چهار کشور عربی خواستار رعایت «اصول شش‌گانه» از طرف قطر شدند

رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا، به‌تازگی در سفری به منطقه خاورمیانه با هم‌تای قطری خود، و نیز وزرای خارجه چهار کشور عربی (در تصویر) دیدار کرد

چهار کشور عربی که با قطر قطع رابطه کرده و از دوحه خواسته بودند برای ازسرگیری روابط ۱۳ شرط آن‌ها را بپذیرد، اکنون خواستار رعایت آنچه «اصول شش‌گانه» برای مقابله با افراطی‌گری و تروریسم نامیده‌اند، شده‌اند.

عربستان، بحرین، امارات متحده عربی و مصر، از قطر خواسته‌اند تا پایبندی خود را به «شش اصل» برای مقابله با افراطی‌گری و تروریسم اعلام کرده و برای پذیرش طرحی در عمل به آن‌ها، با این کشورها مذاکره کند. به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس این اقدام ممکن است راهگشای بحران پیش‌آمده در منطقه خاورمیانه باشد.

چهار کشور عربی در میانه خرداد ماه، با متهم کردن دوحه به «حمایت از تروریسم»، «دخالت» در امور برخی از کشورها و یا «به‌خطرانداختن» امنیت و ثبات در منطقه، تمامی روابط خود را با قطر قطع کرده، مسیرهایی ورودی و خروجی به آن کشور را بستند. قطر این اتهام‌ها را رد کرده و چهار کشور، و در صدر آن‌ها عربستان و امارات، را به تلاش برای دخالت در امور خود و نادیده‌گرفتن حق حاکمیت ملی‌اش، متهم کرده‌است.

کشورهای عربی پیش از این فهرستی از شرایط خود را برای ازسرگیری روابط با دوحه فرستاده بودند که از جمله آن‌ها کاهش شدید روابط با ایران، تعطیلی شبکه الجزیره و یا برچیدن پایگاه نظامی ترکیه‌ بود. دوحه این شروط را رد کرد.

عبدالله المعلمی، نماینده عربستان در سازمان ملل متحد، ۲۷ تیر ماه در جمع خبرنگاران گفته است چهار کشور اکنون خواستار رعایت اصول شش‌گانه‌ای هستند، که وزرای خارجه در نشست پنجم ژوئیه در قاهره بر سر آن توافق کردند. آقای معلمی ابراز امیدواری کرده‌است که قطر نیز تعهد خود را به این اصول اعلام کند.

نماینده عربستان در سازمان ملل در عین حال گفته این کشورها می‌توانند در مورد جزئیات، «تاکتیک‌ها» و «ابزارهای» مورد نیاز در اجرای این اصول، گفت‌وگو کنند: «می‌توانیم مذاکره و تعامل کنیم».

المعلمی به خبرنگاران گفته جلوگیری از تحریک به خشونت و افراطی‌گری در اولویت قرار دارد، ولی جزئیاتی مانند «تعطیلی شبکه الجزیره» ممکن است ضروری نباشد: «اگر تنها راه دستیابی به آن‌ها (اصول شش‌گانه) تعطیلی الجزیره است، قبول؛ و اگر می‌توانیم بدون بستن شبکه الجزیره به آن‌ها برسیم هم خوب است».

روزنامه نیویورک‌تایمز می‌گوید دیپلمات سعودی و متحدان آن گفته‌اند چهار کشور اکنون در مورد جزئیاتی که قطر باید آن‌ها را رعایت کند، صحبت نمی‌کنند. هدف آن‌ها پایبندی به اصول مقابله با تروریسم و افراطی‌گری، جلوگیری از تامین منابع مالی و پناهگاه امن برای گروه‌های تروریستی، جلوگیری از تبلیغ خشونت و نفرت‌پراکنی و عدم دخالت در امور داخلی دیگر کشورها است.

وزیر امارات متحده عربی در امور همکاری‌های بین‌المللی نیز گفته است هر پنج کشور روابطی مستحکم با ایالات متحده دارند «و ما معتقدیم آمریکا نقشی بسیار سازنده و مهم در ایجاد یک راه‌حل صلح‌آمیز برای بحران جاری دارد».

رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا، به‌تازگی در سفری به منطقه خاورمیانه با مقام‌های قطر و چهار کشور عربی دیدار کرده بود؛ دیدارهایی که در راستای تلاش‌های واشینگتن برای حل بحران صورت گرفتند. در دوحه، تیلرسون و هم‌تای قطری او، یادداشت تفاهمی برای مقابله با تروریسم و تامین منابع مالی «گروه‌های تروریستی» امضا کردند. کشورهای عربی ساعاتی بعد در بیانیه‌ای از این اقدام استقبال کرده ولی گفته بودند کافی نیست.

عبدالله المعلمی در عین حال گفته آینده‌ی قطر در همراهی با همسایگان آن است که تامین می‌شود و «نه مکان‌های دور»؛ آسوشیتدپرس می‌گوید این اشاره به‌طور مشخص به کشورهای ترکیه و ایران است که طی هفته‌های اخیر به‌شکلی از دوحه حمایت کرده‌اند.

نماینده عربستان در سازمان ملل گفته «برادران ترک ما لازم است درک کنند، که عصر مداخله پنهانی، و به‌نوعی ناخواسته، در جهان عرب، مدت‌ها است که سر آمده. اگر ترکیه می‌خواهد نقشی سازنده بازی کند، استقبال می‌کنیم، اما تلاش برای ایفای نقش از طریق ایجاد پایگاه نظامی و دخالت نظامی، نتیجه‌بخش نخواهد بود و به چهره ترکیه در جهان عرب آسیب می‌زند».

وزیر امارات در امور همکاری‌های بین‌المللی نیز گفته «اکنون توپ در زمین قطر است».