی قرار دارند که نه از آزادی بهطور کلی و نه از آزادی مطبوعات بهطور مشخص بهرهمند هستند.
به گفته «خانه آزادی» بدترین سقوط از نظر آزادیهای سیاسی، مدنی و آزادی بیان، طی ۱۰ سال گذشته در جمهوری آفریقای مرکزی، ترکیه، گامبیا، مالی و یا بحرین و یمن رخ دادهاست.
———————————
⇠ آنچه خواندید بخشی گزینششده از گزارش «خانه آزادی» با تمرکز بیشتر بر موضوع ایران و خاورمیانه بود. گزارش کامل خانه آزادی را اینجا بخوانید.