دور تازه مذاکرات ایران و گروه ۵+۱ بار دیگر و برای سومین بار در دو ماه اخیر، در شهر ژنو سوئیس برگزار می‌شود. مذاکراتی که برخی مقام‌ها درباره دستیابی به توافق در آن ابراز امیدواری کرده و برخی می‌گویند هنوز مشخص نیست که آیا توافقی در راه است یا خیر.
برای بررسی آنچه تا کنون رخ داده و پیش بینی می‌شود که در روز‌ها آینده در ژنو اتفاق بیافتد، رادیو فردا با لارا روزِن، خبرنگار حوزه سیاست خارجی نشریه «ال‌مانیتور» و یکی از کسانی که در ماه‌های اخیر مقالات متعددی درباره مذاکرات هسته‌ای نوشته، گفت‌وگو کرده است.
مهم‌ترین رخداد‌ها از مذاکرات پیشین ژنو تا این دور تازه گفت‌وگو در این شهر، به نظر شما چه بوده است؟
اگر از منظر واشينگتن بخواهیم به تحولات نگاه کنیم، تنش بسیاری در این روز‌ها در جریان بوده است. تنشی که به دلیل نگرانی اسرائیل از دستیابی به یک توافق با ایران به دست آمده است.
در گفت‌وگوهای گذشته به نظر می‌رسید که طرفین به یک توافق بسیار نزدیک شدند. در همین حال در این روز‌ها کنگره آمریکا هم به شدت از سوی دولت این کشور برای تصویب نکردن دور تازه تحریم‌ها تحت فشار بوده است چرا که دولت آمریکا امیدوار است که به توافق با ایران دست یابند.
در همین زمان متحدان اسرائیل در کنگره همچنان برای پیشبرد تحریم‌ها تلاش کردند. اسرائیل به هر حال به صورت عمومی گفته است که توافق با ایران و کم کردن فشار‌ها بر این کشور «اشتباه» خواهد بود.
در نتیجه به نظرم مهم‌ترین اتفاقات این روز‌ها، تلاش بسیار قدرتمند دولت آمریکا برای پیشبرد گفت‌وگوست.
آنچه به نظر می‌آید این است که ما وارد دور تازه گفت‌وگو‌ها با ایران بدون طرح دور تازه تحریم‌ها در کنگره می‌شویم.
در مذاکرات پیشین ژنو، چه رخ داده که آمریکا اینچنین به گفته شما «قدرتمند» در تلاش برای دستیابی به توافق است؟
به نظرم این بر می‌گردد به گفت‌وگوهای اولیه در ژنو که در ماه اکتبر انجام شد. در آن مذاکرات آشکارا مشخص شد که ایران با یک برنامه واقعی بر سر میز آورده است. در دور بعد طرف‌ها بسیار به دستیابی به توافق نزدیک شدند و بنا بر گفته برخی مقام‌ها، ایران می‌خواسته تا پیش از امضای توافقنامه، یک‌بار این قرارداد را در ایران و با مقام‌های ارشد مرور کرده و به میز مذاکره بازگردد.
شما وقتی می‌خواهید خانه بخرید هم همینطور است. همه طرف‌های قرارداد باید مطمئن باشند که مذاکره و امضای قرارداد در فضای کاملا مثبت پیش می‌رود. خصوصا که در مورد مذاکرات هسته‌ای، سال‌هاست که گفت‌وگو جریان داشته و هیچ پیشرفتی حاصل نشده است و حال خیلی سریع همه چیز تحول پیدا کرده است.
اینکه در این مذاکرات چه خواهد شد، نمی‌توان به طور قطع گفت. اما مقام‌های آمریکایی معتقدند که توافق بسیار نزدیک است و ممکن است که حتی این هفته نهایی شود. مصاحبه وزیر خارجه ایران در روزهای گذشته هم نشان می‌داد که احتمالا فرمولی برای مقدمه چینی این توافق به وجود آمده است. خصوصا وقتی ظریف گفت که ایران احتیاجی ندارد جامعه بین‌المللی حق غنی سازی ایران را به رسمیت بشناسد. این موضوع می‌توانست مانعی بر سر راه توافق باشد و احساس من از سوی آمریکا این است که آن‌ها به زبانی برای توافق بر سر این موضوع رسیده‌اند.
این از ایران و آمریکا؛ اما ما پنج کشور دیگر هم بر سر میز مذاکره داریم. شاید رویکرد کشوری مثل فرانسه در دور پیشین مذاکرات در ژنو غیر قابل پیش بینی بود. فکر می‌کنید که تکلیف این چنین رویکردهایی برای رسیدن به توافق چه می‌شود؟
بله این نکته مهمی است و آنچه در مذاکرات پیشین رخ داد، تقریبا می‌توان گفت عجیب بود. چرا که آنچه تا کنون ما از شش کشور دیده بودیم این روند بود آن‌ها تلاش فراوانی برای حفظ اتحاد خود می‌کردند و حتی اگر اختلاف نظر هم داشتند، آن را پشت درهای بسته نگه می‌داشتند. یا اینکه معمولا درباره جزییات پیش مذاکرات به نتیجه می‌رسیدند و توافق می‌کردند. اما به نظر می‌آید چون ایران در این دو ماه اخیر جدی پای مذاکره آمده، اختلاف نظر‌ها در میان شش کشور، اینچنین واضح به چشم می‌آید. هفته گذشته ما شاهد این بودیم که وزیر خارجه فرانسه، علیرغم میل سایر متحدان، به صورت عمومی از اختلاف نظر صحبت کرد. من فکر می‌کنم که شش کشور تلاش خواهند کرد که چنین رفتارهایی در این دور تازه تکرار نشود اما باز هم هیچ چیز قطعی نیست.
