دونالد ترامپ، نامزد جمهوریخواهان آمریکا، در سخنانی تازه در مورد رویکرد دفاعی دولت او در صورت پیروزی در انتخابات ریاستجمهوری، بار دیگر به انتقاد از توافق اتمی و رفع تحریمهای ایران پرداخت.
همزمان هیلای کلینتون، در جریان سخنرانی خود، از توافق صورتگرفته میان ایران و شش قدرت جهانی حمایت کردهاست.
نامزد جمهوریخواهان، در حساب توئیتر کارزار انتخاباتی خود، میگوید پولهای ناشی از «رفع تحریمهای ایران، از طرف کلینتون-اوباما، احتمالا به تروریستها میرسد».
ظاهرا اشاره آقای ترامپ به دورهایست که هیلاری کلینتون، نامزد حزب دمکرات و رقیب اصلی او در انتخابات، وزیر خارجه دولت باراک اوباما بود.
توافق اتمی میان ایران و شش قدرت جهانی، سال گذشته و در جریان وزارت جان کری صورت گرفت. خانم کلینتون از حامیان توافق اتمی با ایران به شمار میرود.
کلینتون، نامز حزب دمکرات، خود، گفته است ایران «در مسیری پرشتاب» برای دستیابی به سلاح هستهای قرار داشت و توافق اتمی راهِ رسیدن به این جنگافزار را مسدود کردهاست. تهران همواره اتهامهای مربوط به تلاش برای دستیابی به سلاح اتمی را رد کرده بود.
آقای ترامپ در جریان سخنرانی خود در مورد امنیت ملی و امور نطامی آمریکا، در ۱۷ شهریور ماه گفته است «ایران، بزرگترین دولت حامی تروریسم، اکنون انباشته از پولهاییست که (مانع پرداخت آنها) از طرف آمریکا رفع شدهاست».
تهران اتهامهای وارد شده از سوی واشینگتن در مورد حمایت از تروریسم را رد کردهاست. این اتهامها، بخشی از تحریمهای آمریکا علیه ایران را همچنان جاری نگه داشتهاست.
نامزد جمهوریخواهان گفته ایالات متحده ۱۵۰ میلیارد دلار به ایران داده؛ رقمی که در موارد مختلف مورد انتقاد مقامهای دولتی و مذاکرهکنندگان اتمی قرار گرفتهاست. روزنامه نیویورکتایمز، که در کارزارهای انتخاباتی به دمکراتها نزدیک است، میگوید تحلیلگران این رقم را، حداکثر کل ارزش تمام مصادرات یا توقیفات آمریکا علیه ایران میدانند؛ که باز هم به رقم ۱۵۰ میلیارد نمیرسد بلکه احتمالا در حد ۱۰۰ میلیارد دلار خواهد بود.
آقای ترامپ در عین حال از پرداخت ۱.۷ میلیار دلار ناشی از قرارداد معلقشده نظامی با ایران و سود آن طی چهار دهه گذشته، انتقاد کرده و آن را، مانند عمده جمهوریخواهان، «باجدهی» توصیف کردهاست.
دولت آمریکا بهتاکید این اتهامها را رد کرده و رئیسجمهوری آن کشور گفته پرداخته پول قرارداد معلقشده و سود ناشی از آن، در پی مشورت با حقوقدانان و برای جلوگیری از افزایش جریمه به ایران، انجام شدهاست. هرچند برخی مقامهای دولتی گفتهاند، این پول تا زمانیکه زندانیان آمریکایی در ایران آزاد نشدند، پرداخت نشدهاست.
نامزد حزب دمکرات نیز در سخنرانی خود در مورد امور نظامی و امنیت ملی آمریکا، گفته ایالات متحده از ایران «بازی نخوردهاست». به گفته او توافق صورتگرفته، ابزاری کافی برای اطمینان حاصلکردن از عملکرد ایران به دستمیدهد.
ترامپ رویکرد نظامی «تازهای» ارائه کرد
نامزد حزب جمهوریخواه در اننخابات ریاستجمهوری، در سخنان روز چهارشنبه خود با ارائه رویکردی تازه، در مقایسه با گذشته، گفته است در صورت پیروزی در انتخابات، ظرفیتهای نظامی را افزایش داده و دست به تغییر در بودجه ارتش ایالات متحده خواهد زد.
نامزد جمهوریخواهان ۱۷ شهریور ماه گفته است «همینکه به ریاستجمهوری برسم، از کنگره خواهم خواست انفصالات دفاعی (در بودجه) را برداشته و بودجه تازهای برای بازسازی قوای نظامی ارائه خواهم کرد».
او پیشنهاد افزایش سربازان ارتش یا افزایش قوای دریایی به ۳۵۰ کشتی را ارائه کردهاست. آقای ترامپ میگوید هزینه آن را از طریق رفع «انفصالات» موجود در بودجه که به کاهش بودجه نظامی انجامیده، پرداخت خواهد کرد.
آقای ترامپ وعده داده به «بازسازی» ارتش آمریکا اقدام کند: «این موضوع در جامعه نیروهای نظامی اطمینان بیشتری ایجاد کرده و به فرماندهان ارتش اجازه خواهد به رفع نیازهای آینده خود اقدام کنند».
نامزد جمهوریخواهان وعده به افزایش ظرفیت نیروهای دریایی و تفنگداران دریایی ارتش آمریکا نیز داده است. به گفته ترامپ شمار کشتیهای موجود، کمترین رقم از زمان جنگ نخست جهانیست. منتقدان این گفتهها میگویند نامزد جمهوریخواهان توجهی به امکانات نظامی یک کشتی جنگی در سده بیستویکم و کشتیهای جنگی در اوایل قرن گذشته نکردهاست.
او در عین حال میگوید از فرماندهان ارتش میخواهد تا طی ۳۰ روز، برنامهای را برای نابودی گروه موسوم به حکومت اسلامی ارائه کنند و آمریکا اولویتی را برای افزایش قوای تهاجمی و دفاعی در فضای سایبر اختصاص خواهد داد.
رویکردهای تازه آقای ترامپ، به طور عمومی از طرف رسانههای نزدیک به دمکراتها، به عنوان تغییر نگاه توصیف شدهاست؛ میلیاردر نیویورکی با شعارهایی مانند «آمریکا: در درجه اول» در رقابتهای درونحزبی شرکت کرده بود و به عنوان چهرهای شناخته شده بود، که خواستار کاهش حضور نظامی آن کشور در نهادهایی مانند «ناتو» و یا کاهش کمکهای نظامی واشینگتن به متحدانش است.
روزنامه واشینگتنپست میگوید این «بازگشت شدید» از رویکرد نظامی مطرحشده در گذشته، احتمالا به رضایت بیشتری در میان قانونگذاران جمهوریخواه در کنگره آن کشور نیز میانجامد. کسانی که نگران آن بودند با انتخاب دونالد ترامپ، آمریکا ممکن است از تعهدات بینالمللی خود در مورد مسائل نظامی، دست بکشد.