مقامهای ارشد ایالات متحده به پکن در مورد آنچه «تحریکات» آن در حریم هوایی و دریایی «چین جنوبی» نامیدهاند، هشدار دادهاند. یک مقام بلندپایه نظامی چین نیز گفته است «ما از ایجاد مشکل، هراسی نداریم».
جان کری، وزیر خارجه آمریکا، ۱۶ خرداد ماه گفته است از منظر ایالات متحده، هرگونه توسعه چین در حیطه دفاع هوایی بر فراز دریای چین جنوبی (دریای جنوبی چین)، «تحریکآمیز و بیثباتکننده» است.
پیش از او اش کارتر، وزیر دفاع آن کشور نیز گفته بود ادعای فیلیپین در مورد ساختوسازهای چین در دریای چین جنوبی، «اقدامات صورتگرفته» آمریکا و دیگر کشورها را شتاب میدهد.
فیلیپین، از متحدان اصلی ایالات متحده در جنوب شرق آسیا، به تازگی پروندهای را در سازمان ملل متحد علیه پکن (بیجینگ)، در ارتباط با «کنوانسیون ملل متحد در مورد حقوق دریاها» گشودهاست. این کنوانسیون مهمترین عرف بینالمللی تعریفکننده حقوق دریاها به شمار میرود.
فیلیپن از جمله کشورهاییست که با پکن، اختلافات عمیق مالکیتی در مناطقی از دریای چین جنوبی و گسترش نفوذ چین در منطقه دارد.
چین پیشاپیش گفته است تصمیم «داوری بینالمللی» در این مورد، اهمیتی برایش نخواهد داشت. یک مقام ارشد نظامی این کشور در واکنش به گفتههای وزیر دفاع آمریکا نیز هشدار داده است که چین «نگران دردسر نیست».
به گزارش خبرگزاری فرانسه، ادمیرال سان جیانگو، معاون فرمانده ستاد مشترک ارتش چین، ۱۶ خرداد ماه در جریان کنفرانسی در سنگاپور گفته است «کشورها باید در رابطه با این موضوع (اختلافات در دریای چین جنوبی) نقشی سازنده بازی کنند، و نه راههای دیگر کنار آن را (بیازمایند). مسئله دریای چین جنوبی به این خاطر حاد شده، که بعضی از کشورها به خاطر منافع شخصی خود به ایجاد تحریک دست زدهاند».
ادمیرال سان نامی از کشور خاصی نبرده است.
متحدان ایالات متحده، از ژاپن تا فیلیپین، از جمله کشورهایی هستند که تا کنون بارها به انتقاد از چین بر سر مالکیت مناطق مختلف و نیز توسعه دریایی آن کشور پرداختهاند. آمریکا مکررا تاکید کردهاست که از همپیمانان خود حمایت میکند. البته این کشورها میان خود نیز اختلافات مالکیتی دارند، که گاه با وجود ایجاد تنشهایی شدید میان آنها، اما عملا در سایه اختلافات با پکن قرار گرفتهاست.
به گزارش رویترز مقامهای آمریکایی ابراز نگرانی کردهاند که روند پرونده گشودهشده از سوی مانیل علیه پکن، ممکن است چین را به سوی ایجاد یک «حریم دفاعی هوایی» (ایدیآیزد) بکشاند. «حریم دفاعی هوایی» به معنی آن است که -مثلا- کنترل رفتوآمد هوایی پروازهای تجاری بر فراز یک جزیره یا بخشی از دریا، به فهرست مسائل «امنیت ملی» یک کشور تبدیل شود.
جان کری در همان روزی که معاون ستاد مشترک ارتش چین سخن گفته، در مغولستان، گفته است ایجاد احتمالی چنین حریمی «از منظر ما به معنی عاملی برای ایجاد تحریک و بیثباتیست که به طور خودکار به افزایش تنشها میانجامد و به طور جدی گفتههای چین در مورد تلاش برای حل مسئله از طریق دیپلماتیک را زیر پرسش میبرد».
جان کری پس از مغولستان به چین سفر خواهد کرد.
چین، که بخشی گسترده از دریای چین جنوبی را «از آن خود» میداند، ایجاد یک حریم هوایی احتمالی را نه تائید و نه رد کردهاست. دریای چین جنوبی (دریای جنوبی چین) نزدیک به ۳.۵ میلیون کیلومتر مربع است که از تنگه تایوان تا کرانه غربی فیلیپین، کرانه شرقی ویتنام و جنوب کامبوج و شبهجزیره مالای در مالزی را در بر میگیرد؛ هر سال کشتیهایی با بارهایی به ارزش تریلیونها دلار از این منطقه راهبردی میگذرند.