گفته‌های فرماندهان بلندپایه نظامی و امامان جمعه جمهوری اسلامی مبنی بر فعالیت «مستشاری و فرهنگی» ایران در سوریه با کشته شدن حسین همدانی، از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران در اطراف شهر حلب بیش از پیش با تردید مواجه شده است.
به‌دنبال کشته شدن آقای همدانی، نیروهای فعال حزب‌الله در شبکه‌های اجتماعی از آغاز عملیاتی با عنوان «انتقام سخت» در سوریه خبر داده‌اند که علت اصلی افزایش شمار کشتهشدگان ایرانی در روزهای اخیر است.
خبرگزاری «دفاع مقدس» نیز محرم امسال را «عاشورایی‌ترین محرم این سال‌ها» نامیده که جمهوری اسلامی در دهه اول آن «هر روز یک قربانی به بارگاه الله تقدیم کرده است».
وب‌لاگ مدافعون، پایگاه رسمی «مدافعان حرم» هم نوشته «شمار بالای شهدای ایرانی طی هفته اخیر نشان از پیچیده شدن مرحله فعلی جنگ در سوریه و عراق دارد.»
این در حالی است که حسین سلامی، جانشین فرمانده کل سپاه معتقد است شمار کشتهشدگان ایرانی در سوریه «زیاد نیست» و تنها «نسبت به گذشته بیشتر به چشم می‌آید.»
حسین همدانی (ایستاده در جلو) فرمانده کشته‌شده سپاه در سوریه
«کمک مستشاری عمیق‌تر»، کشته‌های بیشتر
روابط عمومی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ۱۷ مهرماه سال جاری طی اطلاعیه‌ای اعلام کرد حسین همدانی، جانشین قرارگاه امام حسین «حین انجام ماموریت‌های مستشاری در حومه شهر حلب به دست تروریست‌های داعشی به شهادت» رسید.
قرارگاه امام حسین که به گونه‌ای موازی با سپاه قدس، به تربیت و اعزام نیروی نظامی به خارج از ایران می‌پردازد، به گفته محمدعلی جعفری، فرمانده سپاه پاسداران ۱۰۰ هزار نیرو در سوریه برای مقابله با مخالفان بشار اسد سازماندهی کرده است.
منظور وی سازماندهی این نیروها در قالب «بسیج مردمی» در سوریه است که پیش‌تر از آن به عنوان یکی از «دستاورد‌های» سپاه در این کشور نام برده شده بود.
پس از کشته شدن همدانی در سوریه که یکی از مهم‌ترین فرماندهان نظامی جمهوری اسلامی بود، اخبار و گزارش‌ها از افزایش شمار نیروهای نظامی کشته شده ایران در سوریه حکایت دارد.
اگر پیش از این برای دستیابی به آمار نظامیان کشته شده ایرانی در سوریه نیاز به روزنامه‌نگاری کاوشگرانه و کنار هم گذاشتن اطلاعات پراکنده منتشر شده در رسانه‌های رسمی و غیررسمی بود، حالا دیگر به راحتی می‌توان به تعداد و اسامی این افراد در رسانه‌های رسمی وابسته به حاکمیت و نزدیک به سپاه دست یافت.
این روند که می‌تواند نشان‌دهنده خشم ایران در مورد از دست دادن یکی از مهم‌ترین و وفادارترین نیروهای نظامی خود و حضور میدانی بیشتر در سوریه باشد، گزارش‌های رسانه‌های غربی مبنی بر عملیات زمینی مشترک ارتش سوریه، نظامیان ایرانی و حزب‌الله لبنان با کمک و همراهی نیروی هوایی روسیه در سوریه را هم تائید می‌کند.
علاوه بر اعضای معمولی سپاه و بسیج، در روزهای اخیر اخبار کشته شدن شماری از فرماندهان این نیروی نظامی از جمله فرشاد حسونی‌زاده، حمید مختاربند و مصطفی صدرزاده نیز منتشر شده است.
خبرگزاری «دفاع مقدس» در این زمینه نوشته است: «ایران اسلامی در محرم‌الحرام ۱۴۳۷ قمری، تقریباً برای هر یک روز از دهه اول، یک قربانی به بارگاه آل‌الله تقدیم کرد و بار دیگر پیوند تاریخی خود با محرم و عاشورای حسینی را استحکام بخشید.»
