رئیس هیئت مخالفان سوری در مذاکرات صلح کناره‌گیری می‌کند

محمد علوش

محمد علوش، رئیس کمیته عالی مذاکرات که از مخالفان حکومت اسد تشکیل شده، با انتقاد از ناموفق بودن گفت‌وگوهای ژنو و آنچه «کم‌توجهی جامعه جهانی به رنج مردم سوریه» نامیده، از مقام خود کناره‌گیری می‌کند.

علوش دهم خرداد ماه، در بیانیه‌ای که در توئیتر منتشر کرده گفته است «سه دور از مذاکرات، به خاطر خیره‌سری حکومت (بشار اسد) و ادامه بمباران‌ها و خشونت‌ها علیه مردم سوریه ناموفق بوده است».

او در عین حال انتقادهایی را نیز متوجه «جامعه جهانی» کرده و می‌گوید تلاش کافی برای کاهش رنج‌های مردم سوریه انجام نمی‌دهد و «در اجرای قعطنامه‌ها، به ویژه در مورد کمک‌رسانی‌ها، (مانند) پایان دادن به محاصره، دسترسی به نیازهای اولیه، آزادی زندانی‌ها و پایبندی به آتش‌بس، ناموفق بوده است».

یک روز پیش از این یک مقام سازمان ملل گفته بود حکومت بشار اسد در سوریه بر سر راه کمک‌های انسان‌دوستانه این سازمان به بیش از نیم میلیون نفر از غیرنظامیان محاصره‌شده سوری مانع ایجاد می‌کند. این بار نخست نیست که سازمان‌های اصلی فرادولتی در مورد ایجاد مانع دولت سوریه برای کمک‌رسانی گزارشی منتشر می‌کنند.

دولت سوریه اما با انتقاد از این گزارش‌ها، برای نمونه دولت ترکیه را متهم کرده که با دخالت در کمک‌رسانی، از کاروان‌های سازمان ملل برای ارسال «مهمات و سلاح» به شورشیان استفاده می‌کند.

مخالفان اسد، با وجود آتش‌بسی که از اسفند ماه گذشته شکل گرفته، بارها دولت را به بمباران و حملات به خود و غیرنظامیان ساکن در مناطق تحت کنترل خود، متهم کرده‌اند. دولت سوریه نیز شورشیان را متهم کرده که به سوی مناطقی که در کنترل دارد، راکت پرتاب می‌کنند. ایالات متحده بارها از روسیه، قدرت اصلی حامی بشار اسد، خواسته بر دمشق فشار آورد به مفاد آتش‌بس پایبند بماند.

آتش‌بس بین طرف‌ها، که گروه حکومت اسلامی و جبهه‌النصره را شامل نمی‌شود، بارها در خطر فروپاشی قرار گرفته‌است.

آخرین دور از مذاکرات صلح در ماه آوریل بی‌نتیجه ماند. استفان دی میستورا، نماینده ویژه سازمان ملل در امور سوریه، هفت خرداد گفت دور تازه گفت‌وگوها هر زمانی که امکان پذیر باشد ادامه پیدا می‌کند، ولی بعید به نظر می‌رسد که در دو یا سه هفته آینده برگزار شود.

محمد علوش در بیانیه خود می‌گوید «مذاکرات بی‌پایان برای مردم سوریه خطرناک است». او می‌افزاید «بنابراین من کناره‌گیری خود را از هیئت [عالی مذاکرات] اعلام می‌کنم».

محمد علوش از اعضای گروه بانفوذ جیش‌الاسلام است که ایران، از دیگر حامیان اصلی اسد، پیش از این خواستار قرار گرفتن نام آن در فهرست گروه‌های تروریستی، یعنی در کنار جبهه‌النصره و حکومت خودخوانده اسلامی شده بود. جیش‌الاسلام ائتلافی از گروه‌های اسلام‌گرا و عمدتا سلفی‌ست.

جنگ داخلی سوریه پنج سال است که ادامه دارد، دست‌کم ۲۸۰ هزار کشته برجای گذاشته و نیمی از مردم آن کشور را آواره کرده‌است. مذاکرات و تلاش‌های بین‌المللی که با حضور قدرت‌های جهانی و منطقه‌ای صورت گرفته، نتیجه‌ چندانی در ایجاد یک گذار سیاسی نداشته؛ آنچه هدف مطلوب گفت‌وگوها عنوان شده است.