اختلاف نظر درباره علت مرگ یک زندانی افغان در گوانتانامو

زندان گوانتانامو، طی چند سال اخير به بزرگ ترين چالش ايالات متحده آمريکا با مراجع حقوق بشری تبديل شده است.

مرگ عبدالرزاق حکمتی، يکی از زندانيان افغان در مرکز گوانتاناموی آمريکا، بار ديگر نام اين بازداشتگاه را در کانون توجهات رسانه ای قرار داده است.


آقای حکمتی در سال ۲۰۰۳ ميلادی، حدود پنج سال پيش توسط نيروهای آمريکايی در جنوب افغانستان بازداشت شده بود.


اتهام وی همکاری با گروه القاعده در دوران زمامداری طالبان اعلام شد، اما به نوشته نشريه نيويورک تايمز چاپ آمريکا، اختلاف نظرها درباره حقايق اين پرونده در تمامی اين چند سال ادامه داشته است.


در افغانستان از عبدالرزاق حکمتی به عنوان يکی از قهرمانان جنگ نام برده می شود.


او دهه ۱۹۸۰ ميلادی را به مبارزه با نيروهای اتحاد جماهير شوروی در افغانستان گذراند؛ طی دهه ۱۹۹۰ مبارزاتش را متوجه حکومت طالبان کرد و در سال ۱۹۹۹ ميلادی، حدود ۹ سال پيش، رهبری عمليات آزاد کردن سه نفر از مخالفان سرشناس طالبان را از زندان بر عهده داشت؛ عملياتی که در آن دوران يکی از شکست های بزرگ امنيتی طالبان به شمار می رفت.


  • «برخی از مقامات بلندپایه افغان، بازداشت آقای حکمتی را اشتباهی بزرگ خوانده اند.»
نیویورک تایمز

به نوشته نيويورک تايمز، آقای حکمتی پس از فروپاشی حکومت طالبان در افغانستان، به اتهام همکاری با طالبان، توسط نيروهای آمريکايی دستگير و به پايگاه نظامی گوانتاناموی آمريکا واقع در خليج کوبا منتقل شد.


پرونده عبدالرزاق حکمتی، پنج سال بعد، در روز نهم ديماه ۱۳۸۶ با مرگ طبيعی او در همين زندان برای هميشه بسته شد.


اتهامات آقای حکمتی بر اساس مدارک وزارت دفاع آمريکا، سوء قصد به جان مقامات افغان پس از فروپاشی طالبان، عضويت در طالبان، و همکاری گسترده با القاعده، از جمله محافظت از جان اسامه بن لادن ذکر شده است.


اين اتهامات اما نه تنها از سوی خود عبدالرزاق حکمتی، بلکه توسط مقامات بلندپايه افغان در دولت حامد کرزی نيز رد شده است.


برخی از مقامات بلندپایه افغان، بازداشت آقای حکمتی را «اشتباهی بزرگ» خوانده اند.


به گفته اين افراد، عبدالرزاق حکمتی قربانی پرونده سازی چند تن از دشمنان شخصی اش در افغانستان شده است.


اين شهادت ها اما طی پنج سال گذشته نتوانست به مبرا شدن وی از اتهامات وارده کمکی کند.


زندان گوانتانامو، طی چند سال اخير به بزرگ ترين چالش ايالات متحده آمريکا با مراجع حقوق بشری تبديل شده است.


اين زندان، واقع در خليج گوانتاناموی کوبا در پی حملات يازدهم سپتامبر ۲۰۰۱ و با هدف نگهداری از مظنونان به تروريسم تاسيس شد.


مراجع مستقل حقوق بشری از جمله عفو بين الملل و ديده بان حقوق بشر، با ابراز نگرانی از آنچه نقض حقوق بشر در گوانتانامو می خوانند، تا کنون بارها خواهان برچيده شدن اين زندان شده اند.


دولت جرج بوش اما تاکيد دارد که زندانيان گوانتانامو، خطری بالقوه برای امنيت جهانی به شمار می روند، و از سوی ديگر حقوق زندانيان نيز در اين مرکز رعايت می شود؛ و از همين رو از بستن اين زندان خودداری می کند.