افزایش شمار نظامیان کشته شده ایرانی به اندازه‌ای است که حسین سلامی، جانشین فرمانده کل سپاه در یک برنامه تلویزیونی علت آن را پاسخ مثبت جمهوری اسلامی به درخواست «کمک مستشاری عمیق‌تر» دولت بشار اسد عنوان کرده است.
وی مدعی شده ایران برای «توسعه آموزش‌ها» در سوریه ناگزیر به افزایش «سطح کمی و کیفی» حضور خود در این کشور شده است.
سلامی، خواسته یا ناخواسته، حضور میدانی نظامیان ایرانی در سوریه را تائید کرده و گفته «دوستان ما برای ارائه بهتر خدمات، در صحنه‌ها حضور دارند و باید با واقعیات میدان آشنا بشوند.»
به این ترتیب این تنها بشار اسد نیست که بر «مبادله کار‌شناس نظامی» بین ایران و سوریه و «طبیعی» بودن آن تاکید می‌کند، بلکه جانشین فرمانده کل سپاه هم به طور تلویحی افزایش شمار کشته‌های ایرانی را به علت افزایش کمی و کیفی این نیروها «طبیعی» ارزیابی کرده است.
شورشیان مخالف دولت مرکزی سوریه در نبردهای حلب
«انتقام سخت» خون همدانی از مخالفان اسد
تریبون‌های رسمی در جمهوری اسلامی طی چهار سال و نیم گذشته یا حضور در سوریه را تکذیب کرده و یا وقتی به علت انتشار اخبار ورود پیکرهای کشتهشدگان به کشور مجبور به اعلام محل کشته شدن آنها شده‌اند، بر حضور «مستشاری و فرهنگی» در سوریه اصرار ورزیده‌اند.
خبرگزاری دولتی ایرنا تیرماه سال جاری اعلام کرد از زمان آغاز درگیری‌ها در سوریه، بیش از ۴۰۰ ایرانی و افغان در این کشور کشته شده‌اند. این افراد در قالب گردان‌های «فاطمیون» و «مدافعان حرم حضرت زینب» سازماندهی و به سوریه اعزام شده بودند.
اهمیت این خبر ایرنا از آن روست که مقام‌های جمهوری اسلامی تاکنون حاضر به اعلام رسمی و دقیق آمار کشتهشدگان ایرانی در سوریه نبوده و به طریق اولی منکر رابطه میان تعداد کشتهشدگان اعزامی از سوی ایران و شدت و ضعف درگیری‌ها در این کشور بوده‌اند.
حسین سلامی، جانشین فرمانده کل سپاه در سخنان خود همچنین حضور نظامیان چند ملیتی شیعه مذهب در جنگ سوریه به نفع بشار اسد را تائید کرده است.
وی گفته «زمانی که ارتش سوریه به بازسازی خود مشغول شد نیروهایی از عراق، افغانستان و شیعیان پاکستان و لبنان نیز به کمک آنها رفتند.»
پیش از این گزارش‌های متعددی مبنی بر سازماندهی افغان‌ها و پاکستانی‌های ساکن ایران در ازای دریافت پول و کارت اقامت دائمی برای زندگی در جمهوری اسلامی منتشر شده بود.
تازه‌ترین خبرها حاکی از تائید آغاز عملیات «انتقام سخت» از هفته گذشته در سوریه از سوی حسن شمشادی، خبرنگار صدا و سیمای جمهوری اسلامی است که تقریبا از آغاز درگیری‌ها در سوریه در این کشور حضور داشته است.
وی از نقش «مهم و تعیین کننده جوانان، سرداران و پاسداران ایرانی که به حکم وظیفه مستشاری در سوریه هستند» خبر داده و «سختی نبرد» را به طور «طبیعی» موجب افزایش احتمال شمار کشته‌ها و مجروحان اعلام کرده است.
با این که شمشادی مدعی شده برنامه‌ریزی و طراحی این عملیات و تجهیز نیروی انسانی و جابه‌جایی و آموزش آنها نزدیک به «پنج ماه» به طول انجامیده، اما به نظر می‌رسد جمهوری اسلامی با انتخاب عنوان «انتقام سخت» برای آن و پیوند زدن این عملیات با کشته شدن حسین همدانی و نیز ماه محرم قصد دارد به فضای احساسی برای ترغیب نیروهای نظامی و شبه نظامی جوان برای حضور بیشتر و فعالانه‌تر در جنگ سوریه دامن بزند.