شکست ديپلماسی در سوريه، آغاز جنگ اجتناب ناپذير داخلی؟

ساکنان حوله جسدی را به ناظران سازمان ملل نشان می دهند

قتل و عام اخير کودکان، زنان و غير نظاميان در روستای حوله، بار ديگر نشان داد طرح ۶ ماده ای سازمان ملل که قرار بود با هدايت کوفی عنان کشتار در سوريه را متوقف سازد، از رسيدن اهداف تعيين شده باز مانده است. ديدار روز دوشنبه کوفی عنان از دمشق و مذاکرات همزمان ويليام هيگ وزير خارجه بريتانيا با مقامات دولت روسيه در مسکو، اخرين تلاشها پيش از پذيرفتن رسمی جنگ تمام عيار داخلی در سوريه محسوب ميشود.

از ۱۱ ماه مارس سال گذشته که اعتراض های داخلی عليه رژيم اسد در سوريه آغاز شد، تاکنون بيش از ۱۰.۰۰۰ نفر جان خود را در نتيجه بر خورد معترضين و نيرو های امنيتی آن کشور از دست داده اند.

تنها يک روز بعد از کشتار بيش از ۱۱۶ نفر، منجمله ۴۹ کودک و ۳۴ زن سوری، و مردانی که بر اساس گزارشها با شليک گلوله از مسافت نزديک «اعدام» شده بودند، و يک روز پيش از سفر عنان به دمشق، ۳۰ تن ديگر در حمص، در ننتيجه شليک خمپاره و توپ جان باختند.

ناظران سازمان ملل

کشتارها ی اخير که سفير اسد در سازمان ملل آنرا «سونامی دروغها » ناميد (!) در حالی صورت گرفته که ۲۸۰ ناظر نظامی سازمان ملل، در اجرای طرح ۱۲ آوريل عنان در سوريه حضور داشته اند.

پيشتر، ناظران و ماموران نظامی سازمان ملل، کشتار های بزرگتر سالهای ۱۹۹۶ و ۲۰۱۰ در کنگو، و در ژوئيه سال ۱۹۹۵ قتل و عام ۸۰۰۰ مسلمان بوسنيايی بدست صربها در سربرنيتسا را شاهد بوده اند.

اينک تاريخ قتل و عام و کشتار معترضان حکومتهای اقتدار گرا و غير نظاميان بدست نظاميان، بار ديگر در سوريه در حال تجديد است و ناظران سازمان ملل در آن کشور، به دليل محدوديتهای قانونی، و تنگناهای حقوقی ديگر، قادر به اقدام ديگری بجز صدور بيانيه نيستند.

حمايت خارجی

دولت روسيه و چين در سازمان ملل، و جمهوری اسلامی در محل، همچنان بمنظور حفظ رژيم اسد در سوريه تلاش ميکنند. حمايت سياسی روسيه و چين از سوريه تاکنون مانع از صدور قطعنامه توبيخی و يا تنبيهی در شورای امنيت عليه رژيم اسد شده است.

بيانيه (غير الزام آور) روز دوشنبه شورای امنيت مبنی بر محکوميت قتل و عام اخير، به دليل مخالفتهای روسيه و چين در گذشته، تاکنون بی سابقه بوده است.

همزمان با ادامه کشتارها ی داخلی در حما و حمص، گزارشهای رسيده حاکی از پهلو گرفتن يک فروند کشتی روسی در آبهای سوريه و تخليه محموله مهمات آن بود. روسيه در طرطوس در آبهای مديترانه، از تسهيلات بندری متعلق بخود برخوردار است.

در ايران، متحد ديگر رژيم اسد، اسماعيل قاآنی، جانشين فرمانده نيروهای عمليات برونمرزی جمهوری اسلامی ( قدس) طی گفتگويی با يک خبرگزاری داخلی ( ايسنا) «حضور موثر نيرو های قدس در سوريه» را مورد تائيد قرارداد.

محمود احمدی نژاد رييس دولت جمهور اسلامی نيز در اقدام بحث انگيز ديگری، از بشار اسد برای حضور در اجلاس سران کشور های غير متحد در تهران دعوت بعمل آورده است.

در داخل نيز رژيم اسد همچنان از حمايت فرماندهان نظامی، گروهايی از کارگزاران دولتی، صاحبان کسب و تجارت، بخصوص در دمشق برخوردار است.

ادامه اين حمايتها، رژيم اسد را به پايداری در مقابل مخالفتهای گسترده، و کشتار مخالفان، با انگيزه ساکت ساختن و شکست اعتراضها تاکنون تشويق کرده است.

سفر هيگ

وزير خارجه بريتانيا از روز دوشنبه در مسکو مذاکراتی را با دولت روسيه آغاز کرد که مسائل سوريه و اجتناب ناپذير شدن جنگ داخلی در آن راس آنها قرار داشت. پس از تغيير دولت محافظه کار سرکوزی در فرانسه، بريتانيا نقشی فعالتر از پيش در مخالفت با ادامه کشتارهای داخلی سوريه اتخاذ کرده است.

هدف سفر جاری ويليام هيگ به مسکو، علاوه بر تلاش بمنظور گرم تر کردن مناسبات لندن – مسکو، تشويق پوتين به قرار گرفتن بيشتر در کنار اروپای غربی، و در مورد سوريه، هشدار دادن نسبت به عواقب توسعه جنگ داخلی، در صورت ادامه حمايت روسيه از رژيم اسد است.

در سوريه تکرار تجربه دهه ۸۰ حکومت الجزاير و سرکوب ساختن مخالفان امکانپذير نيست. علاوه بر تغيير زمان، بخش بزرگی از جامعه جهانی، جهان عرب، دو کشور همسايه ترکيه و اسرائيل در مقابل رژيم اسد قرار گرفته اند. رژيم الجزاير در دهه هشتاد، از وضعيت جهان دو قطبی سود ميبرد.

تجربه «بهار عربی» در کشورهای عرب و شوق دست يافتن به آزادی، مردم سوريه را مانند مردم يمن و بحرين و مراکش، به قرار گرفتن در مسير مردم تونس و مصر و ليبی تشويق کرده است.

در صورت بی نتيجه ماندن تلاشهای سياسی برای انتقال کم هزينه تر قدرت از حکومت اسد به مردم سوريه، توسعه جنگ داخلی با پيوستن بيش از پيش نظاميان به صفوف مخالفان اسد اجتناب ناپذير خواهد شد.

ميتوان انتظار داشت که در مرحله بعدی تحولات داخلی سوريه، همسايگان آن کشور با پشتيبانی کامل اتحاديه عرب، در کنار مخالفان مسلح و غير مسلح حکومت کنونی قرار گرفته و زمان تغيير وضعيت سياسی در دمشق را کاهش دهند.