نگاهی به موضع گيری های گيتس در قبال ايران

رابرت گيتس

يکی از تحليلگران روزنامه واشينگتن پست با نگاهی به موضع گيری های رابرت گيتس وزير دفاع آمريکا در قبال ايران می نويسد که پنتاگون با مخالفت خود با گزينه ی نظامی عملا اعمال فشار بر ايران برای توقف فعاليت های هسته ای آن کشور را تضعيف کرده است.

واشينگتن پست می نويسد که بخشی از سياست عمومی دولت باراک اوباما در قبال ايران اين بوده که « تمام گزينه ها در نظر گرفته شود.» اين به آن معنا است که رييس جمهور آمريکا در صورت لزوم برای متوقف کردن فعاليت هسته ای ايران گزينه ی نظامی را هم در نظر خواهد گرفت.

جورج دبليو بوش رييس جمهور سابق آمريکا نيز همين سياست را دنبال می کرد. اکثر سياستگذاران آمريکايی بر اين نکته توافق دارند که برای تضمين موفقيت اعمال فشار بر ايران تکيه بر قوه قهريه بايد يکی از عناصر مهم اين سياست باشد.

پس چرا رابرت گيتس اين پيام ضروری را تضعيف می کند؟ رابرت گيتس در طول هفته گذشته دو بار در موضع گيريهای علنی خود با گزينه ی نظامی عليه ايران مخالفت کرده است با وجوديکه نه آمريکا و نه دولت اسراييل در حال حاضر هيچيک اين گزينه را به طور جدی در دستور کار قرار نداده اند.

تحليلگر واشينگتن پست به سخنان رابرت گيتس در مخالفت با اظهارات بنيامين نتان ياهو نخست وزير اسراييل اشاره يم کند. آقای نتان يا هو گفته بود :« دولت آمريکا برای اعمال فشار موثر بر ايران بايد نشان دهد که در صورت لزوم حاضر است اقدامات جدی تری از جمله گزينه نظامی را در دستور کار قرار دهد.»

به نظر می رسد که سخنان نخست وزير اسرائيل با سياست عمومی دولت باراک اوباما تناقضی ندارد. ولی رابرت گيتس وزير دفاع آمريکا در رد سخنان نخست وزير اسراييل گفت:« من با اين نکته مخالفم که فقط يک تهديد نظامی جدی می تواند برنامه های هسته ای ايران را متوقف کند. ما برای انجام هر آنچه که لازم باشد آمادگی داريم ولی در حال حاضر روش سياسی و فشارهای اقتصادی که ما در پيش گرفته ايم بسيار تاثير گذار بوده اند.»

تحليلگر واشينگتن پست سپس به مصاحبه اخير رابرت گيتس با وال استريت جورنال اشاره می کند. در اين مصاحبه وزير دفاع آمريکا گفت:« رهبری ايران از ميزان تاثير تحريم های بين المللی غافلگير شده است. او استدلال کرد که اقدام نظامی عليه ايران « يک جامعه دچار اختلاف را دوباره متحد خواهد کرد و ملت و حکومت ايران را در مسير توليد سلاح هسته ای مصمم تر خواهد کرد. به اين خاطر من معتقدم که در حال حاضر فشارها اقتصادی بهترين راه تداوم فشار بر حکومت ايران است.»

تحليلگر واشينگتن پست سپس تاکيد می کند که وی نيز با اين نکته موافق است که دولت آمريکا در حال حاضر بايد روی راهکارهای غيرنظامی مثل تشديد تحريم های اقتصادی و حمايت از اپوزيسيون ايرانی تمرکز کند. اما اين استراتژی به آن معنا نيست که رهبران آمريکا در موضع گيری های علنی خود گزينه و يا تهديد نظامی را کنار بگذراند.

پيش بينی رابرت گيتس در مورد نحوه واکنش و مقابله ايرانيان با حمله نظامی بيشتر حدس و گمان است . اما آنچه که به عنوان يک واقعيت از آن اطلاع داريم اين است که حکومت ايران در سال ۲۰۰۳ تحت تاثير حضور پر قدرت نظامی آمريکا واحساس خطر شديد فعاليتهای هسته ای پنهانی خود را متوقف کرد. و در مورد تاثير تحريم های اقتصادی نيز بايد گفت که با وجود اجرای اين تحريم ها از چند ماه پيش هنوز هيچ نشانه ای از تمايل جدی ايران به مذاکرات واقعی در مورد غنی سازی اورانيوم ديده نمی شود.

در بخش پايانی اين مطلب تحليلگر واشينگتن پست می نويسد که وزارت دفاع آمريکا به رياست رابرت گيتس يکی از مراکز اصلی مخالفت با گزينه ی نظامی در قبال ايران بوده است.

با در نظر گرفتن هزينه های گزاف يک چنين عميلياتی و نتايج و پيامدهای مبهم آن نگرانی و ترديد های وزارت دفاع آمريکا قابل درک است.

اما با فرستادن چنين پيامهايی به ايران که گويا اقدام نظامی آمريکا عليه آن کشور چندان جدی نيست وزارت دفاع آمريکا عملا اين احتمال را تقويت می کند که يک زمانی در آينده دولت آمريکا و يا اسراييل در برابر اين انتخاب نامطلوب قرار بگيرند که بين پذيرش ايران دارای بمب هسته ای و يا انجام حمله نظامی به آن کشور يکی را برگزينند.